ΑΛΛΗ ΜΙΑ "GLORIA", ΤΗ ΦΟΡΑ ΑΥΤΗ ΚΑΙ "BELL"

Εν αρχή υπήρξε ο αξιόλογος χιλιανός δημιουργός Sebastian Lelio, ο οποίος διακρίθηκε το 2013 με το "Gloria", το πορτρέτο μιας μεσήλικης γυναίκας που δεν το βάζει κάτω και εξακολουθεί να θέλει να ζει και να απολαμβάνει. Κι επειδή οι αμερικάνοι δεν μπορούν να ανεχτούν ξενόγλωσση ταινία, είπαν να το ξαναγυρίσουν ως δική τους παραγωγή, αυτή τη φορά ως "Gloria Bell" το 2018. Το καλό εδώ είναι ότι ανέθεσαν την αμερικάνικη βερσιόν και πάλι στον Lelio, ο οποίος έτσι έκανε το αγγλόφωνο ντεμπούτο του. Βέβαια η αλήθεια είναι ότι, όπως διάβασα, ήταν η Τζούλιαν Μουρ που τον προέτρεψε να το κάνει, διότι αγάπησε το χιλιανό φιλμ και ήθελε να παίξει το ρόλο αυτό. Πράγμα που έκανε πολύ καλά.
Μια μόνη γυναίκα λοιπόν (είναι από παλιά χωρισμένη) άνω των 50 αρνείται να "αποσυρθεί". Πηγαίνει σε κλαμπ, κάνει νέες γνωριμίες, αναζητά μια καλή σχέση. Την βρίσκει στο πρόσωπο ενός επίσης μεσήλικα (ο καλτ Τζον Τορτούρο), αλλά...
Η ταινία είναι καλή. Λίγο πιο στενόχωρη ίσως από το πρωτότυπο, αφού αναφέρεται αρκετά στη μοναξιά και στην αποξένωση από τα παιδιά της, αλλά πάντως στα ίδια ακριβώς μοτίβα, με το ίδιο στόρι. Ισχύουν όσο έγραψα παλιότερα για την αυθεντική "Γκλόρια". Πρόκειται για καλό και κατά βάθος αισιόδοξο δράμα, ο αγώνας μιας "ανθεκτικής" και καλόκαρδης γυναίκας να "κρατηθεί" είναι έως και συγκινητικός, η Μουρ είναι όπως πάντα καλή... αλλά αν έχετε δει το πρώτο δεν χρειάζεται να τρέχετε. Εκτός αν είστε αθεράπευτος φαν των ηθοποιών...

ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΟΙ ΕΡΩΤΕΣ ΣΤΗΝ "ΑΝΥΠΑΚΟΗ"

Ο Sebastian Lelio είναι ο χιλιανός σκηνοθέτης που κατόρθωσε να περάσει τα σύνορα της χώρας του με φιλμ όπως η "Γκλόρια" ή το οσκαρικό "Μια Φανταστική Γυναίκα". Έτσι το 2017 πάει στη Βρετανία και γυρίζει εκεί την "Ανυπακοή" με τη Ράιτσελ Γουάιζ σε έναν από τους βασικούς ρόλους.
Μετά το θάνατο του ραβίνου πατέρα της μια κοπέλα που έχει εγκαταλείψει πριν πολλά χρόνια την κλειστή και συντηρητική εβραϊκή κοινότητα της Βρετανίας και ζει στην Αμερική, θα επιστρέψει για την κηδεία. Εκεί θα ανακαλύψει ότι η καλύτερη παιδική της φίλη έχει παντρευτεί τον καλύτερο παιδικό της φίλο. Το πρόβλημαξεκινά όταν με την επιστροφή της θα αναζωπυρωθεί ένας εφηβικός λεσβιακός έρωτας, ο οποίος παλιά είχε προκαλέσει σκάνδαλο και που υπήρξε ο λόγος της φυγής της. Τα συναισθήματα και οι πράξεις του πρωταγωνιστικού τριγώνου θα αλλάξουν πολλές φορές...
Ο Λέλιο κάνει με σωστό τρόπο αυτό που έχουμε δει πολλές φορές: Κάτι απαγορευμένο ανθίζει στους κόλπους μιας συντηρητικής, κλειστής κοινότητας (δεν έχει καμιά σημασία αν εδώ μιλάμε για εβραίους. Θα μπορούσε να συμβαίνει στους κόλπους οποιασδήποτε τέτοιου είδους κοινωνίας. Θυμηθείτε, ας πούμε, το Brokeback Mountain). Έτσι κάτι που αλλού είναι - σχετικά - αποδεκτό, εδώ πρέπει να μείνει κρυφό, καταπιεσμένο και, κατά συνέπεια, πηγή αφόρητου άγχους για τους "δράστες" και μοχλός πλήρους ανατροπής παγιωμένων σχέσεων. Έτσι το κλίμα γίνεται ασφυκτικό και η απειλή κρέμεται μόνιμα πάνω από τα κεφάλια των πρωταγωνιστριών. Ένστικτο εναντίον πειθαρχίας λοιπόν, μόνο που εδώ αυτή η πειθαρχία δεν είναι κάτι που πρέπει ναυφίσταται για το κοινωνικό καλό, αλλά είναι επιβεβλημένο λόγω των μουχλιασμένων πεποιθήσεων μιας ουσιαστικά φανατικής κοινότητας. Αυτό που θα ξεσπάσει δεν είναι βίαιο. Σ' αυτό το φιλμ ο δημιουργός χειρίζεται με λεπτότητα τα συναισθήματα, τα οποία, το ξαναλέω, θα αλλάξουν συχνά με απρόβλεπτο τρόπο.
Καλή, σχετικά χαμηλότονη ταινία, που υποστηρίζει την ελευθερία απέναντι σε σκουριασμένες δομές, πλην όμως δεν παραβλέπει και το συχνά αδύνατο της ελευθερίας (ή της επιθυμίας) αυτής, τονίζοντας τις ανατροπές, ακόμα και τη δυστυχία που αυτή μπορεί να επιφέρει σε άλλα μέλη. Καλό λοιπόν, αλλά σε ένα μοτίβο που έχουμε ξαναδεί αρκετές φορές. Και μια γενική παρατήρηση: Ο Λέλιο ασχολείται σταθερά με λιγότερο ή περισσότερο αποκλίνουσες συμπεριφορές ή ταυτότητες στους κόλπους μιας "νορμάλ" (υποτίθεται) κοινωνίας.

