"THE GENTLEMEN" :ΓΚΑΝΓΚΣΤΕΡΣ, ΒΡΕΤΑΝΟΙ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΣΙΣΟΦΥΤΕΙΕΣ

Ένας βρώμικος δημοσιογράφος προσπαθεί να εκβιάσει έναν γκάνγκστερ, ο οποίος είναι το δεξί χέρι ενός ακόμα μεγαλύτερου γκάνγκστερ, ο οποίος διατηρεί αυτοκρατορία... χασισιφυτειών στη Βρετανία. Στην ιστορία εμπλέκονται βρετανοί αριστοκρατες, κινέζοι μαφιόζοι, εβραίοι γκάνγκστερς, προπονητές πολεμικών τεχνών, μια ωραία γυναίκα, ναρκωτικά, χιπχοπάδες και πολλά άλλα.
Βρισκόμαστε στο φιλμ του Guy Ritchie "The Gentlemen" του 2019 και αμέσως καταλαβαίνουμε ότι... βρισκόμαστε σε φιλμ του Guy Ritchie. Πολύπλοκο σενάριο, αντικρουομενα συμφέροντα, αρκετές ανατροπές, απίθανοι, ῾῾κουφοί῾῾ χαρακτήρες, σπινταρισμένοι ρυθμοί και σκηνοθεσία, βρετανική ατμόσφαιρα και, όπως πάντοτε, μπόλικο χιούμορ, συχνά μαύρο, που αποτελεί σήμα κατατεθέν για τον σκηνοθέτη. Και συγχρόνως ξεσκέπασμα των βρώμικων μυστικών που κρύβονται κάτω από απαστράπτουσες βρετανικές επιφάνειες (π.χ. μια παράδοξη σχέση βρετανικής αριστοκρατίας και... παράνομων φυτειών χασίς).
Διασκεδαστικό και απολαυστικό όπως τα περισσότερα φιλμ του σκοηνοθέτη, κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή, διαθέτει μεταξύ άλλων τους Μάθιου ΜακΚόναχιου, Κόλιν Φάρελ και Χιου Γκραντ, πλην όμως δεν παύει να είναι μια ακόμα ταινια στο γνωστό στιλ του Ρίτσι. Το οποίο ή το λατρεύετε και το συγκρίνετε με αυτό του Ταραντίνο (ο βρετανός Ταραντίνο άλλωστε) ή, επειδή είναι άμεσα αναγνωρίσιμο και όλες του οι ιστορίες διαθέτουν παρόμοια, επαναλαμβανόμενα μοτίβα και στιλ, έχετε αρχίσει να βαριέστε. Διαλέγετε και παίρνετε.

"REVOLVER" Ή ΤΟ ΑΠΟΚΟΡΥΦΩΜΑ ΤΗΣ ΑΜΠΕΛΟΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ

