ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΔΡΑΜΑΤΙΚΑ ΠΑΡΑ ΤΡΟΜΑΚΤΙΚΑ "7 ΛΕΠΤΑ ΜΕΤΑ ΤΑ ΜΕΣΑΝΥΧΤΑ"

Ο ισπανός Juan Antonio Bayona έχει φαίνεται για τα καλά μπει στο χώρο του αγγλόφωνου, αμερικανο-κάτι-άλλο κινηματογράφου. Μετά το πολύ καλό ισπανικό "Ορφανοτροφείο" έκανε το "The Impossible", ενώ το 2016 μεταφέρει στην οθόνη το εφηβικό μπεστ σέλερ του Πάτρικ Νες "A Monster Calls" ("7 Λεπτά μετά τα Μεσάνυχτα" στην Ελλάδα).
Ένα 12χρονο αγόρι ζει δυστυχισμένα, καθώς η νεαρή, χωρισμένη μητέρα του πάσχει από ανίατη ασθένεια, η γιαγιά του είναι αυταρχιή και καταπιεστική, ενώ στο σχολείο αποτελεί μόνιμο θύμα μπούλινγκ από μια ομάδα συμμαθητών του. Μια νύχτα δέχεται την επίσκεψη ενος τέρατος με τη μορφή ενός γιγάντιου κινούμενου δέντρου. Το τέρας, στις διαδοχικές του επισκέψεις, θα του αφηγηθεί τρείς συμβολικές ιστορίες και θα απαιτήσει από τον μικρό να πει μία δική του, που περιλαμβάνει την απόλυτη αλήθεια για το πώς νοιώθει.
Η ταινία είναι βέβαια ταινία φαντασίας, εντυπωσιακή μάλιστα σε κάποιες εικόνες της. Διαθέτει μάλιστα και κάποια σκοτεινή ατμόσφαιρα, στην αρχή κυρίως. Ωστόσο είναι κάτι παραπάνω από σαφές ότι το βάρος πέφτει όχι τόσο στο φανταστικό ή στον τρόμο, αλλά στο δράμα.  Και μάλιστα βαρύ δράμα. Κυρίως στις σχέσεις του παιδιού με τη μητέρα του, στα πιο βαθιά και κρυφά συναισθήματα που αυτό τρέφει για εκείνη. Το ψυχαναλυτικό στοιχείο υπάρχει έντονο και όλα μοιάζουν να λύνονται (κάπως αφελώς κατά τη γνώμη μου) όταν βγάλουμε στο φως τις αλήθειες που κρύβουμε μέσα μας (συχνά τις κρύβουμε κι από τον ίδιο μας τον εαυτό). Τελικά έχουμε να κάνουμε με ένα ψυχολογικό δράμα που "κρύβεται" κάτω από το φανταστικό στοιχείο.
Οι εικόνες ισοροπούν ανάμεσα στον καθημερινό ρεαλισμό και την γοτθική ατμόσφαιρα του φανταστικού, κι αυτή η "αταίριαστη" ισοροπία δίνει μια ιδιαιτερότητα στο φιλμ. Οι ιστορίες που αφηγείται το τέρας "εικονογραφούνται" με όμορφο εικαστικά animation, που ταιριάζει με τις εικόνες που ζωγραφίζει το παιδί. Αυτό το πάντρεμα κινηματογραφικής εικόνας και animation εξασφαλίζει άλλη μια ιδιαιτερότητα. Ωστόσο συνολικά δεν μπορώ να πω ότι η ταινία με ενθουσίασε. Είναι ευαίσθητη και όμορφη αισθητικά, αλλά το πολύ δράμα και η κάπως απογοητευτική λύση μάλλον με κούρασαν. Πάντωςπαραμένει μια αρκετά ιδιαίτερη ταινία.
Τελικά νομίζω ότι από τα τρία προτιμώ το πρώτο φιλμ του Bayona, το "Ορφανοτροφείο".

