DOA: ΟΤΑΝ Ο ΗΡΩΑΣ ΕΙΝΑΙ ΝΕΚΡΟΣ ΠΡΙΝ ΑΡΧΙΣΕΙ Η ΤΑΙΝΙΑ

Ένας άντρας μπαίνει στο αστυνομικό τμήμα και λέει ότι θέλει να αναφέρει μια δολοφονία. "Ποιος είναι ο νεκρός"; ρωτά ο ατυνομικός. "Εγώ!" απαντά ο άντρας. Έτσι ξεκινά το "D.O.A." (Κυνηγώντας το Δολοφόνο μου"), ένα κλασικό, ασπρόμαυρο νουάρ που γύρισε το 1950 ο Rudolph Mate (1989-1964). Ο οποίος, ούγγρος στην καταγωγή, υπήρξε από τη δεκαετία του '20 περίφημος διευθυντής φωτογραφίας με κλασικά φιλμ στο ενεργητικό του, ώσπου, από το 1947, πέρασε στη σκηνοθεσία. Αυτή εδώ είναι σίγουρα η γνωστότερη ταινία του.
Φυσικά το θρίλερ αυτό εντυπωσιάζει από την αρχή χάρη στην πραγματικά πρωτότυπη ιδέα του. Ο ήρωας έχει δηλητηριαστεί, άγνωστο από ποιον και γιατί, με δηλητήριο βραδείας δράσης. Του μένουν λίγες μέρες ζωής και αυθόρμητα αποφασίζει να τις ξοδεψει ψάχνοντας απεγνωσμένα να βρει τον δολοφόνο του. Η διαδρομή του θα είναι δαιδαλώδης, η ιστορία πολύπλοκη, το κουβάρι μπερδεμένο. Καθώς χώνεται όλο και πιο βαθιά στην ιστορία, η ταινία σκιαγραφεί έναν σκληρό, αδίστακτο, αμοραλιστικό κόσμο (πράγμα που είναι αλλωστε χαρακτηριστικό των περισσότερων νουάρ). Εδώ δεν υπάρχουν και πολλοί καλοί χαρακτήρες (ίσως μόνο η μνηστή του ήρωα) ούτε και χώρος για χάπι εντ. Εδώ ξέρουμε από την πρώτη στιγμή ότι ο ήρωας, με τον οποίο φυσικά ταυτιζόμαστε απόλυτα, πρόκειται σύντομα να πεθάνει. Αλλά ο σκληρός κόσμος πολύ λίγο νοιάζεται γι΄ αυτό...
Πέρα από τη σεναριακή πρωτοτυπία, η ταινία με κράτησε από το πρώτο μέχρι το τελευταίο λεπτό. Το σασπένς είναι κυριολεκτικά διαρκές και η δεδομένη απελπισία του ετοιμοθάνατου πρωταγωνιστή καταφέρνει, νομίζω, να αγγίξει τον θεατή. Σπάνια στην οθόνη έχει αποτυπωθεί τόση απελπισία, τόση αγωνία. Αλήθεια, τι θα κάναμε όλοι εμείς αν βρισκόμαστε στην τραγική θέση του ήρωα; Στο μεταξύ ο Έντμοντ Ο' Μπράιεν δίνει μια καλή ερμηνεία σαν αθώος επαρχιώτης που πάει να το ρίξει έξω στο πολύβουο Σαν Φρανσίσκο, με τις γνωστές τραγικές συνέπειες. Ίσως εδώ να κρύβεται και ένα παλιομοδίτικο, ηθικοπλαστικό μήνυμα του στιλ "να τι παθαίνει όποιος τσιμπουρδίζει". Αν το δει κανείς από αυτή τη σκοπιά, το φιλμ μπορεί να θεωρηθεί ηθικά συντηρητικό. Ωστόσο είναι τόση η κινηματογραφική απόλαυση, που δεν νομίζω ότι πρέπει να επιμείνουμε παραπάνω σ΄αυτή την μάλλον αρνητική πτυχή.
Για μια ακόμα φορά θα το πω: Μη φοβηθείτε τις δεκαετίες που έχουν περάσει. Αφείστε τον εαυτό σας να το απολαύσει και συγκρίνετε και πάλι το πόσο τολμηρό (όχι ηθικά, όπως μόλις είπαμε, αλλά σεναριακά στη συγκεκριμένη περίπτωση) υπήρξε κάποτε το Χόλιγουντ σε σχέση με τη σημερινή, ξενέρωτη και σχεδόν αποκλειστικά προανατολισμένη στα ταμεία και τις εισπράξεις κινηματογραφική μηχανή παραγωγής εικόνων - ή δυνατόν όσο πιο μπλογκμπάστερ γίνεται - αφού αυτό είναι πλέον το απόλυτο φετίχ. Προσοχή μη δυσαρεστήσουμε τους δεκαπεντάρηδες, αφού αυτοί πλέον είναι το βασικό κοινό που ακουμπά τα λεφτά...