"ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ" ΚΑΙ ΓΛΥΚΟΠΙΚΡΕΣ ΚΟΜΕΝΤΙ ΑΛΛΩΝ ΕΠΟΧΩΝ

Ο Rene Clair (1898-1981) υπήρξε στα πρώτα χρόνια της καριέρας του ένας από τους μεγάλους σουρεαλιστές σκηνοθέτες. Αργότερα έκανε πολύ περισσότερο συμβατικές ταινίες, πάντοτε όμως, από τα πρώτα χρόνια, είχε μια αγάπη για το ανάλαφρο, το κωμικό, το δροσερό.
Το "Les grandes manoeuvres" (Οι μεγάλες ασκήσεις) του 1955 είναι μια αισθηματική κομεντί εποχής. Διαδραματίζεται κάπου στον 19ο αιώνα σε μια επαρχιακή γαλλική πόλη και οι βασικοί ήρωες είναι αξιωματικοί του στρατού (δραγόνοι)... και οι γυναίκες τις οποίες φλερτάρουν. Ουσιαστικά ο Κλερ μεταφέρει τον αισώπειο μύθο του ψεύτη βοσκού, που όταν έφτασε η κρίσιμη ώρα δεν τον πίστε1955)υε κανείς, στο αισθηματικό πεδίο. Και από εκεί και πέρα... κομψοί, αριστοκρατικοί αξιωματικοί, ωραίες κυρίες με μακριά όλο φρου φρου φουστάνια, που λειώνουν για τη στολή, περίτεχνα φλερτ, καλοί τρόποι, μεγάλες χοροεσπερίδες, μονομαχίες επειδή κάποιος πρόσβαλλε την τιμή του άλλου... καταλαβαίνετε.
Ο Κλερ είναι κι εδώ ανάλαφρος, κομψός, με χιούμορ και ρομαντισμό... αλλά όλα αυτά είναι πολύ μακριά από εμάς, είναι πολύ άλλης εποχής, η οποία έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Η εικόνα του αριστοκρατικού, πνευματώδους αξιωματικού είναι τόσο ξένη, όταν έχουμε στο μυαλό μας σύγχρονους ανεκδιήγητους καραβανάδες, που καταντά γελοία. Όλοι αυτοί οι πολύπλοκοι κανόνες του σαβουάρ βιβρ, οι μπαρόκ αίθουσες και τα μεταξωτά φουστάνια, μάλλον πλήξη φοβάμαι ότι προκαλούν σήμερα. Οι παρεξηγήσεις, οι όρκοι για αιώνιους έρωτες, τα αισθηματικά παιχνίδια και σκαμπανεβάσματα, αν μεταφέρονταν σε μια σύγχρονη κομεντί μάλλον ξενέρωτα σχόλια θα προκαλούσαν. Ωστόσο, κι επειδή πίσω έχει η αχλάδα την ουρά, το τέλος δεν είναι καθόλου αυτό που περιμένετε μετά απ' όσα σας είπα - κι αυτό που θα ήταν μαθηματικά βέβαιο σε ένα ανάλογο σύγχρονο φιλμ. Ίσως εκεί, και στον όλο κομψό και ανάλαφρο τρόπο κατασκευής της ταινίας, να κρύβονται οι αρετές ενός μεγάλου σκηνοθέτη, του οποίου, έστω, οι καλύτερες μέρες έχουν παρέλθει.
Αντιλαμβάνεστε ότι πρόκειται για ταινία που, παρά το χιούμορ και το ρομαντισμό της, μάλλον δύσκολα θα έβλεπε ένας σημερινός θεατής. Πριν την ξεχάσετε όμως, θυμηθείτε κι αυτό: Στις "Grandes manoeuvres" κάνει μια από τις πρώτες της εμφανίσεις μια νεαρότατη Μπριζίτ Μπαρντό σε δεύτερο αλλά σημαντικό ρόλο. Όσοι είστε φανς λοιπόν...