"ΜΙΑ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΑ" ΚΑΙ Ο ΑΓΩΝΑΣ ΤΗΣ

Ο χιλιανός Sebastian Lelio είχε γυρίσει το 2013 την "Γκλόρια", δίνοντάς μας το δυνατό πορτρέτο μιας 58χρονης γυναίκας που προσπαθεί να μη μπει στο περιθώριο της ζωής λόγω ηλικίας. Το 2017 επανέρχεται με την ταινία "Μια Φανταστική Γυναίκα" (Una Mujer Fantastica).
Αυτή τη φορά η ηρωίδα είναι μία τρανσέξουαλ, η οποία δουλεύει σερβιτόρα και διατηρεί ερωτικό δεσμό με έναν μεγαλύτερό της χωρισμένο άντρα. Η σχέση τους είναι ευτυχισμένη. Τα προβλήματα όμως για την Μαρίνα θα αρχίσουν με τον ξαφνικό θάνατο του εραστή της. Τότε το αληθινό κοινωνικό πρόσωπο και η στάση ης κοινωνίας απέναντι στο διαφορετικό θα αποκαλυφτούν: Η αστυνομία την υποψιάζεται, ενώ η οικογένεια του νεκρού θέλει να κάνει τα πάντα ώστε να εξαφανιστεί από τη ζωή τους (και να ξεχαστεί κάθε σχέση μ' εκείνον)... Μια σειρά από καθημερινές ταπεινώσεις αρχίζουν.
Το φιλμ παρακολουθεί τον αγώνα ενός ανθρώπου να μην περιθωριοποιηθεί, όσο "διαφορετικός" κι αν είναι. Η ηρωίδα αγωνίζεται με πάθος για τα δικαιώματά της, για να κατακτήσει την πολυπόθητη ισότητα με τους "φυσιολογικούς" ανθρώπους, για την αξιοπρέπειά της τελικά. Μη φανταστείτε τίποτα συγκλονιστικά δράματα, με θανάτους, ίντριγκες, συμπτώσεις κλπ. Τα πάντα εδώ συμβαίνουν στα πλαίσια της καθημερινότητας, τα προβλήματα της ηρωίδας εντοπίζονται σε καθημερινά, μικρά θα έλεγε κανείς, πράγματα, τα όποια ωστόσο είναι που καθορίζουν την ποιότητα της ζωής μας. Ίσως γι' αυτό μπορεί κανείς να ταυτιστεί περισσότερο μ' αυτήν, αφού όσα βλέπει είναι γνώριμα και οικεία. Νομίζω ότι πρόκειται για τις περιπτώσεις όπου ο ρεαλισμός ταιριάζει γάντι. Ο Leliο, θέλοντας να δείξει ότι κάθε άνθρωπος έχει τα ίδια δικαιώματα - και μοιράζεται συναισθήματα όπως όλοι οι άλλοι - αρνείται να δώσει απάντηση στο ερώτημα που συχνά της κάνουν στη Μαρίνα: Αν είναι εγχειρισμένη ή όχι. Νομίζω ότι μ' αυτό δείχνει καθαρά ότι το πώς διαχειρίζεται τον εαυτό του ο καθένας δεν έχει καμιά σημασία. Αλλού βρίσκεται η ουσία.
Βρήκα το φιλμ ενδιαφέρον, το παρακολούθησα δίχως καθόλου να κουραστώ και θαύμασα το μεθοδικό χτίσιμό του - καθώς και τις λίγες ονειρικές σκηνές που διαθέτει.Ο καθημερινός αγώνας της ηρωίδας για να καταξιωθεί σε μια κοινωνία που μοιάζει να έχει αποδεχτεί την ιδιαιτερότητα, αλλά κατά βάθος παραμένει (ήπια) κλειστή και απαγορευτική για το διαφορετικό δίνεται ανάγλυφα μέσα από τα μικρά περιστατικά που αποτελούν την καθημερινότητά μας. Όσο για την όντως τρανσέξουαλ πρωταγωνίστρια Ντανιέλα Βέγκα, είναι πολύ καλή, πράγμα που προσθέτει στα συν του φιλμ. Το οποίο, νοηματικά, ακολουθεί βεβαίως τα ίδια χνάρια με την "Γκλόρια".

