"ΣΤΗ ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΦΟΒΟΥ": ΝΑ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΙΡΑΝΙΚΟΣ ΤΡΟΜΟΣ!

Ο Babak Anvari είναι ιρανός και ζει πλέον στο Λονδίνο. Το "Στη Σκιά του Φόβου" (Under the Shadow) του 2016 είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του. Και είναι ταινία τρόμου. Είναι μεν ιρανοβρετανική παραγωγή, πλην όμως όλα τα άλλα (γλώσσα, ηθοποιοί, τόπος κλπ.) είναι ιρανικά. Έτσι μπορούμε να μιλάμε για την πρώτη ιρανική ταινία τρόμου. Και καλή μάλιστα!
Το 1988 ο πόλεμος Ιράν - Ιράκ (από τους πλέον μακροχρόνιους μετά τον Β' παγκόσμιο) μαίνεται και η Τεχεράνη βομβαρδίζεται ανηλεώς από τους ιρακινούς. Ο κόσμος εγκαταλείπει την πόλη και καταφεύγει στην επαρχία, οι πολυκατοικίες αδειάζουν. Μια νεαρή μητέρα, καταπιεσμένη από το φανατικό ισλαμικό καθεστώς, αναγκάζεται να μείνει μόνη με την κόρη της στο διαμέρισμά τους, καθώς ο σύζυγος στέλνεται αλλού. Όταν μια βόμβα πέφτει στην πολυκατοικία, δίχως όμως να εκραγεί, η μικρή κόρη αρρωσταίνει, ενώ όλο και πιο περίεργα, ανησυχητικά και τρομακτικά (πάντοτε όμως που γίνονται αντιληπτά μόνο με την "άκρη του ματιού") γεγονότα συμβαίνουν στο διαμέρισμα. Τα πράγματα γίνονται χειρότερα, αφού η πολυκατοικία αδειάζει σιγά - σιγά από τους γείτονες που εγκαταλείπουν την πρωτεύουσα. Έτσι και μητέρα και κόρη θα μείνουν ολομόναχες...
Κατ' αρχήν θα πω ότι πρόκειται για μια καλή ταινία τρόμου με φαντάσματα (τζίνια, όπως τα λένε στην Ανατολή, και πιστέψτε με, δεν είναι καθόλου καλοκάγαθα όπως στα παραμύθια). Και μάλιστα δίχως καθόλου εφέ. Το φιλμ είναι σχεδόν ολόκληρο γυρισμένο μέσα στην πολυκατοικία και ο τρόμος, που είναι απόλυτα ατμοσφαιρικός, προκύπτει και από την όλη αγχωτική και κλειστοφοβική κατάσταση. Λίγες φευγαλέες σκιές, κάποιοι θόρυβοι, πολύ λιτά μέσα δηλαδή, είναι εδώ ικανά να μας τρομάξουν. Επιτέλους μπορούμε να φοβηθούμε δίχως πολύπλοκους ψηφιακούς μπαμπούλες. Γι' αυτό και το βρίσκω πολύ καλή ταινία τρόμου, ενός πλήρως παρακμασμένου είδους στην εποχή μας, παρά το ότι χρησιμοποιεί παλιά τεχνάσματα (παιδί, κούκλα κλπ) .
Αυτό όμως που για μένα του δίνει μεγαλύτερη αξία είναι το αλληγορικό στοιχείο και το πολιτικό - ιστορικό φόντο. Παράλληλα με το υπερφυσικό στοιχείο, ο Anvari κατορθώνει να περάσει μια έντονη κριτική στο θεοκρατικό καθεστώς, καθώς δείχνει ανάγλυφα την καταπίεση της γυναίκας κάτω από την κυριαρχία των ισλαμιστών, η οποία μόνο στο διαμέρισμά της μπορεί να είναι ελευθερη (δίχως τσαντόρ και βλέποντας παράνομο... αερόμπικ από απαγορευμένες (!) βιντεοκασέτες με την Τζέιν Φόντα, ενώ η συνέχιση των σπουδών της τής έχει απαγορευτεί). Ταυτόχρονα μπορεί να ειδωθεί και σαν αντιπολεμική κριτική, αφού το Κακό έρχεται με μια βόμβα - αλλά και η όλη κατάσταση είναι δυσάρεστη λόγω του πολέμου, πριν εμφανιστούν τα πνεύματα.... Αυτός ακριβώς ο συνδυασμός ιστορικού - ρεαλιστικού φόντου και μεταφυσικού τρόμου είναι που μου άρεσε στο φιλμ.
Μην φοβηθείτε για την εθνικότητα και τη γλώσα. Συνίσταται οπωσδήποτε στους φίλους του είδους, αλλά και σε σινεφίλ γενικότερα, αφού, όπως είπαμε, είναι πολέπίπεδο και έξυπνο. και μάλιστα σε μια "ξερή" εποχή για τον τρόμο