ΜΙΟΥΖΙΚΑΛ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΣΤΟ "THAT'S ENTERTAINMENT, PART 2"

 

Η σειρά 3 ταινιών με τίτλο "That's Entertainment" ξεκίνησε το 1974. Λόγω της επιτυχίας του πρώτου φιλμ το 1976 κυκλοφόρησε το 2ο μέρος, το "That's Entertainment, part 2". Άτυπα θα αναφέρουμε ως σκηνοθέτη τον Gene Kelly, απλώς επειδή σκηνοθέτησε τα (λίγα) νέα νούμερα που έχουν προστεθεί. Θα σας εξηγήσω αμέσως: Η σειρά δεν είναι ακριβώς ταινίες, αλλά μια ανθολογία των καλύτερων, κατά τη γνώμη όσων έκαναν την επιλογή, κομματιών από τα πάμπολλα, κλασικά μιούζικαλ της MGM. Υπάρχουν και ένας ή δύο αφηγητές - παρουσιαστές (ο Gene Kelly και ο Fred Astaire βεβαίως) και λίγα νέα χορευτικά νούμερα από τους δυο τους.

'Ολο το υπόλοιπο δεν είναι παρά μια συρραφή παλιών, όπως είπαμε, "στιγμών". Οι παρουσιαστές μιλάνε λίγο για καθένα από τα πολλά νούμερα που παρουσιάζονται, για τους ηθοποιούς - χορευτές, για τον συνθέτη του κομματιού και για την ταινία απ' όπου προέρχεται, η γκάμα των οποίων είναι μεγάλη: Από ασπρόμαυρα μιούζικαλ των 30ς έως αυτά των 50ς. Οι χρυσές εποχές του μιούζικαλ δηλαδή.

Όπως καταλαβαίνετε δεν τίθεται θέμα κριτικής. Αν είστε φίλος του σχεδόν μη υπάρχοντος σήμερα αυτού είδους θα το απολαύσετε κυριολεκτικά. Αν πάλι σιχαίνεστε τα μιούζικαλ (ή τα greatest hits, όπως λέγαμε κάποτε)... ούτε απ' έξω. Διαλέγετε και παίρνετε. Τα κομμάτια που βλέπουμε πάντως είναι συνήθως απολαυστικά. και φυσικά παρελαύνουν οι σούπερ σταρ του είδους: Gene Kelly και ο Fred Astaire, όπως είπαμε, Τζούντι Γκάρλαντ, Σιντ Τσαρίς, Τζίντζερ Ρότζερς, Μίκυ Ρούνεϊ, Μπινγκ Κρόσμπι, Γκριρ Γκάρσον, Κλαρκ Γκέιμπλ, αδελφοί Μαρξ, Λέσλι Καρόν, Ντόρις Ντέι, Φρανκ Σινάτρα, Λούις Άρμστρονγκ, Έστερ Ουίλιαμς, Γκρέτα Γκάρμπο, Τζόαν Κρόφορντ, Λίνα Χορν κλπ. κλπ. κλπ.

