"ΑΝΤΙΟ ΠΑΙΔΙΑ" : ΣΥΓΚΙΝΗΣΗ ΚΑΙ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ

Το 1987, κοντά στο τέλος πλέον της καριέρας του, ο Louis Malle (1932-1995) γυρίζει το "Αντίο Παιδιά" (Au Revoir Les Enfants), μια από τις πιο ευαίσθητες και συγκινητικές δουλειές του. Εδώ ο Μαλ επιστρέφει στα χρόνια του πολέμου, όπως στο παλιότερο "Λακόμπ Λισιέν", για να μας αφηγηθεί μια ακόμα ιστορία της πιο δύσκολης για την Ευρώπη εποχής, αυτή τη φορά όμως με ήρωες και μέσα από τα μάτια παιδιών.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου λοιπόν παρακολουθούμε ένα καθολικό οικοτροφείο αρρένων για παιδιά της ανώτερης τάξης. Η Γαλλία βρίσκεται βέβαια υπό γερμανική κατοχή, ο πόλεμος μαίνεται κάπου εκεί έξω, τα πράγματα όμως μέσα μοιάζουν ήσυχα. Μοιάζουν. Διότι οι απόηχοι της έξω κατάστασης δεν μπορούν παρά να έχουν επιπτώσεις... Ένας νέος μαθητής φτάνει στο σχολείο. Το φιλμ παρακολουθεί τις σχέσεις του με ένα άλλο παιδί, τον κατοπινό αφηγητή της ιστορίας, που από ανταγωνιστικές και μάλλον τεταμένες (ή αδιάφορες) στην αρχή, θα εξελιχτούν σε μια βαθιά φιλία. Σύντομα ωστόσο μαθαίνουμε ότι ο καινούριος είναι εβραίος. Ουσιαστικά όλοι μαζί, δάσκαλοι και παπάδες, τον κρύβουν στο οικοτροφειο. Είναι στο χέρι των παιδιών (όσων ξέρουν το μυστικό) να αποκαλύψουν ή όχι την αλήθεια, η οποία, όπως καταλαβαίνετε, είναι κυριολεκτικά ζήτημα ζωής ή θανάτου.
Ελπίζω να μην περιμένετε δράση, γραφική βία ή κάτι τέτοιο. Στην ταινία κυριαρχεί η ευαισθησία. Στις σχέσεις ανάμεσα στα παιδιά, στις σχέσεις του "έξω" και του "μέσα", του περιβάλλοντος και του εσωτερικού του οικοτροφείου δηλαδή. Ο ανταγωνισμός (ή και το μπούλινγκ ακόμα), η φιλία, η συνεργασία είναι κυρίαρχες καταστάσεις. Αλλά και η λεπτή μελέτη του πώς κανένας μικρόκοσμος, όσο περιφραγμένος κι αν φαίνεται σε πρώτη όψη, είναι αδύνατο να μείνει αλώβητος από όσα συμβαίνους στον έξω κόσμο, στο ευρύτερο περιβάλλον. Από ιστορική πλευρά ο Μαλ έχει εδώ ένα συμφιλιωτικό τόνο. Όλοι μοιάζουν να συνεργάζονται για έναν ανώτερο σκοπό, ξεχνώντας, προς το παρόν τουλάχιστον, ταξικές, θρησκευτικές ή όποιες άλλες διαφορές - οι οποίες ωστόσο παραμένουν παρούσες και δείχνονται, απλώς έχουν μπει για λίγο στην άκρη. Βλέπετε, οι μόνοι "κακοί" εδώ είναι οι ναζί και η θηριωδία τους.
Το βασικό στοιχείο πάντως για μένα είναι η συγκίνηση και η τρυφερότητα. Όχι μόνο στην περιγραφή της παιδικής ηλικίας και των όσων συμβαίνουν κατά τη διάρκειά της, αλλά και στο φινάλε, που δίχως να έχει τίποτα το ηρωικό (όπως και ολόκληρο το φιλμ άλλωστε) είναι από πιο συγκινητικά του σινεμά.
Σας το συνιστώ αν δεν έχετε πλήρως παραδοθεί στη βία και τη δράση, τα ψηφιακά εφέ, τις καταστάσεις / καρικατούρες και την ντε και καλά βιντεοκλιπίστικη οπτική του κυρίαρχου σύγχρονου Χόλιγουντ (με εξαιρέσεις βεβαίως πάντοτε).