"ΑΣΤΕΙΟ ΜΟΥΤΡΑΚΙ", ΓΟΗΤΕΙΑ ΚΑΙ ΑΦΕΛΕΙΑ
Ο μάστορας του αμερικάνικου μιούζικαλ Stanley Donen γυρίζει το "Funny Face" το 1957, προς το τέλος δηλαδή της λαμπρής περιόδου του είδους. Έχει σαν ατού τους δύο κλασικούς πρωταγωνιστές, τον Φρεντ Αστέρ και την πάντα κομψότατη και γοητευτική Όντρεϊ Χέπμπορν. Και βέβαια, τη μουσική του μεγάλου Cole Porter.
Η ταινία είναι ό,τι είναι συνήθως το αμερικάνικο μιούζικαλ: Αφέλεια ως εκεί που δεν παίρνει σεναριακά, γοητεία ανεπανάληπτη κινηματογραφικά. Η ιστορία είναι μια ακόμα παραλλαγή του πολυχρησιμοποιημένου (και σε μιούζικαλ επίσης) μύθου του Πυγμαλίωνα, που θα πάρει υπό την προστασία του και θα κάνει σταρ την άβγαλτη και άσημη μικρή. Στο συγκεκριμένο φιλμ ο διάσημος φωτογράφος μόδας Αστέρ θα κάνει με την επιμονή του τοπ μόντελ την άγνωστη Χέπμπορν (τότε που το τοπ μόντελινγκ ήταν ακόμα αθώο και δεν είχε να κάνει ούτε με σούπερσταρς σε περιοδικά, ούτε με τόνους κόκας, ούτε με φήμες για σχεδόν κατάσταση πορνείας). Μόνο που εδώ έχουμε και κάποιες σεναριακές πρωτοτυπίες: Η ταινία είναι γυρισμένη στο Παρίσι, πράγμα που δίνει την ευκαιρία στον Donen και για μια "τουριστική" ματιά στην ούτως ή άλλως πανέμορφη πόλη, και που για μια ακόμα φορά καταδεικνύει την ιδιότυπη αυτή "ζήλεια" και θαυμασμό που τρέφουν οι διανοούμενοι και "διανοούμενοι" αμερικάνοι για την Ευρώπη και το Παρίσι ιδιαίτερα. Όσο πιο πίσω στις δεκαετίες πάμε μάλιστα, τόσο εντονότερο γίνεται αυτό το στοιχείο: Το Παρίσι είναι το όνειρο του σκεπτόμενου αμερικάνου, που έχει συναίσθηση της έλλειψης βάθους της δικής του κουλτούρας.
Εδώ όμως μπαίνει και ένα άλλο στοιχείο: Παράλληλα με τον θαυμασμό, υπάρχει και η σάτιρα της πόλης και της κουλτούρας της. Βρισκόμαστε στο απώγειο του κινήματος του υπαρξισμού, η φιλοσοφία βρίσκεται στα πάνω της και μάλιστα είναι και κάτι σαν μόδα (κλίμα που προετοίμασε με την αμφισβήτησή του τον Μάη του 68), οπότε η σάτιρα όλων αυτών είναι πανταχού παρούσα. Αφελώς βέβαια - με αποκορύφωμα τον μεγάλο και διάσημο φιλόσοφο που το μόνο που θέλει είναι να πηδήσει - αλλά χαριτωμένα. Αλλά για την αφέλεια θα πούμε και πιο κάτω.
Ιδεολογικά, άστα να πάνε. Και πάλι (αυτό είναι αρκετά συνηθισμένο και συνήθως έχει πλάκα στα μιούζικαλ) έχουμε την αντιπαράθεση "υψηλής" και "χαμηλής" κουλτούρας (αυστηρά σε εισαγωγικά, γιατί σήμερα πολλοί τέτοιοι διαχωρισμοί έχουν ξεπεραστεί). Τώρα βέβαια, στο συγκεκριμένο φιλμ, αν είναι καλό να πάρεις μια διανοούμενη και πολύ καλλιεργημένη κοπέλα και να την βάλεις στον επιεικώς ηλίθιο κόσμο της μόδας, για τον οποίο, προς τιμή της, δεν είχε ιδέα, αυτό θα το κρίνετε εσείς. Είπαμε όμως: Σε τέτοια φιλμ συχνά παραβλέπουμε την πλήρη αφέλεια, ακόμα και την αντιδραστική ιδεολογία ενίοτε, και υποκύπτουμε στην κινηματογραφική τους γοητεία - συνυπολογίζοντας βεβαίως και τις εντελώς διαφορετικές πολιτικοκοινωνικά συνθήκες της εποχής που γυρίστηκαν. Αν λοιπόν σας αρέσει αυτή η ταινία, μη ντρέπεστε. Φτάνει να σας αρέσει έχοντας υπ' όψη όλα τα παραπάνω και όχι πιστεύοντας στις κάθε λογής χολιγουντιανές αφέλειες.
Έτσι κι εγώ πέρασα δύο ευχάριστες, ρομαντικές ώρες, θαύμασα για μια ακόμα φορά την παλιομοδίτικη γοητεία των σταρ του Χόλιγουντ, αν και θα ομολογήσω ότι σαν μιούζικαλ, σε μουσικοχορευτικό επίπεδο, δεν είναι από τα αγαπημένα μου.
Ετικέτες "Funn9y Face" (1957), Donen Stanley