"Αν δεις μια ταινία του Guy Ritchie είναι σα να τις έχεις δει όλες" μου έχουν πει αρκετοί σε συζητήσεις - και μάλλον συμφωνώ. Ναι, αλλά τουλάχιστον αυτή η επανάληψη είναι, αν μη τι άλλο, διασκεδαστική. Εκτός, κατά τη γνώμη μου, από το "Revolver" του 2005. Αυτό είναι μόνο κουραστικό.
Ένας σούπερ τύπος βγαίνει μετά από 7 χρόνια από τη φυλακή (από την απομόνωση μάλιστα). Στο μυαλό του κυριαρχεί η σκέψη να εκδικηθεί αυτόν που τον έστειλε εκεί, έναν βίαιο και στα όρια της παράνοιας ιδιοκτήτη καζίνου. Ο ήρωάς μας, που ξέρει πολύ καλά να περιμένει, κερδίζει πολλά λεφτά από τον τζόγο και μετά δύο χρόνια ξαναπιάνει το σχέδιο εκδίκησης. Τότε συμβαίνουν διάφορα: Από γιατρούς μαθαίνει ότι του έχουν απομείνει τρεις μόλις μέρες ζωής, ο εχθρός του δίνει εντολή στους ανθρώπους του να τον σκοτώσουν, ενώ δύο άγνωστοι, μυστηριώδεις τύποι, μοιάζουν να τον προστατεύουν διαρκώς - με το αζημείωτο όμως. Από εκεί και πέρα... μπάχαλο.
Ο Ritchie χρησιμοποιεί κι εδώ βέβαια το εντυπωσιακό στιλ σκηνοθεσίας που ξέρουμε πολύ καλά (επαναλαμβανόμενο πάντως, όπως λέγαμε στην αρχή), φτιάχνει μια σκοτεινή ατμόσφαιρα, βάζει τους ηθοποιούς να μιλούν ψιθυριστά και υποβλητικά (υποτίθεται), χρησιμοποιεί μέχρι τελικής πτώσης διάφορες διαρκώς επαναλαμβανόμενες βαρύγδουπες και με βαθύ (υποτίθεται πάλι) νόημα ατάκες, μας πρήζει με το σκάκι και τη φιλοσοφία του... και μετά τα μισά κάνει και μια κωλοτούμπα και η "γκαγκστερική" αρχικά ταινία παίρνει μια σχεδον μεταφυσική τροπή. Μάλιστα. Ταυτόχρονα όμως πλήθος από προβλήματα συσσωρεύονται: Το σενάριο γίνεται όλο και πιο μπερδεμένο και με κενά, ίσως και ακατανόητο και οι "φιλοσοφικές" ατάκες  πολλαπλασιάζονται σε βαθμό κακουργήματος, για να καταλήξουμε σε φιλοσοφικό - αυτοψυχαναλυτικό ή δεν ξέρω τι άλλο τέλος, που το βρήκα πραγματικά για κλάματα.
Ξέρετε το συνηθέστατο στο σινεμά "κόλπο" όπου στο μυαλό του ήρωα κάποια στιγμή επαναλαμβάνεται (που σημαίνει ότι εκείνος θυμάται) μια πολύ σύντομη σκηνή ή/και ατάκα που έχουμε ξαναδεί/ ξαναακούσει σε προηγούμενο μέρος του φιλμ, η οποία θα παίξει καθοριστικο ρόλο στο παρόν. Ε, λοιπόν, δεν έχω ξαναδεί ποτέ τόσο συχνή χρήση αυτής της αφηγηματικής τεχνικής. Κάθε τρεις και λίγο σκηνές ή ατάκες από την αρχή του φιλμ επεναλαμβάνονται κατά τη διάρκειά του. Γενικά δεν έχω ξαξαδεί τόσες αμπελοφιλοσοφίες και "πλήρη νοήματος" υποτίθεται τσιτάτα μαζεμένα σε μια ταινία, να πέφτουν βροχή. Τι να πω...
Ας μη σας κουράζω άλλο. Κατά την προσωπική μου γνώμη πρόκειται για τη χειρότερη ταινία του συνήθως διασκεδαστικού Ritchie.

ΔΥΟ ΒΙΑΙΕΣ ΚΑΙ ΑΣΤΕΙΕΣ ΚΑΠΝΙΣΜΕΝΕΣ ΚΑΝΕΣ

Το 1998 υπήρχε βεβαίως ήδη ο Ταραντίνο, το Reservoir Dogs και το Pulp Fiction. Έτσι μπορούμε να διακρίνουμε τις επιρροές του στον πρωτοεμφανιζόμενο τότε βρεττανό Guy Ritchie και τις "Δυο Καπνισμένες Κάνες" του (Lock, Stock and two Smoking Barrels). Μια κατάμαυρη δηλαδή, βίαιη, αλλά και αστεία και στιλάτη ταινία.
Στην οποία εμπλέκονται μια παρέα που ποντάρει όλα της τα λεφτά σε ένα μέλος της, ο οποίος τυγχάνει να είναι εξαιρετικός χαρτοπαίκτης, μια συμμορία αδίστακτων διακινητών ναρκωτικών και... ό, τι άλλο προκύψει, μια παρέα δεινών καλλιεργητών και καταναλωτών ινδικής κάνναβης, ένας τρομακτικός "νονός" που ελέγχει αρκετά πράγματα, δύο ηλίθιοι μικροκακοποιοί, βγαλμένοι θαρρείς από τον κόσμο των αδελφών Κοέν και κάποιοι άλλοι περιφερειακοί (ένας εκτελεστής που τριγυρνά με τον... δεκάχρονο γιο του κλπ.). Όλοι αυτοί μπλέκονται σε ένα πολύπλοκο γαϊτανάκι του στιλ "ο κλέψας του κλέψαντος", η βία πάει σύννεφο, τα πτώματα πληθαίνουν όσο περνά η ώρα, αλλά όλα αυτά, μέσα στην ηθελημένη απιθανότητά τους είναι περισσότερο διασκεδαστικά παρά επίφοβα.
Ο Ritchie χρησιμοποιεί φωτογραφία στις αποχρώσεις του σέπια, "παλιώνοντας" έτσι την εικόνα που βλέπουμε, χρησιμοποιεί διάφορα σκηνοθετικά τρικ (άλλοτε η κίνηση επιταχύνεται και άλλοτε παγώνει), ασυνήθιστες γωνίες λήψης, ένα ακαταμάχητο ροκ (κυρίως) σάουντρακ με πάμπολλα γνωστά τραγούδια και ένα "ανοιχτό" τέλος. Όλα αυτά, καθώς και το πανταχού παρόν χιούμορ που προαναφέραμε, κάνουν το φιλμ ευχάριστο στην παρακολούθησή του.
Φυσικά μην περιμένετε βαθιά νοήματα από όλη αυτή την πλούσια πινακοθήκη κάθε λογής όχι και τόσο αθώων τύπων. Στόχος είναι η καθαρή, στιλάτη διασκέδαση και τίποτα άλλο. Σ' αυτό τουλάχιστον - αν βεβαίως δεν είστε αλλεργικοί στη γραφική βία - νομίζω ότι πετυχαίνει απόλυτα τον στόχο του, αν μάλιστα σκεφτείτε ότι πρόκειται για το πρώτο του φιλμ. (μεταξύ μας, μου φαίνεται ότι έκτοτε μάλλον επαναλαμβάνεται).

