ΑΛΛΟΣ ΕΝΑΣ "ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΤΟ ΝΕΙΛΟ"...

 

Ο Kenneth Branagh μετά την επιτυχία του "Εγκλήματος στο Οριάν Εξπρές" αποφασίζει το 2022 να γυρίσει άλλη μια κλασική Άγκαθα Κρίστι: Το "Έγκλημα στο Νείλο" έχει πολλές φορές μεταφερθεί στην οθόνη, οπότε δεν "κομίζει γλαύκα εις Αθήνας". Εδώ πάντως, εκτός από τον ίδιο στο ρόλο του Πουαρό βεβαίως, έχει και τις Ανέτ Μπένινγκ και Γκαλ Γκαντότ (τη Wonder Woman δηλαδή).

Ενώ ο Πουαρό κάνει διακοπές στην Αίγυπτο, παρασύρεται από έναν γνωστό του, τον οποίο συναντά τυχαία σε μια πυραμίδα, σε μια κρουαζιέρα για πλούσιους στο Νείλο, όπου οικοδέσποινα είναι μια πλούσια (και ερωτευμένη) κληρονόμος. Να όμως που οι διακοπές θα μετατραπούν για μια ακόμα φορά σε δουλειά όταν θα συμβεί ο αναπόφευκτος φόνος, για τον οποίο οι πάντες είναι ύποπτοι...

Ο Μπράνα σκηνοθετεί με στιλ - αν και δεν είμαι σίγουρος ότι μου αρέσει τόσο αυτό το στιλ. Πολλά συμμετρικά, εντυπωσιακά πλάνα και ψεύτικα (ηλεκτρονικά υποθέτω) ντεκόρ με πυραμίδες, ηλιοβασιλέματα στο Νείλο, φοίνικες, αρχαίους ναούς κλπ. κλπ. Ταυτόχρονα επιχειρεί ένα φλας μπακ στη ζωή του Πουαρό, όπου εξηγεί γιατί ο διάσημος ντετέκτιβ έγινε ένας μοναχικός εκκεντρικός με πολλές λόξες...

ΟΚ, το είδα ευχάριστα σε θερινό, αν και βέβαια το σασπένς δεν λειτουργεί αφού η ιστορία (και ο ένοχος) είναι γνωστή στους περισσότερους θεατές, αλλά μέχρις εκεί και τίποτα παραπάνω. Θεωρώ το προηγούμενο "Οριάν Εξπρές" καλύτερο.

"BELFAST": Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΜΠΡΑΝΑ ΣΤΙΣ ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΤΟΥ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ

Το 2021 ο Kenneth Branagh αισθάνεται την ανάγκη να θυμηθεί τα παιδικά του χρόνια στα τέλη των 60ς. Αν και δεν ήταν ακριβώς συνηθισμένα παιδικά χρόνια. Ο σκηνοθέτης γεννήθηκε στο πολύπαθο Μπέλφαστ της Βόρειας Ιρλανδίας (που ανήκει στους Άγγλους, υπενθυμίζω) και εκεί γύρω θα ξεκινούσαν οι αιματηρές ταραχές ανάμεσα σε "αγγλόφιλους" προτεστάντες και "αποσχιστές" (που θέλουν να ενωθούν με την Ιρλανδία δηλαδή) καθολικούς, που θα ταλαιπωρούσαν την πόλη για πολλά χρόνια. Στο "Belfast" λοιπόν καταγράφει - με υπέροχη ασπρόμαυρη φωτογραφία - τις παιδικές του αναμνήσεις, οι οποίες αφορούν τόσο τον μικρόκοσμό του (η οικογένεια, η γειτονιά, τα παιχνίδια, οι φίλοι) όσο και το ευρύτερο πολιτικοκοινωνικό περιβάλλον, όταν δηλαδή η παιδική ματιά αντιμετωπίζει την ωμή βία, της οποίας ουσιαστικά αδυνατεί να κατανοήσει τον λόγο ύπαρξης.

