ΕΙΝΑΙ ΤΥΦΛΗ Η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΓΙΑ ΜΙΑ "ΥΠΟΠΤΗ ΣΥΝΩΜΟΣΙΑΣ";

Ο Robert Redford είναι ένας σταθερά φιλελεύθερος, δημοκρατικός ηθοποιός, που σποραδικά σκηνοθετεί ταινίες που υπερασπίζονται τα πιστεύω του. Το 2010 λοιπόν γυρίζει το "The Conspirator" (Ύποπτη Συνωμοσίας), ένα ιστορικό δράμα που ερευνά τα όσα έγιναν μετά τη δολοφονία του Λίνκολν το 1865. Ο σκηνοθέτης δεν ενδιαφέρεται για το καθαρά ιστορικό μέρος, τα όσα πραγματικά έγιναν, αλλά για μια αλληγορία σύγχρονων πολιτικών καταστάσεων, που καυτηριάζονται, και για την αποτύπωση στο πανί των ιδεών του για τη δικαιοσύνη, η οποία βέβαια πρέπει να είναι πάσει θυσία τυφλή και αδέκαστη. Ανάμεσα στους 8 συνωμότες που συλλαμβάνονται και παραπέμπονται όχι σε κανονική δίκη, αλλά σε στρατοδικείο, αποτελούμενο από στρατηγούς, υπάρχει και μια γυναίκα, μητέρα του μοναδικού συνωμότη που διαφεύγει (ας σημειωθεί ότι ο ίδιος ο δολοφόνος, ο ηθοποιός Μπουθ, είχε ήδη δολοφονηθεί από στρατιώτη κατά την καταδίωξή του). Ο ρόλος της γυναίκας αυτής είναι αδιευκρίνιστος, οι κατηγορίες εναντίον της σαθρές, πλην όμως πρέπει πάσει θυσία να καταδικαστεί σε θάνατο, όπως οι υπόλοιποι, για να κατευναστεί η οργή του έθνους και να ικανοποιηθεί το αίσθημα δικαιοσύνης του, χωρίς πολλά πολλά ψαξίματα και έρευνες σε βάθος. Το φιλμ εστιάζει σε ένα νεαρό δικηγόρο, πρώην αξιωματικό, που αναλαμβάνει με το ζόρι την υπεράσπισή της (είναι πεπεισμένος για την ενοχή των πάντων και δεν του αρέσει καθόλου ο ρόλος του υπερασπιστή τους), ο οποίος, όσο εισχωρεί βαθύτερα στην υπόθεση, αντιλαμβάνεται την αδικία στο πρόσωπο της γυναίκας και τις πολιτικές σκοπιμότητες που παίζονται και διχάζεται ανάμεσα στο αίσθημα δικαιοσύνης του και στα όσα κινδυνεύει να χάσει στην προσωπική του ζωή, καθώς γίνεται όλο και πιο "ενοχλητικός". Η ταινία θέτει διλήμματα όπως: Οφείλει να είναι αδέκαστη και τίμια η διακιοσύνη, ακόμα κι αν ο κατηγορούμενος είναι μισητός και το "δημόσιο αίσθημα" απαιτεί την τιμωρία του; Ποια η θέση της δικαιοσύνης όταν (αληθινά ή ψεύτικα, δεν έχει σημασία) διακυβεύονται συμφέροντα της πολιτείας; Γενικότερα, τι συμβαίνει όταν συγκρούεται το καθήκον (με θετική έννοια εδώ) με το συναίσθημα; Εκτός αυτών όμως κάνει και ένα σαφή παραλληλισμό με τη σύγχρονη Αμερική, για την ακρίβεια με την Αμερική μετά την 11η Σεπτέμβρη. Διότι παρόμοιες αντιλήψεις περί "γενικοτέρων κοινών συμφερόντων" οδήγησαν σε μαζικές συλλήψεια (και) αθώων, σε δημιουργία Γκουαντάναμο, σε μαζική τρομοϋστερία και άλλα τέτοια. Η ταινία είναι καλογυρισμένη, με ωραία φωτογραφία και αναπαράσταση εποχής, είναι όμως ίσως πολύ ακαδημαϊκή και "στεγνή" για τα γούστα μου. Ο Ρέντφορντ είναι... πώς να το πω... απόλυτα συνεπής και κάθετος όσον αφορά τα (θετικά) πιστεύω του, υπερβολικά σοβαρός και "αγέλαστος". Όλα λειτουργούν άψογα, αλλά και αναμενόμενα. Το στοιχείο της όποιας έκπληξης λείπει. Φιλμ οσκαρικών προδιαγραφών, δικαστικό δράμα εποχής, βαθειά δημοκρατικό ιδεολογικά, αλλά και υπερβολικά στεγνό και σοβαρό. Δεν αμφιβάλλω ότι θα αρέσει σε πολλούς. Και πιστεύω ότι χρειάζονται στη δύσκολη εποχή μας τέτοιες καθαρές δηλώσεις. Απλά μου φαίνεται ότι του λείπει το κάτι άλλο που θα το απογείωνε.