"THE IMPOSSIBLE" : ΤΣΟΥΝΑΜΙ ΚΑΙ ΔΑΚΡΥΑ

Η πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, "Το Ορφανοτροφείο", ήταν για μένα μια από τις πολύ λίγες αξιόλογες ταινίες τρόμου των τελευταίων χρόνων. Δυστυχώς η δεύτερη, "The Impossible" του 2012, με απογοήτευσε.
Μιλώ για τον ισπανό Juan Antonio Bayona. Η ταινία βασίζεται σε αληθινή ιστορία που αναφέρεται στο εφιαλτικό τσουνάμι του 2004, που έπληξε κάμποσες χώρες του Ινδικού ωκεανού, μεταξύ των οποίοων και την τουριστικότατη Ταϊλάνδη, αφήνοντας πίσω του τον απίστευτο αριθμό των 250.000 νεκρών! Έτσι λοιπόν, μέσα στην ασύλληπτη ορμή του, χωρίζει μια πενταμελή οικογένεια που κάνει διακοπές εκεί. Ο παράδεισος έχει μετατραπεί μέσα σε λίγη ώρα σε απόλυτη κόλαση. Κάπου θα σωθούν η τραυματισμένη μητέρα και ο 13χρονος (ή κάπου εκεί) μεγάλος γιος, ο οποίος θα αρχίσει να ψάχνει απεγνωσμένα τον χαμένο πατέρα και τα δύο μικρότερα αδέλφια του. Μέσα στο χάος που επικρατεί παντού, η οικογένεια χάνεται, βρίσκεται, ξαναχάνεται και άλλα τέτοια.
Το φιλμ συνδυάζει ταινία καταστροφής και αβάσταχτο μελό. Η "άγια" οικογένεια πρέπει να ξαναβρεθεί πάσει θυσία, οι δεσμοί αίματος οφείλουν να θριαμβεύσουν. Στο μεταξύ, εμείς με τη σειρά μας οφείλουμε εκβιαστικά να κλάψουμε με δάκρυ κορόμηλο με τη συγκινητική μάνα και τον απότομα και βίαια ενηλικιωμένο γιο ή με τον πατέρα που ψάχνει την οικογένεια ή με τις συναντήσεις και τις αγκαλιές και τα ξαναχασίματα, με την αγωνία για την βαριά τραυματισμένη μητέρα κλπ. Οφείλω να πω βέβαια με τη σειρά μου ότι οι σκηνές του φοβερού τσουνάμι είναι πολύ καλά δοσμένες και η συγκίνηση από εκεί και πέρα κατασκευασμένη με τέτοιο τρόπο ώστε οι περισσότεροι θεατές θα "υποκύψουν". Επίσης είναι πολύ καλά δοσμένο το απόλυτο χάος που ακολουθεί τη βιβλική καταστροφή, το οποίο ίσως και να είναι περισσότερο τρομαχτικό από το ίδιο το τσουνάμι, αφού ο κόσμος όπως τον ξέραμε δεν υπάρχει πια: Υπάρχουν μόνο ερείπια, σκουπίδια, πτώματα και τραυματίες παντού όσο μπορεί να δει το μάτι. Η σκηνοθετική δεξιοτεχνία λοιπόν είναι δεδομένη και σε κάνει να νοιώθεις σα να βρίσκεσαι εκεί, έρμαιο των φονικών νερών και των όσων φριχτών άφησαν αυτά πίσω τους. Πλην όμως όλο αυτό το μελό, όλο αυτό το με το ζόρι δάκρυ, με ενόχλησε αρκετά. Αφείστε που, όπως διάβασα, η αληθινή ιστορία αφορούσε μια ισπανική οικογένεια, που εδώ, για προφανείς λόγους διεθνούς καριέρας, έχει αντικατασταθεί από οικογένεια κατάξανθων βρετανών...
Τέλος πάντων, αν είστε του μελό και πάρετε και πολλά χαρτομάντηλα μαζί σας, θα σας αρέσει. Εμένα πάντως αυτό το overdose δακρύων με λίγωσε αρκετά.
ΥΓ: Και προσθέτω ότι η οικογένεια που προαναφέραμε κάνει το είδος τουρισμού που σιχαίνομαι: Κλείνονται σε ένα υπερπολυτελές ξενοδοχείο με μπανγκαλόους και πισίνες και τα πάντα κυριολεκτικά και ελάχιστα ξεμυτούν από εκεί μέσα. Έτσι ο προορισμός παύει να έχει οποιαδήποτε σημασία. Όλα αυτά είναι πανομοιότυπα στην Ταϊλάνδη, την Τουρκία, τη Μαγιόρκα, την Ελλάδα, σε εκατοντάδες τροπικά νησιά και όπου αλλού υπάρχει όμορφο τοπίο. Γιατί να τρέχεις λοιπόν τόσο μακριά;