Έτσι η ταινία είναι ταυτόχρονα τρυφερή, ευαίσθητη, αστεία σε κάποια σημεία, όσο και κριτική για την όλη σκληρή πραγματικότητα της εποχής. Και μια σημαντική παρατήρηση: Εδώ οι "κακοί" είναι σαφώς οι (φανατικοί) προτεστάντες, οι οποίοι είναι κυρίαρχοι και οργανώνουν ένα πραγματικά βίαιο πογκρόμ ενάντια στις φτωχότερες συνήθως καθολικές οικογένειες, πολλές από τις οποίες αναγκάζουν όντως να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και τις γειτονιές τους και να μετακομίσουν σε άλλες πόλεις ή στην Ιρλανδία (ένα από τα συνθήματα είναι "Έξω οι καθολικοί από το Μπέλφαστ"). Προσοχή όμως: Η ίδια η οικογένεια του αφηγητή δεν ανήκει στους κατατρεγμένους καθολικούς. Είναι προτεσταντική. Απλώς ζει σε κυρίως καθολική γειτονιά, είναι δεμένη με τους καθολικούς γείτονες και γενικά ζει αρμονικότατα μαζί τους. Έτσι μας υπενθυμίζει ότι η βία, ο (θρησκευτικός εδώ) ρατσισμός και η άγρια επιθετικότητα δεν προέρχονται από όλους τους προτεστάντες της πόλης, αλλά από συγκεκριμένους σκληρούς πυρήνες. Αν το καλοσκεφτούμε αυτό είναι προφανές σε κάθε αντίστοιχη περίπτωση (δεν ήταν όλοι οι Γερμανοί ναζί, δεν ανήκουν όλοι οι μουσουλμάνοι στο ISIS κλπ.), αλλά η έμφυτη στον άνθρωπο τάση προς γενίκευση μας κάνει να το λησμονούμε χωρίζοντας τις εκάστοτε αντίπαλες ομάδες συλλήβδην σε "καλούς" και "κακούς". 

Τέλος πάντων, μου άρεσε η ταινία και εκτός από τη σχετικά σφαιρική ματιά στο πρόβλημα υπάρχει και η γενική 60ς ατμόσφαιρα (αλλά, προσέξτε, όχι των χίπικων και εναλλακτικών 60ς που γνωρίζουνε, αλλά των 60ς των φτωχών), υπάρχει η ωραία φωτογραφία που προανέφερα, αλλά και τα θαυμάσια τραγούδια του Van Morrison (από εκεί κι αυτός γαρ) που ακούγονται διαρκώς στο φιλμ. Δεν είναι κατά τη γνώμη μου αριστούργημα, αλλά μου άρεσε αρκετά.  

ΠΕΡΙ ΡΙΜΕΪΚ (ΠΑΛΙ;) ΚΑΙ "SLEUTH"