Ο ΣΕΡΛΟΚ ΧΟΛΜΣ ΩΣ ACTION HERO ΞΑΝΑ

Αφού το πρώτο φιλμ πήγε πολύ καλά στα ταμεία, ήταν μαθηματικά βέβαιο ότι θα ακολουθούσε και δεύτερο (τουλάχιστον). Κι αφού ο Guy Ritchie κρίθηκε πετυχημένος, γιατί να μην αναλάβει και το sequel; Λέω βέβαια για το "Σέρλοκ Χολμς: Το Παιχνίδι των Σκιών" του 2011, με την ίδια ακριβώς συνταγή του πρώτου: Ρόμπερτ Ντάουνι και Τζουντ Λο στους βασικούς ρόλους των Χολμς και Γουότσον, παρόμοια δοσολογία μυστηρίου, καταιγιστικής δράσης και χιούμορ, παρόμοια αστεία με την λανθάνουσα ομοφυλόφιλη σχέση των δύο πρωταγωνιστών... καρμπόν δηλαδή, ώστε η επιτυχία να είναι σίγουρη. Εδώ την εμφάνισή του ως υπερ-κακός κάνει ο βασικός αντίπαλος του Χολμς από τα βιβλία του Κόναν Ντόιλ: Ο σατανικός και ιδιοφυής Μοριάρτι. Με πολύπλοκα σχέδια βέβαια για τίποτα λιγότερο από το να κυριαρχήσει στην ανθρωπότητα. Τόσο απλά. Και, βέβαια, η σχέση Χολμς - Μοριάρτι είναι σχέση αγάπης - μίσους. Εννοώ ότι, ενώ μισούνται θανάσιμα, δεν παύουν να θαυμάζουν ο ένας την ιδιοφυία του άλλου και να σέβονται τον άλλον ως άξιο αντίπαλο. Εντάξει, τίποτα σπουδαίο. Το έχουμε ξαναδεί κι αυτό πολλάκις. Ο Ritchie είναι βέβαια ικανός σκηνοθέτης ταινιών δράσης. Επινοεί κάθε είδους ταρζανιές, μάχες, μονομαχίες, κυνηγητά, κατέχει την τέχνη του σωστού timing, χρησιμοποιεί κατά κόρον το slow motion (πόσες φορές θα το δούμε αυτό σε φιλμ δράσης;) και, γενικά, φροντίζει να μην αφήσει τον θεατή να πλήξει. Κοτσάρει και ένα ανεξήγητο τέλος, που υποτίθεται δεχόμαστε επειδή εξ αρχής έχουμε αποδεχτεί τις συμβάσεις και τις απιθανότητες του είδους και εκεί πήγαμε για να διασκεδάσουμε, δίχως να πολυσκεφτόμαστε το πώς και το γιατί... οπότε όλα είναι στη θέση τους. Εμένα βέβαια η μετατροπή του Σέρλοκ σε action hero δεν παύει να με ενοχλεί - το δήλωσα από την πρώτη ταινία της σειράς. Αν όμως καταφέρναμε να αποστασιοποηθούμε από τα βιβλία, μάλλον θα απολαμβάναμε μια καλή περιπέτεια, απ' αυτές τις γεμάτες πράγματα που, πολύ απλά, δεν γίνονται και τις οποίες το Χόλιγουντ παράγει βέβαια κατά κόρον. Διαθέτει αυτή την περίπου steam punk γοητευτική ατμόσφαιρα - 19ος αιώνας και κάμποση τεχνολογία, έχει και σαν βασικό κατά τη γνώμη μου ατού το χιούμορ που προαναφέραμε. Αν είστε φίλος του είδους λοιπόν, μάλλον θα περάσετε καλά - αντικειμενικά μιλώντας. Εγώ πάντως μάλλον βαρέθηκα. Όχι επειδή πρόκειται για κακό δείγμα του είδους, αλλά επειδή έχω βαρεθεί το ίδιο το είδος. Πόσο ξύλο και εκρήξεις να αντέξει πια κανείς;

