ΠΟΣΟ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΒΑΡΕΘΕΙΣ ΟΤΑΝ ΒΡΙΣΚΕΣΑΙ ΣΕ "PERMANENT VACATIONS";
Είχα γράψει παλιότερα ότι μου αρέσουν όλες οι ταινίες του Jim Jarmusch εκτός από το "Limits of Control". Βιάστηκα, διότι δεν είχα δει την πρώτη του, το "Permanent Vacations", που γύρισε το 1980. Μ' αυτήν εγιναν δύο οι ταινίες του που βαριέμαι.
Βεβαίως το "Permanent Vacations" έχει όσες δικαιολογίες θέλετε. Είναι πρώτη ταινία ενός 27χρονου τότε άπειρου σκηνοθέτη, χωρίς καθόλου προϋπολογισμό, καθαρά ανεξάρτητη. Ο Τζάρμους θέλει να είναι μοντέρνος, να δώσει το στίγμα του και, όπως θα πω παρακάτω, το καταφέρνει μια χαρά. Νομίζω ότι κι αυτό το, για μένα τουλάχιστον, απόλυτα βαρετό φιλμ φέρει ξεκάθαρα τη σφραγίδα του, τους προβληματισμούς του, τη στάση ζωής που υιοθετεί. Αν ήταν και λιγάκι πιο ενδιαφέρον...
Η ταινία παρακολουθεί έναν νεαρό που ζει σα να βρίσκεται σε "συνεχείς διακοπές". Θέλει να είναι ένας τουρίστας στη ζωή, αγαπά την περιπλάνηση, αρνείται να βολευτεί σ' ένα μέρος, σε μια σχέση, σε μια δουλειά. Όλα αυτά ακούγονται ενδιαφέροντα. Ο Τζάρμους όμως οδηγεί τα πράγματα στο άκρο άωτο του μινιμαλισμού, του σχεδόν τίποτα. Ατέλειωτα πλάνα όπου ο ήρωας απλώς περπατά ή κάθεται ή ρεμβάζει ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων με έκαναν να βαρεθώ βαθύτατα, περισσότερο, φοβάμαι, απ' όσο βαριέται την κάθε είδους μονιμότητα ο ίδιος ο πρωταγωνιστής. Μεγάλοι, νεκροί φιλμικοί χρόνοι, ελάχιστοι διάλογοι, ελάχιστα πράγματα που συμβαίνουν πού και πού... Κάποια στιγμή έπιασα τον εαυτό μου να θέλει απεγνωσμένα να καταφύγει στο fast forward.
Το ενδιαφέρον, όπως σας είπα, είναι όλα αυτά εξακολουθούν να έχουν (ή μάλλον εμφανίζουν για πρώτη φορά) ψήγματα από τη γοητεία των ταινιών του δημιουργού, που θα φαινόταν στα επόμενα χρόνια. Καταλαβαίνεις ότι εδώ έχεις να κάνεις με μια προσωπική γραφή, με ένα πολύ ιδιαίτερο στιλ, με έναν ξεχωριστό δημιουργό. Ο μινιμαλισμός, οι μοναχικοί ήρωες που αφήνονται να παρασυρθούν από ό,τι βρουν μπροστά τους, οι "τουρίστες στη ζωή", οι σποραδικές έξυπνες σκηνές, η έλλειψη δράσης, είναι χαρακτηριστικά όλου του τόσο ιδιόρυθμου στιλ του. Μόνο που εδώ, που εμφανίζονται για πρώτη φορά, γίνονται, κατά τη γνώμη μου, πιο άτεχνα, πιο μακρόσυρτα και, τελικά, πολύ πιο βαρετά.
Τέλος πάντων, έγραψα και στην αρχή ότι πρόκειται για πρωτόλειο. Γι' αυτό μπορώ να το συγχωρήσω και να το θεωρήσω απλώς μια άτεχνη εισαγωγή στο έργο ενός δημιουργού που αγαπώ πολύ.
Ετικέτες "Permanent Vacations" (1980), Jarmuch Jim