Το "Sleuth" (βασισμένο σε θεατρικό του Πίτερ Σάφερ και σενάριο για το σινεμά του Χάρολντ Πίντερ) υπήρξε μια πολύ καλή ταινία "δωματίου" του 1972 με τους Λόρενς Ολιβιέ και Μάικλ Κέιν στους ρόλους του ηλικιωμένου και του νεαρού αντίστοιχα. Στο ήδη ανέμπνευστο 2007 ο Kenneth Branagh αποφασίζει να το ξαναγυρίσει, αυτή τη φορά με τον Μάικλ Κέιν και πάλι, αλλά τώρα στο ρόλο του ηλικιωμένου (35 χρόνια έχουν περάσει...) και τον Τζουντ Λο ως νεαρό.
Ένας ηλικιωμένος, πλούσιος και αλαζονικός συγγραφέας που ζει σε πολυτελέστατο σπίτι δέχεται την επίσκεψη του νεαρού εραστή της γυναίκας του, η οποία τον έχει εγκαταλείψει. Ο νεαρός του ζητά να της δώσει διαζύγιο και, βεβαίως, το (υπέρ)εγώ του επιτυχημένου μεσήλικα θίγεται ανεπανόρθωτα. Ένα σατανικό και σαδιστικό παιχνίδι γάτας και ποντικού θα αρχίσει ανάμεσα στους δύο, με απροσδόκητες ανατροπές και συνέπειες.
Αν κάποιος αγνοεί το παλιό "Σλουθ" μάλλον θα εντυπωσιαστεί. Ωστόσο η γνώμη μου είναι ότι οι συγκρίσεις κλίνουν υπέρ της παλιάς ταινίας. Ο Μπράνα αντικαθιστά την παλιομοδίτικη ατμόσφαιρα πύργου και βρετανικής αριστοκρατίας όπου ζει ο συγγραφέας με ένα υπερμοντέρνου ντιζάιν ψυχρό σπίτι γεμάτο οθόνες και αυτοματισμούς, όπου τα πάντα ελέγχονται από υπολογιστές και μηχανήματα και όλα λειτουργούν με το πάτημα κουμπιών. Προσθέτει επίσης ένα έντονα ομοφυλοφιλικό στοιχείο (εκεί που στο παλιό φιλμ, αν αυτό υπήρχε, ήταν απόλυτα λανθάνον), ίσως για να κάνει τα πράγματα πιο κραυγαλέα. Τέλος, αν κανείς έχει δει το παλιό φιλμ κάθε στοιχείο ανατροπής και σασπένς εξαφανίζεται. Σα να ξαναγυρίζεις την "6η Αίσθηση" ένα πράγμα και όλοι να πηγαίνουν να τη δουν γνωρίζοντας το φινάλε.
Από μόνο του δεν είναι κακό, η ανάλυση των δύο χαρακτήρων παραμένει ενδιαφέρουσα και τα ανθρώπινα παιχνίδια εξουσίας είναι πανταχού παρόντα. Ωστόσο προσωπικά θα σας συνιστούσα το πρώτο φιλμ (όπως άλλωστε συμβαίνει και με το 90% των ριμέικ).

ΣΤΟ "ΟΡΙΑΝ ΕΞΠΡΕΣ" (ΞΑΝΑ)ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑ!