ΟΤΑΝ Ο ΣΕΡΛΟΚ ΧΟΛΜΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ACTION HERO

Ο διασημότερος ντετέκτιβ όλων των εποχών, ο Σέρλοκ Χολμς του Άρθουρ Κόναν Ντόιλ έχει επισκεφτεί πολλές φορές την οθόνη. Στην συγκεκριμένη περίπτωση (2009) τον "αναλαμβάνει" ο Guy Ritchie και τον "εκμοντερνίζει" με, κατά τη γνώμη μου, θετικά και αρνητικά αποτελέσματα.
Για το ότι η ταινία βλέπεται ευχάριστα, είναι μάλλον σίγουρο. Γρήγοροι ρυθμοί (αν και όχι τόσο γρήγοροι και με "κόλπα", όπως μας έχει συνηθίσει ο Ritchie), μυστήρια που ανακύπτουν διαρκώς, χιούμορ και κάμποσο θέαμα. ΟΚ, ήμουν σίγουρος ότι θα τα είχε όλα αυτά. Και σιγά μη δεν ήταν καλγυρισμένο. Είπαμε πολλές φορές ότι το αμερικάνικο σινεμά - και δη αυτό των μπλογκμπάστερς - έχει κατακτήσει μια αφηγηματική δεινότητα. Επειδή όμως αυτό είναι πλέον δεδομένο, έχει πάψει εδώ και χρόνια να αποτελεί αρετή, έχει γίνει κοινός τόπος. Θα μας εξέπληττε πολύ περισσότερο ένα κακογυρισμένο μπλογκμπάστερ...
Το θέμα είναι ότι αν έχει κανείς διαβάσει Σ.Χ. και έχει αγαπήσει τον ήρωα, δύσκολα θα δεχτεί τη νέα προσωπικότητα που του δίνει το φιλμ και ο πάντα καλός Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ, αφού εν ονόματι του τρέχοντος στιλ (της μόδας, τέλος πάντων) και, κατά συνέπεια, της σίγουρης επιτυχίας στα ταμεία, τον έχει μετατρέψει σε action hero, ή τουλάχιστον ΚΑΙ σε action hero (τονίζω το "και" διότι σαφώς η διανοούμενη, εγκεφαλική του πλευρά παραμένει). Ένας Σ.Χ. λοιπόν που στις μισές σκηνές παίζει ξύλο, αντιμετωπίζει πολύ ογκωδέστερους εχθρούς, γλυτώνει από εκρήξεις, κυνηγά και κυνηγιέται στη γέφυρα του Λονδίνου και γενικά διαθέτει και μια πλευρά Σβαρτσενέγκερ, εμένα τουλάχιστον με ξενίζει - για να μην πω με ενοχλεί.
Κατά τα άλλα, βρήκα την όλο γκρίνια, ζήλια και "φιλικούς" καυγάδες σχέση του με τον Γουότσον ευπρόσδεκτη και διασκέδασα αρκετά μ' αυτήν, όπως επίσης και με την απόλυτη "ρεμαλοποίηση" του ήρωα όταν δεν έχει κάποια υπόθεση να ασχολείται (το στοιχείο αυτό υπάρχει και στα βιβλία), ενώ η ατμόσφαιρα είναι γκρίζα, βαριά και πειστική για Λονδίνο του 19ου αιώνα. Ενδιαφέρον είχε επίσης και ο ναζιστοειδής κακός, που έβαζε στο φιλμ μελλοντικά στοιχεία (πράγμα που γινόταν και με κάποια στοιχεία μελλοντικής τεχνολογίας). Στα συν και κάποια σχόλια για την βρετανική αυτοκρατορία και τον ιμπεριαλισμό των μεγάλων αυτοκρατοριών γενικότερα. Τέλος η ταινία βασιζόταν σ' ένα συνεχές παιχνίδι ανάμεσα στο ρεαλιστικό και το φανταστικό (καθώς έβαζε στοιχεία αποκρυφισμού, μαγείας κλπ.). [SPOILER SPOILER Ευτυχώς όμως όλα είχαν λογική εξήγηση. Το ευτυχώς το λέω επειδή ολόκληρη η προσωπικότητα και οι ιστορίες του Σ.Χ. βασίζονται στον απίστευτο, τετράγωνο ορθολογισμό και στην "υπερφυσική" εξυπνάδα του, οπότε αν η ταινία προχωρούσε σε υπερφυσικές λύσεις, θα ήταν πιά εντελώς, μα εντελώς εκτός πνεύματος]