ΤΡΑΓΟΥΔΩΝΤΑΣ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΣΤΗ ΒΡΟΧΗ

Ας αρχίσω απο μερικές γενικές παρατηρήσεις, που νομίζω ότι κάπου έχω ξαναγράψει: Το αμερικάνικο μιούζικαλ είναι ένα ιδιόρυθμο είδος, με δική του αισθητική και κανόνες. Όπως όλα τα είδη ή το αγαπάς ή το μισείς. Ιδιαίτερα στις μέρες μας που ουσιαστικά έχει εκλείψει σαν είδος (εκτός φυσικά από σχετικά σπάνιες εξαιρέσεις), πολύς κόσμος δεν μπορεί να αντέξει τις διαρκείς διακοπές στην αφήγηση για να παρεμβληθούν μουσικοχορευτικά νούμερα, μερικές φορές μάλιστα ψιλοάσχετα με την υπόθεση καθεαυτή. Αλλά είπαμε: Αυτό είναι το στιλ. Αν δεν το αντέχει κανείς, πολύ απά, δεν βλέπει μιούζικαλ.
Για τους υπόλοιπους τώρα, το αριστουργηματικό "Singing in the Rain" (Τραγουδώντας στη βροχή) του 1952 των Stanley Donen και Gene Kelly (1912-1996) είναι σίγουρα ένα αρχετυπικό δείγμα του είδους. Σπάνια το κωμικό στοιχείο, ο κλασικός ρομαντικός έρωτας, τα "κολλητικά" τραγούδια, τα εκπληκτικά χορευτικά, αλλά και η σάτιρα συγκεκριμένων πραγμάτων και καταστάσεων έδεσαν με τόσο απολαυστικό τρόπο, σε ένα τόσο αρμονικό αποτέλεσμα. Φυσικά ο Gene Kelly, ένας από τους δυο-τρεις σημαντικότερους χορευτές ηθοποιούς της οθόνης, είναι η ψυχή του φιλμ, τόσο με τα αέρινα χορευτικά του όσο και με το κωμικό του ταμπεραμέντο.
Αυτό όμως που ξαφνιάζει σήμερα είναι η σάτιρα του ίδιου του Χόλιγουντ και της υποκρισίας του. Βέβαια, για να χρυσώσει το χάπι, αυτή στρέφεται στην κοσμογονική για το σινεμά εποχή της μετάβασης από τον βωβό στον ομιλούντα κινηματογράφο (μετάβαση από την οποία ανλούνται και πολλά από τα αστεία του φιλμ), αλλά το ξεσκέπασμα της υποκρισίας και της ψευτιάς που κρύβονται κάτω τον απαστράπτοντα κόσμο της Μέκκας του σινεμά είναι εντυπωσιακό μέχρι τις μέρες μας. Όσοι βέβαια ξέρουν τις κλασικές ταινίες του είδους, γνωρίζουν ότι συχνά τα μιούζικαλ αυτοαναφέρονται, μιλάνε δηλαδή για το ίδιο το σινεμά, το θέατρο, το Μπρόντγουέι, έχουν συχνά σαν ήρωες σταρ της σκηνής ή του πάλκου και αφηγούνται τις ιστορίες τους άλλοτε με κωμικό κι άλλοτε με δραματικό τρόπο. Συχνά επίσης κάνουν πλάκα με το δίπολο "υψηλής" και "χαμηλής" τέχνης, με πρωταγωνιστές που θέλουν να πάψουν να χορεύουν για να ασχοληθούν με τον Σέξπιρ ή που, τέλος πάντων, ταλανίζονται από παρόμοια διλήμματα. Υπάρχει δηλαδή στους ίδιους τους δημιουργούς των μιούζικαλ η γνώση ότι "εμείς κάνουμε ποπ κουλτούρα και όχι "υψηλή" τέχνη" και, βέβαια, συνήθως επιλέγουν να βγάλουν γέλιο από το δίλημμα αυτό. Έτσι το ότι τα στοιχεία αυτά ενυπάρχουν και εδώ δεν είναι μεν κάτι πρωτότυπο, δίνονται όμως, νομίζω, με πραγματικά άψογο τρόπο. Τόσο ώστε δικαίως το "Singing in the Rain" να θεωρείται ένα από τα καλύτερα και δημοφιλέστερα μιούζικαλ όλων των εποχών και να κατέχει περίοπτη θέση στην παγκόσμια ιστορία του κινηματογράφου.
Πέραν από τις αναλύσεις πάντως, θα απολαύσετε θαυμάσια μουσικοχορευτικά κομμάτια (μερικά απ' αυτά ιδιαιτέρως κωμικά), μερικές πολύ αστείες σκηνές και, βέβαια, το κλασικό ομώνυμο νούμερο με τον Κέλι να τραγουδά και να χορεύει στη βροχή. Και, για μένα τουλάχιστον, όλες αυτές οι αρετές δεν έχουν καθόλου ξεθωριάσει μετά από τόσες δεκαετίες. Γι' αυτό άλλωστε και θεωρώ (μαζί με αρκετά εκατομμύρια άλλους στον πλανήτη) την ταινία κλασική.