ΤΑ ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ "ΟΡΦΑΝΟΤΡΟΦΕΙΟΥ" ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ

Να λοιπόν που μπορούμε πλέον να μιλάμε για ένα νέο φαινόμενο στο σινεμά: Τον ισπανόφωνο τρόμο. "Η ραχοκοκαλιά του διαβόλου", "Οι άλλοι", "Ο λαβύρινθος του Πάνα" και τώρα "Το Ορφανοτροφείο", το επιβεβαιώνουν. Κοινά χαρακτηριστικά; Η κλασσική αντίληψη του θρίλερ, που ενδιαφέρεται κυρίως για την ανησυχητική / τρομακτική ατμόσφαιρα, τα υποβλητικά σκηνικά, το διάχυτο κλίμα ανησυχίας και απειλής, η σταθερά κορυφούμενη ένταση. Χαρακτηριστικά που τοποθετούν τη "σχολή" αυτή μακριά από τα σύγχρονα αμερικάνικα στάνταρς του είδους (της πλειοψηφίας, εννοείται, του είδους, για να είμαστε ακριβείς), που βασίζονται στα εντυπωσιακά, ψηφιακά κυρίως εφφέ, στα αλλεπάλληλα "μπου" για να τρομάξει πάσει θυσία ο θεατής, στη βινεοκλιπάδικη αισθητική και, όλο και συχνότερα, στο σπλάτερ.
Η ικανοποίηση είναι ακόμα μεγαλύτερη αν σκεφτεί κανείς ότι ο Juan Antonio Bayona
είναι πρωτοεμφανιζόμενος, κι όμως δείχνει να κατέχει τόσο βαθειά τα μυστικά του καλού θρίλερ. Στο υποβλητικό "Ορφανοτροφείο" ο τρόμος υπονοείται, δεν δείχνεται φάτσα - κάρτα, το παιχνίδι γίνεται περισσότερο με τις σκιές, τους ανησυχητικούς ήχους, το διφορούμενο φανταστικό, που δεν είσαι σίγουρος αν υφίσταται στην πραγματικότητα ή μόνο στη φαντασία των ηρώων. Ταυτόχρονα μιλά με έμμεσο τρόπο για την παιδική ηλικία και την την δυσκολία της ενηλικίωσης, δυσκολία που ενίοτε γίνεται τραυματική, για την απόφαση κάποιου να γυρίσει πίσω, στα ευτυχισμένα χρόνια, με τους μόνους φίλους που πραγματικά αγάπησε και που σημάδεψαν τη ζωή του. Είναι πολύ ενδιαφέρον το πώς κάτω από τον τρόμο και την ανατριχιαστική ατμόσφαιρα κρύβεται η τρυφερότητα. Στις αρετές και το ότι το φιλμ δεν κάνει κατά τη γνώμη μου πουθενά "κοιλιά". Παρακολουθείται "μονορούφι" με αμείωτη ένταση - και συχνά με κομμένη την ανάσα.
Ας καλωσορίσουμε λοιπόν ένα νέο σκηνοθέτη με αναμφισβήτητο ταλέντο. Όσο για μένα, επιτρέψτε μου να περιμένω πολλά ακόμα από το ισπανόφωνο σινεμά (όχι μόνο τρόμου), που περιλαμβάνει τόσο την Ισπανία όσο και τη Λατινική Αμερική.