Δεν μπορώ να πω ότι ενθουσιάστηκα, το είδα πάντως σχετικά ευχάριστα. Το κακό είναι ότι το νο 2 ετοιμάζεται ολοταχώς (μπαμ έκανε), οπότε μου φαίνεται ότι θα έχουμε ένα ακόμα κινηματογραφιό σίριαλ.

DRUGS, MONEY AND ROCKNROLLA

Ή, αν δεν το καταλάβατε, το "Rocknrolla" είναι η καινούρια ταινία του Guy Ritchie, που δεν ξέρω πόσο καινούρια είναι, αφού, από τα σέπια χρώματα που κυριαρχούν μέχρι τις coοl ατάκες και το σχετικά πολύπλοκο στόρι, θυμίζει έντονα τις "Καπνισμένες Κάνες" και την "Αρπαχτή".
Έτσι λοιπόν βρισκόμαστε και πάλι στον γραφικό (;) κόσμο της βρετανικής παρανομίας με μεγαλογκάνγκστερς, μικροαπατεώνες, πρεζόνια, εκτελεστές, τελειωμένους ροκ σταρς και μεγάλους ρώσους "επενδυτές" (βλέπε καραπαράνομους) να εμπλέκονται σε ένα μπερδεμένο κουβάρι με άλλοτε αλληλοσυγκρουόμενα και άλλοτε όχι συμφέροντα και βλέψεις. Και κατά λάθος (δεν πρόκειται για κλοπή, όπως σε πολλές αντίστοιχες ταινίες) χώνεται στο μέσο κι ένας πίνακας που όλοι θέλουν για διαφορετικούς λόγους και το πράγμα έρχεται και δένει.
Οι επιρροές από Ταραντίνο είναι εμφανείς, η βία εναλλάσσεται με την πλάκα, οι cool ατάκες, όπως είπαμε και πιο πάνω, υπάρχουν, τα διάφορα σκηνοθετικά κολπάκια δίνουν και παίρνουν, οι ταχύτητες όμως είναι σχετικά πεσμένες αν τις συγκρίνουμε με τις δύο ταινίες του Ritchie που αναφέραμε. Υπάρχει και η σύγκρουση παλιού - καινούριου, σε επίπεδο υποκόσμου πάντοτε, καθώς η νέα, νεοπλουτίστικη τάξη, εκπροσωπούμενη βέβαια κυρίως από ρώσους μεγιστάνες, έρχεται να πάρει τη θέση των "παλιών, καλών, παραδοσιακών" Άγγλων γκάνγκστερς, που σκότωναν με πιο γραφικούς τρόπους και ήταν πιο εμφανώς καθίκια σε σχέση με τους ψυχρούς και άψογους εξωτερικά ρώσους. Ααααχ οι παλιοί, καλοί καιροί... Τελικά φαίνεται ότι τους καίει πολύ τους βρετανούς ότι οι δικοί τους, ντόπιοι κακοποιοί χάνουν έδαφος από τους αλλοδαπούς. Προσωπικά βέβαια καρφί δεν μου καίγεται για το ποιος θα κάνει τις πουστιές και θα ελέγχει τη μαφία της κάθε χώρας, τέλος πάντων...
Η ταινία λοιπόν είναι διασκεδαστική, διαθέτει ηθελημένες απιθανότητες, έχει στιλ, πλην όμως ένοιωθα ότι όλα αυτά τα είχα ξαναδεί. Αν βλέπετε πρώτη φορά ταινία του Ritchie μάλλον θα κάνετε τον χαβαλέ σας και θα περάσετε καλά (και μετά θα την ξεχάσετε). Αν όμως τον έχετε ξαναδεί, πιθανόν θα συμφωνήσετε ότι το "κακό" τρίτωσε κι ότι καιρός είναι να αλλάξει πηγές έμπνευσης και να κάνει τίποτα πιο ουσιαστικό.