Το "Έγκλημα στο Οριάν Εξπρές" μάλλον το γνωρίζετε οι περισσότεροι είτε από το κλασικό αστυνομικό μυθιστόρημα της Άγκαθα Κρίστι είτε απο την μεταφορά του στο σινεμά από τον Λούμετ στη δεκαετία του 70. Το 2017 ο Kenneth Branagh αποφασίζει να γυρίσει ένα ριμέικ της γνωστής ταινίας. Κάνει κάποιες αλλαγές (διατηρώντας βέβαια το βασικό στόρι), προσπαθεί να το εκσυγχρονίσει, αυτό όμως που κρατά αυτούσιο είναι το σχεδόν εξ ίσου εντυπωσιακό καστ με αυτό της πρώτης ταινίας, το εντυπωσιακότερο ίσως των τελευταίων ετών μετά το " Budapest Hotel". Πριν πούμε λοιπόν για το φιλμ καθ' εαυτό κρατείστε την αναπνοή σας και σημειώστε: Κένεθ Μπράνα, Τζόνι Ντεπ, Μισέλ Φαιφερ, Ουίλιαμ Νταφόε, Πενέλοπε Κρουζ, Τζούντι Ντεντς, Ντέρεκ Τζάκομπι... Εκπληκτικό.
Για όσους δεν ξέρουν: Στο πολυτελές Οριάν Εξπρές επιβαίνουν μια ντουζίνα διακεκριμένες πρσωπικότητες, πλούσιοι στη πλειοψηφία τους. Το τρένο αναγκάζεται να σταματήσει στο πουθενά εξ αιτίας μιας χιονοστιβάδας που σχεδόν το εκτροχιάζει, ενώ συμβαίνει ο φόνος (με πολλές  μαχαιριές) ενός όντως αντιπαθητικού επιβάτη. Ο Ηρακλής Πουαρό, ο "διασημότερος ντετέκτιβ του κόσμου" και ένας εκ των επιβατών, αναλαμβάνει να διαλευκάνει το έγκλημα, παρά το ότι βρίσκεται σε διακοπές. Ποιος είναι ο δολοφόνος;
Ο Μπράνα προσθέτει στο στόρι την νέα ιδέα του ακινητοποιημένου πάνω σε γέφυρα τρένου μέσα σε ένα αφιλόξενο, απόκρημνο και υποβλητικό, σχεδόν τρομακτικό, χιονισμένο τοπίο. Ταυτόχρονα προσθέτει περισσότερη δράση από το αρχικό φιλμ (όχι, δεν πλημμυρίζει - ευτυχώς - την ταινία με κυνηγητά και πιστολίδια) και γυρίζει και κάποιες εξωτερικές σκηνές. Η ταινία με κράτησε αρκετά, την βρήκα συμπαθητική, παρά το ότι στερείται νομίζω της κλειστοφοβικής ατμόσφαιρας που θα ταίριαζε γάντι σε ένα τέτοιο θέμα. Ο Πουαρό παρουσιάζεται και κάπως αστείος με τους ψυχαναγκασμούς του, η έρευνα κρατά τον θεατή σε εγρήγορση, οπότε όλα καλά. Βασικό θέμα του φιλμ είναι η σύγκρουση ανάμεσα στο συναίσθημα και το καθήκον. Βλέπετε, ο Πουαρό είναι ένας ψυχρός ορθολογιστής και δουλεύει (αποδίδοντας δικαιοσύνη) με βάση την τετράγωνη, υπερφυσική σχεδόν λογική του και μόνο. Εδώ, για πρώτη ίσως φορά στην καριέρα του, θα βρεθεί αναποφάσιστος: Πρέπει να ενεργήσει με βάση τη λογική που λέγαμε και την ψυχρή εφαρμογή του γράμματος του νόμου ή με βάση τα εντελώς διαφορετικά συναισθήματά του; Αυή η σύγκρουση, όσο προχωρά η ώρα, τοποθετείται όλο και περισσότερο στο κέντρο του φιλμ.
Θα μου πείτε τώρα: Έχει νόημα να το δει κανείς αν ξέρει από την αρχή (από το βιβλίο ή από την παλιά ταινία) τον δολοφόνο; Αυτά τα φιλμ βασίζονται πάντοτε στην ανατροπή και στις απρόσμενες αποκαλύψεις. Όντως ένα μεγάλο μέρος της έκπληξης εξαφανίζεται εδώ και είναι κρίμα (γι' αυτό και είναι παρακινδυνευμένο από την αρχή ένα τέτοιο ριμέικ). Δείτε το λοιπόν σαν να πηγαίνετε σε θέατρο. Ο κόσμος πάει και ξαναπάει σε ανεβάσματα Σέξπιρ ή τραγωδιών κλπ. κλπ. ξέροντας εξ αρχής όχι μόνο τι θα συμβεί, αλλά και τις ίδιες τις ατάκες μία προς μία. Μόνο κάπως έτσι θα το αντιμετωπίσετε: Για τη σκηνοθεσία και το απίστευτο καστ. Όσοι πάντως δεν γνωρίζουν τι θα συμβεί σίγουρα θα το ευχαριστηθούν περισσότερο.