ΤΡΕΙΣ ΝΑΥΤΕΣ ΣΤΗ ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ

Να λοιπόν που το "On the town" (όλα τα λεφτά ελληνικός τίτλος "Τρεις ναύτες και τρία κορίτσια"!) του 1949 των Stanley Donen και Gene Kelly παραμένει ένα διασκεδαστικό μιούζικαλ, κλασικό στο είδος του. Προσοχή όμως: Υπό προϋποθέσεις, και μάλιστα αρκετές, τις οποίες πρέπει να λάβει πολύ σοβαρά υπ' όψιν του ο σύγχρονος θεατής, και ειδικά ο αμύητος στον κόσμο των αμερικάνικων μιούζικαλ: Έχω γράψει και αλλού ότι στο πάλαι ποτέ ένδοξο αυτό είδος το σενάριο περνάει σε δεύτερη (μπορεί και τρίτη) μοίρα. Αυτό που προέχει είναι τα τραγούδια, τα χορευτικά νούμερα, το θέαμα. Ειδικά όταν πρόκειται για κωμωδία, όπως εδώ, κάθε αληθοφάνεια πάει περίπατο. Ξεχάστε την 1949), λοιπόν απ' την αρχή. Αν μπείτε στο λούκι "μα αυτό δεν γίν1949), εται ούτε με σφαίρες", τότε χάσατε το παιχνίδι. Δεχτείτε λοιπόν τις απιθανότητες και τις τερατώδεις και κατ' εξακολούθησιν συμπτώσεις, και τότε θα διασκεδάσετε μια χαρά.
Διότι ο εξαιρετικός χορευτής Τζιν Κέλι, ο Φρανκ Σινάτρα και ο Ζιλ Μάνσιν είναι τρεις ναύτες, που βγαίνουν για 24 μόλις ώρες στη Νέα Υόρκη, την οποία και οι τρεις επισκέπτονται για πρώτη φορά. Στο 24ωρο αυτό πρέπει να δουν όλα τα αξιοθέατα, να γλεντήσουν σ΄όλα τα τρέντι μαγαζιά και... να βρούν κοπέλες. Δεν νομίζω βέβαια ότι αποτελεί σπόιλερ να πω ότι τα πετυχαίνουν όλα. Είπαμε, το θέμα δεν είναι το σενάριο. Είναι τα μουσικοχορευτικά νούμερα, είναι τα σκηνικά (αρκετά απ' αυτά κατασκευασμένα σε στούντιο, βεβαίως), τα όμορφα τραγούδια, οι έξυπνοι διάλογοι, και το κωμικό στοιχείο, που όσο προχωρά το φιλμ ανεβαίνει όλο και περισσότερο για να καταλήξει σ' ένα κρεσέντο στο φινάλε με μεταμφιέσεις, κυνηγητά αυτοκινήτων, μπάτσους κι άλλα πολλά, ενώ σ' όλη τη διάρκεια γίνονται και πολλά κινηματογραφοφιλικά λογοπαίγνια ή αστεία - αναφορές. Πρέπει όμως να έχει κανείς γνώση του παλιότερου σινεμά, προσώπων, έργων κλπ. για να τα πιάσει. Αναφέρονται, βλέπετε, στην προ 1949 εποχή... Έχει τέλος ενδιαφέρον να δει κανείς πόσο τέτοιου είδους σενάρια έχουν επηρεάσει την ελληνική κωμωδία της δεκαετίας του 60, που τόσο συχνά βλέπουμε στην τηλεόραση. Δεν μιλώ μόνο για τον Δαλιανίδη και τα μιούζικάλ του, αλλά και για συγκεκριμένο στιλ αστείων, ιστοριών κλπ. Μόνο που εδώ βλέπουμε το πρωτότυπο.
Θα πρότεινα λοιπόν να οπλιστείτε με "αθωότητα", να μην πολυαναλύετε το τι ακριβώς συμβαίνει και να χαλαρώσετε. Τότε θα απολαύσετε ένα από τα κλασικότερα κωμικά αμερικάνικα μιούζικαλ.