Η ΗΡΩΙΚΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΓΚΛΟΡΙΑ

Μια γυναίκα που αγγίζει τα 60 ζει μια συνηθισμένη ζωή στο Σαντιάγκο της Χιλής. Ακούγεται μάλλον πληκτικό. Κι όμως όχι. Ο κινηματογράφος έχει τη δύναμη να απογειώνει ακόμα και την πιο κοινότοπη καθημερινότητα.
Αυτές είναι οι σκέψεις που έκανα όταν είδα τη "Gloria", χιλιανή ταινία του 2013 του Sebastian Lelio. Ποια είναι η μεγάλη αρετή της ταινίας; Η προσωπικότητα της ηρωίδας, που τόσο καλά σκιαγραφείται. Και η αισιοδοξία που αποπνέει. Μπορεί η Γκλόρια να είναι μια συνηθισμένη γυναίκα, με συνηθισμένα γούστα και μπανάλ καθημερινότητα. Είναι όμως η εσωτερική της δύναμη που την κάνει να ξεχωρίζει. Βλέπετε, μπορεί να βρίσκεται στις παρυφές της "απόσυρσης", αλλά βιώνει τη ζωή σαν νέος άνθρωπος. Δίχως να σκέπτεται την ηλικία της. Την κοινότοπη ζωή, επαναλαμβάνω. Όχι κάτι ιδιαίτερο. Η συνηθισμένη όμως ζωή της σχεδόν 60άρας δεν διαφέρει σε τίποτα σχεδόν από τη ζωή μιας συνηθισμένης 35άρας. Εκεί έγκειται η δύναμή της.
Η Γκλορια είναι χωρισμένη, έχει δύο μεγάλα παιδιά που έχουν τις δικές τους ζωές και έχουν προ πολλού φύγει από το σπίτι, εργάζεται, τραγουδά με κέφι σουξέ της εποχής όταν οδηγεί, και τις νύχτες πάει σε κλαμπ για όριμους και χορεύει με κέφι. Μόνη της. Εκεί θα γνωρίσει έναν 65άρη, συνταξιούχο φυσικά, και σύντομα ένας έρωτας θα γεννηθεί. Κανονικός, όπως ακριβώς των νεότερων. Με το ρομαντισμό του, το σεξ, το πάθος, τις κοινές διακοπές (σύντομες, όπως θα δείτε). Μονο που ο κύριος αυτός έχει μια παράξενη εξάρτηση από την πρώην γυναίκα του και την κόρη του. Τι θα κάνει η Γκλόρια όταν "ο κόμπος φτάσει στο χτένι"; Ό,τι ακριβώς θα έκανε μια πολύ νεότερη γυναίκα. Σίγουρα πάντως δεν θα ανιδράσει με συμβιβαστικό τρόπο, "ανάλογο", υποτίθεται, "της ηλικίας της".
Η ταινία αποτελεί ένα απολαυστικό πορτρέτο μια δυνατής γυναίκας, έναν ύμνο στη ζωή, και γίνεται ακόμα καλύτερη χάρη στην εξαιρετική ερμηνεία της Παουλίνα Γκαρσία. Το διακριτικό χιούμορ εναλλάσσεται με κομψό τρόπο με την εξ ίσου διακριτική συγκίνηση και τη μελαγχολία. Το όλο πράγμα όμως αποπνέει μια δυνατή αίσθηση αισιοδοξίας και σου αφήνει ένα χαμόγελο στα χείλη. Στο τελευταίο συμβάλλει και το δυνατό τέλος, με το απόλυτο άφημα της Γκλόρια, το θριαμβευτικό ξέδομά της με τον χορό. Ταυτόχρονα μιλά για την αλλοτρίωση του μέσου ανθρώπου της πόλης και ρίχνει και κλεφτές ματιές στην κοινωνική πραγματικότητα της χώρας, με τα οικονομικά προβλήματα, τις διαδηλώσεις κλπ.
Δυνατή ταινία, που σου αφήνει μια όμορφη, γλυκόπικρη γεύση, πάνω απ' όλα όμως, όπως ξαναείπα, αισιόδοξη. Και μάλιστα δίχως τη χρήση βαρετών χάπι εντ. Μπράβο. Άλλωστε, ποιος είπε ότι η ζωή τελείώνει κάπου στα 40;