ΕΝΑΣ ΜΟΝΟΔΙΑΣΤΑΤΑ ΚΑΛΟΣ κ. ΤΣΙΠΣ
Εκεί πίσω στα 1939 ο "παντός καιρού" σκηνοθέτης (όπως και πάμπολλοι άλλοι άλλωστε) Sam Wood (1883-1949) μαζί με τον Sidney Franklin (1893-1972) μεταφέρουν στην οθόνη το βιβλίο του James Hilton "Goodbye, Mr Chips". Η ταινία γίνεται μεγάλη επιτυχία. Πρόκειται για μια ιστορία που διαδραματίζεται σε εύρος 60 χρόνων και παρακολουθεί τη ζωή ενός καθηγητή λατινικών, από τη νεαρή του ηλικία, όταν πρωτοπαρουσιάζεται στο σχολείο αρρένων (όπου θα υπηρετήσει για όλη του τη ζωή) μέχρι τα βαθιά του γεράματα. Παράλληλα με τη ζωή του περνάν και κάποια από τα σημαντικά ιστορικά γεγονότα που σημάδεψαν τη Μεγάλη Βρετανία. Ο βασικός ρόλος ερμηνεύεται από τον πολύ καλό Ρόμπερτ Ντόνατ, ενώ στο φιλμ κάνει την πρώτη της εμφάνιση η Greer Garson.
Η ταινία φοβάμαι ότι σήμερα δείχνει απόλυτα την ηλικία της. Κατά τη γνώμη μου το μεγάλο της πρόβλημα είναι η μονοδιάστατη οπτική της και μάλιστα σε πολλά επίπεδα:
Από τη μία υπάρχουν οι χαρακτήρες. Ε, λοιπόν, όλοι είναι "καλοί". Πάρα πολύ καλοί. Με πρώτο και καλύτερο βέβαια τον πρωταγωνιστή. Ο υπέροχος αυτός κ. Τσιπς, νεαρός καθηγητής αρχικά, μοναχικός μεσήλικας στη συνέχεια, με ένα σύντομο διάλειμμα γάμου και έρωτα στη ζωή του, γηραιός στη συνέχεια και στο τέλος, παραμένει πάντοτε υπέροχος. Ιδεαλιστής, απόλυτα δοσμένος στη δουλειά του, με βαθιά αγάπη στα παιδιά που διδάσκει, με χιούμορ όποτε χρειάζεται, είναι πάντοτε ένας "καλός άνθρωπος". Τίποτα δεν σκιάζει τη ζωή του, ποτέ δεν μπαίνει σε κάποιον πειρασμό, ποτέ δεν αμφιβάλλει ή δεν σκοντάφτει. Και φυσικά και στον έρωτα - που έρχεται κάπως αργά - είναι ιδανικός: Ρομαντικός, πιστός, αφοσιωμένος στη γυναίκα που αγαπά. Με λίγα λόγια τέλειος. Συγνώμη, αλλά δεν νομίζω ότι υπάρχουν στ' αλήθεια τέτοιοι ιδανικοί χαρακτήρες.
Από την άλλη πάλι υπάρχει το βρετανικό εκπαιδευτικό σύστημα. Αυτό των κλειστών σχολείων - οικοτροφείων, τα οποία είναι αρρένων ή θηλέων μόνο (κάτι σαν τη σχολή του Χάρι Πότερ, αλλά με αγόρια μόνο στον "κ. Τσιπς"). Ε, λοιπόν αυτό το σύστημα παρουσιάζεται στο φιλμ ως τέλειο. Ακόμα κι αν υπάρχουν κάποιες ."άβολες" στιγμές, η αγάπη, η συνεργασία, η αμοιβαία κατανόηση καθηγητών - μαθητών είναι δεδομένη και πάντοτε το σύστημα λειτουργεί άψογα. Καμιά σκιά, καμιά σύγκρουση, κανένα σκοτεινό σημείο. Και, βέβαια, καμία σχέση με ταινίες με παρόμοιο θέμα όπως "Ο Κύκλος των Χαμένων Ποιητών".
Αν εξαιρέσουμε όλη αυτή τη συσσωρευμένη αφέλεια, η ταινία περιέχει ορισμένες πραγματικά συγκινητικές στιγμές, οι οποίες πάντως μάλλον έρχονται σπάνια σε μια γενικά επίπεδη αφήγηση. Σας είπα: Είναι από τα παλιά φιλμ που προσωπικά θεωρώ μάλλον ξεπερασμένα και βαρετά.
Ετικέτες "Goodbye, Mr Chips" (1939), Wood Sam