THOR: ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟ ΣΦΥΡΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΦΕΛΕΙΑ

Γιατί πάω να δω έναν ακόμα Marvel υπερήρωα, είδος που, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, σκυλοβαριέμαι; Από περιέργεια γενικής φύσης αρχικά και πολύ ειδικότερης σε δεύτερή φάση: Επειδή τον "Thor" τον έχει έχει γυρίσει το 2011 ο σεξπιρικός (και παρακμασμένος εδώ και χρόνια) Kenneth Branagh. Ε, δεν σας προκαλεί περιέργεια η συνάντηση του Σέξπιρ με έναν από τους πιο "κουφούς" υπερήρωες, τον γνωστό δηλαδή θεό της σκανδιναβικής μυθολογίας, που, εξόριστος από τη μυθική Άσγκαρντ, κατεβαίνει στη γη, σπουδάζει ιατρική, ερωτεύεται (φυσικά), αποβάλλει την υπεροψία του (τουτέστιν γίνεται "καλός") και ασχολείται με την ταπεινή μας καθημερινότητα;
Φυσικά βρισκόμαστε μπροστά σε συνδυασμό μαγείας και επιστήμης και σε πάμπολλα κλισέ του είδους, αλλά η ταινία αυτή έχει την πρωτοτυπία να διαδραματίζεται μισή - μισή στη γη και στην Άσγκαρντ, οπότε έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε τα σούπερ θεαματικά - και αρκετά κιτς ταυτόχρονα - σκηνικά της τελευταίας. Επίσης διαθέτει και κάποιο χιούμορ, αυτοσαρκαστικό ενίοτε, που κάπως σώζει την κατάσταση. Τέλος το όλο στόρι αφορά κυρίως υποθέσεις της Άσγκαρντ και όχι της γης (δεν σώζουμε, ας πούμε, για πολλοστή φορά τον πλανήτη), πράγμα το οποίο από μόνο του ούτε καλό ούτε κακό είναι. Απλώς το αναφέρω.
Όσο για τις αφέλεις που λέγαμε... Ε, λίγο το έχετε να εξοριστείς στη γη, να πέσεις δηλαδή σ' αυτήν από τον μακρινό σου πλανήτη με όλως τυχαίο τρόπο και κυριολεκτικά να προσγειωθείς πάνω στη... Νάταλι Πόρτμαν ή, τέλος πάντων, πάνω στη γυναίκα της ζωής σου γενικότερα; Ή, μια σούπερ ντούπερ μυστική κυβερνητική οργάνωση (κάτι σαν FBI, CIA και ό,τι άλλο τέτοιο φαντάζεστε μαζί) να απελευθερώσει έναν μυστήριο τύπο που εισέβαλλε στον τέλεια φυλαγμένο χώρο της εξουδερώνοντας κάθε έμψυχη ή μηχανική άμυνα, μόνο και μόνο επειδή πήγε στον επικεφαλής ένας σεβαστός επιστήμονας και του είπε: "Αφείστε τον, μωρέ, τον ξέρω, καλό παιδί είναι, μόνο λίγο λοξός" ή κάτι τέτοιο; Α, και να μην ξεχάσω να σας πω ότι σπάνια έχω δει ταινία να τελειώνει τόσο απότομα και ανολοκλήρωτα, λέγοντάς μας ξεκάθαρα: "Περιμένετε το δεύτερο μέρος". Αυτά για να ξέρετε τι σας περιμένει.
Από την άλλη, πρέπει να ομολογήσω ότι το είδα σχετικά ευχάριστα μέσα στο κιτς και την αφέλειά του. Για να ξεκαθαρίσω τη θέση μου, όχι δεν μου άρεσε, απλά πέρασα δύο σχετικά ευχάριστες ώρες. Και, για να είμαι ακόμα πιο ακριβής, όχι, δεν το θεωρώ καλό, απλώς ομολογώ ότι έχω δει πολύ χειρότερα δείγματα του βαρετού κατά τη γνώμη μου σούπερ - ηρωικού υποείδους, που, δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια φοριέται κατά κόρον. Για να γίνω πιο ακριβής μάλιστα, εκτός από τους Μπάτμαν του Μπάρτον και του Νόλαν, άντε και τους X-Men, καμιά άλλη ταινία του είδους δεν μ' αρέσει.