ΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΕΚΔΟΧΕΣ ΤΗς "ΙΣΤΟΡΙΑΣ 52"
Το να πω ότι η "Ιστορία 52" (2008) του πρωτοεμφανιζόμενου Αλέξη Αλεξίου είναι η καλύτερη μέχρι σήμερα ελληνική ταινία φανταστικού δεν λέει και πολλά πράγματα για τον απλούστατο λόγο ότι είναι ελάχιστες οι ελληνικές ταινίες φανταστικού. Μάλλον μεγαλύτερη σημασία έχει το ότι τη βρήκα μια πολύ ενδιαφέρουσα ταινία φανταστικού γενικότερα.
Κλειστοφοβική αλλά πολύ καλογυρισμένη, κατάφερε να μη με κουράσει, παρά το ότι διαδραματίζεται ολόκληρη σχεδόν σε ένα κοινό διαμέρισμα. Το επίτευγμα γίνεται ακόμα πιο σημαντικό με δεδομένο ότι η ιστορία που αφηγείται δεν έχει από μόνη της τίποτα συγκλονιστικό, είναι κοινότοπη: Η γνωριμία του ήρωα με μια κοπέλα, η ερωτική τους σχέση, ο χωρισμός τους... ή μήπως δεν έγιναν έτσι ακριβώς τα πράγματα; Κομμάτια της συνηθισμένης αυτής ιστορίας προβάλλονται συνεχώς μπροστά μας, με διαφορετική χρονική σειρά κάθε φορά. Θα νόμιζε κανείς ότι πρόκειται για την τυπική δομή - παζλ ορισμένων ταινιών, που δείχνουν τι ακριβώς συνέβει, απλώς το δείχνουν με "πειραγμένη" χρονική σειρά. Όμως όχι. Πολύ σύντομα αντιλαμβανόμαστε ότι βλέπουμε τα ίδια επεισόδια... αλλά όχι ακριβώς ίδια. Κάθε φορά οι παρόμοιοι διάλογοι και πράξεις επαναλαμβάνονται είτε ελάχιστα είτε ριζικά παραλλαγμένοι. Και βαθμιαία όλα οδεύουν προς έναν εφιάλτη (διαφορετικό κι αυτόν σε κάθε εκδοχή του). Κι επειδή όλα αυτά γίνονται με έξυπνο και δεξιοτεχνικό τρόπο, έπιασα πολύ γρήγορα τον εαυτό μου να προσπαθεί να συγκρατήσει κάθε λέξη, κάθε λεπτομέρεια, κάθε ελάχιστο σημάδι, αντικείμενο, χειρονομία, πασχίζοντας να καταλάβει τι ακριβώς συμβαίνει.
Η κινηματογραφική παιδεία, αλλά και οι γνώση του φανταστικού γενικότερα είναι εμφανείς. Η "Αποστροφή" του Πολάνσκι, ο Λιντς, ο Φίλιπ Ντικ, το "Ρασομόν", είναι μερικά μόνο από τα πολλά στοιχεία που μπορεί να εντοπίσει ο θεατής, καλοχωνεμένα όμως και "συναρμολογημένα" σ' ένα σύνολο που, τελικά, φέρει τη σφραγίδα του δημιουργού του μόνο και όχι των προαναφερθέντων (κι άλλων τόσων πιθανόν). Βρισκόμαστε στο μυαλό ενός παρανοϊκού; Ποια είναι η αλήθεια και ποιες οι φαντασιώσεις; Υπάρχει, τελικά, μια μόνο αλήθεια; Μήπως είναι η μνήμη που παίζει παράξενα παιχνίδια και παραλάσσει κάθε φορά τα πράγματα;
Ίσως να μη βρείτε ποτέ ξεκάθαρες απαντήσεις, σίγουρα όμως θα σκέφτεστε για καιρό όσα είδατε και τι τελικά συνέβει. Αυτή η ικανότητα της ταινίας να σε "στοιχειώνει" και να σε κάνει να τη σκέφτεσαι για πολύ είναι μια από τις βασικές αρετές της. Προειδοποιώ: Δεν είναι ταινία για πολλούς, ίσως να παρακολουθείται κάπως δύσκολα, δεν δίνει σαφείς απαντήσεις και σηκώνει πολλές, πολλές ερμηνείες (ίσως ο κάθε θεατής να έχει τη δική του). Νομίζω όμως ότι αποτελεί μια από τις μεγάλες εκπλήξεις των τελευταίων χρόνων στη χώρα μας και ότι αξίζει τον κόπο να χαθείτε στους λαβύρινθούς της.
Ετικέτες "Ιστορία 52" (2008), Alexiou Alexis