"A FACE IN THE CROWD": Η ΔΗΜΑΓΩΓΙΑ ΚΑΙ Η ΟΛΕΘΡΙΑ ΔΥΝΑΜΗ ΤΗς ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ
Το είπαμε πολλές φορές, ας το πούμε και τώρα για να τελειώνουμε μ' αυτό: Ο Elia Kazan (1909-2003) υπήρξε πολιτικά απαράδεκτος και καταδικαστέος, αλλά συγχρόνως υπήρξε και μεγάλος σκηνοθέτης. Ας το χωνέψουμε: Συμβαίνουν αυτά. Το "A Face in the Crowd" του 1957 αποτελεί ένα μεγάλο παράδειγμα.
Μια επαρχιακή δημοσιογράφος, κάνοντας ένα ρεπορτάζ στη μικρή τοπική φυλακή, ανακαλύπτει έναν πραγματικά χαρισματικό προσωρινό τρόφιμο (είναι μεσα για μεθύσι και αλητεία). Τον βγάζει στην εκπομπή της, γνωρίζει τεράστια επιτυχία και ο τύπος (ένας ακαλλιέργητος, χυδαίος και απατεώνας εγωιστής στην ουσία) ανεβαίνει ταχύτατα όλα τα σκαλιά της διασημότητας για να γίνει ο απόλυτος αμερικάνος σούπερσταρ, με τεράστια επιρροή ακόμη και στην πολιτική. Το θέμα είναι ότι και ο ίδιος μεθά από τη δύναμη και την επιτυχία και... Ως πού μπορεί να φτάσει αυτό;
Βρίσκω την ταινία (για να το πω από την αρχή) εκπληκτική. Η τόσο πρώιμη ανάλυση σε πολλά θέματα (1957, θυμηθείτε) με εντυπωσίασε. Από τη μία έχουμε την ανεξέλεγκτη δύναμη της τηλεόρασης, η οποία μπορεί κυριολεκτικά να κατευθύνει όπου εκείνη θέλει κοπάδια ολόκληρα μη σκεπτόμενων "καταναλωτών-οποιασδήποτε-εικόνας-ή-είδησης". Ένα υπνωτισμένο πλήθος, που ακολουθεί άνωθεν κελεύσματα κάθε είδους και άγεται και φερεται από κάθε λογής επιτήδειους (ή απλούς διαφημιστές). Από τη άλλη πρόκειται για μια μελέτη του διαχρονικού δυστυχώς φαινομένου της δημαγωγίας. Μπορεί ένας απλός "καπάτσος" (εδώ σε υπερθετικό βαθμό) "μαλάκας" να χειραγωγεί εκατομμύρια και να τα κάνει να αποφασίζουν ό,τι αυτός επιθυμεί (ή τον συμφέρει;). Ναι, απαντά με σιγουριά το φιλμ. Και δυστυχώς τα παραδείγματα που το επιβεβαιώνουν μέχρι σήμερα είναι πολλά. Από την άλλη πρόκειται για μια μελέτη του ίδιου του χαρακτήρα του ήρωα. Μια μελέτη της φθοράς του, της μέθης του, όχι τόσο από το χρήμα όσο από τη δύναμη και τη δόξα (όχι ότι ό συγκεκριμένος υπήρξε ποτέ θετικός τύπος, τουλάχιστον όμως διέθετε στην αρχή μια προσωπική αίσθηση αναρχικής ελευθερίας). Έτσι το φιλμ μετατρέπεται και σε μελέτη του φαινομένου του σταρ σύστεμ γενικότερα και της τάσης του να χρησιμοποιεί ανθρώπους και να τους πετάει αφού τους ξεζουμίσει, αλλά και της σκληρής, αληθινής όψης του "αμερικάνικου ονείρου", αφού πρόκειται και για τυπική ιστορία ανόδου και πτώσης.
Πολυεπίπεδη ταινία, σκληρή (συναισθηματικά) και πικρή, προοιωνίζει μεταγενέστερα φιλμ όπως για παράδειγμα το θαυμάσιο "Να Είσαι εκεί, κύριε Τσανς" του Άσμπι. Και, ενώ οι βασικοί ηθοποιοί ειναι μάλλον άγνωστοι (ήταν η πρώτη κινηματογραφική εμφάνιση του Άντι Γκρίφιθ, ο οποίος, στη συνέχεια, ταιριαστος στο ρόλο που υποδυόταν στο φιλμ, έκανε μεγάλη τηλεοπτική καριέρα), θα ανακαλύψουμε σε δεύτερους ρόλους σταρς όπως ο Γουόλτερ Ματάου και η Λι Ρέμικ.
Καταλάβατε από όσα έγραψα ότι συνιστώ ανεπιφύλακτα την ταινία.
Ετικέτες "A Face in the Crowd" (1957), Kazan Elia