ΠΡΟΣΕΞΕ ΤΙ ΕΥΧΕΣΑΙ ΣΤΟ "ABSOLUTELY ANYTHING"

Είναι θαυμάσιο να συναντάς ξανά, μετά πολλά χρόνια, έναν παλιό καλο φίλο. Έτσι ένοιωσα όταν είδα την ταινάι του Terry Jones "Absolutely Anything" του 2015.  Ποιος είναι ο Terry Jones; Μα ένας από τους θρυλικούς Monty Python, και μάλιστα αυτός που σκηνοθέτησε ή συνσκηνοθέτησε με τον Terry Gilliam τις 3 κλασικές τους ταινίες ("Holy Grail", "Life of Brian" μόνος του και "Meaning of Life"). Τα πράματα γίνονται ακόμα καλύτερα όταν στο φιλμ πρωταγωνιστεί ο Σάιμον Πεγκ, από τους καλύτερους σύγχρονους κωμικούς και μάλιστα μαζί με την Κέιτ  Μπέκινσέιλ.
Παρωδία επιστημονικής φαντασίας στην οποία ο ήρωας είναι ένας μοναχικός δάσκαλος,  επίδοξος συγγραφέας, στον οποίο, συμπτωματικά δίνεται απεριόριστη δύναμη να πραγματοποιεί κυριολεκτικά κάθε, μα κάθε ευχή του για δέκα μέρες. Από ποιούς; Από εξωγήινους, των οποίων το πελώριο σκάφος περιφέρεται κάπου στο ηλιακό σύστημα, και οι οποίοι κάνουν το τεστ αυτό για να ελέγξουν αν οι άνθρωποι είναι ικανοί για κάτι καλό ώστε να μπουν στην ομοσπονδία των "ανώτερων όντων". Αλλιώς θα εξολοθρευτούν και ο πλανήτης θα καταστραφεί. Φυσικά ο ήρωάς μας μάλλον χάος προκαλεί με ό,τι εύχεται...
Βρήκα την ταινία απολαυστικότατη, σε ορισμένα σημεία μάλιστα ξεκαρδιστική. Αυτό που με συγκίνησε ήταν ότι συχνά αναγνώριζα ψήγματα από το πολύ ιδιαίτερο, σουρεαλιστικό και παλαβό χιούμορ των Monty Python. Αυτό και μόνο θα μπορούσε να με κάνει να αγαπήσω το φιλμ. Άλλωστε σύσσωμη η θρυλική ομάδα (εκτος φυσικά του νεκρού Graham Chapman) συμμετέχει κάνοντας τις φωνές των τερατωδών εξωγήινων. Όσο για τη φωνή του σκύλου (από τους πιο αστείους και ιδιαίτερους πρωταγωνιστές του φιλμ), την κάνει ο Ρόμπιν Ουίλιαμς στον τελευταίο του ρόλο (φωνητικό μόνο δυστυχώς).
Το φιλμ βέβαια είναι μια ακόμα, κωμική αυτή τη φορά, παραλλαγή του γνωστού μοτίβου "πρόσεχε τι εύχεσαι". Συγχρόνως παραμένει ιδιαίτερα δηκτικό για την ανθρωπότητα εν γένει, την έλλειψη αλληλεγγύης και τον πάνω-απ'-όλα-εγωκεντρισμό μας. Φυσικά η ανθρωπότητα δεν είναι και τοσο καλή τελικά, μάλλον το ξέρουμε αυτό...
Όχι, δεν φτάνει στο ύψος των παλιών, συλλογικών ταινιών της θρυλικής βρετανικής ομάδας, ωστόσο το βρήκα αρκούντως διασκεδαστικό και γέλασα με το καθαρά βρετανικό χιούμορ του (δεν τολμώ να σκεφτώ τι θα ήταν ένα καθαρά αμερικάνικο φιλμ με παρόμοιο στόρι). Και, αν και σε πολύ γενικές γραμμές συμφωνώ με την βαθμολογία του IMDB (στις παλιές ταινίες κυριως, είναι αλήθεια, και όχι στις σύγχρονες) αυτή τη φορά παραξενεύτηκα με την αρκετά χαμηλή βαθμολογία του κοινού. Ίσως ακριβώς να μην αντιλήφτηκαν το ιδαιίτερο βρετανικό χιούμορ που λέγαμε (ιδίως αν η πλειοψηφία όσων ψηφιζουν είναι αμερικανοί). Ποιος ξέρει... Για μένα πάντως αποτελεί μια καλή και σε αρκετά σημεία της έξυπνη κωμωδία, είδος σαφώς σε παρακμή τα τελευταία χρόνια.

ΟΤΑΝ ΟΙ MONTY PYTHON "ΑΣΕΛΓΟΥΣΑΝ" ΣΤΑ ΕΠΗ ΤΟΥ ΑΡΘΟΥΡΟΥ

Πρέπει να είμαι σαφής από την αρχή: Όσα θα γράψω για το θρυλικό "Monty Python and the Holy Grail" του 1975 (με έναν από τους χειρότερους ελληνικούς τίτλους ever, τον ανεκδιήγητο "Το Αδελφάτο των Ιπποτών της Ελεεινής Τραπέζης" !!!), δεν μπορεί να είναι παρά καθαρά υποκειμενικό. Κι αυτό διότι η ταινία αυτή καθόρισε κατά πολύ, όταν την πρωτοείδα, το χιούμορ μου, ίσως και τον τρόπο που βλέπω τα πράγματα. Οποιοσδήποτε μπορεί να διαφωνήσει ελεύθερα σε οποιοδήποτε επίπεδο επιθυμεί. Όταν λοιπόν παίχτηκε στην Ελλάδα το φιλμ αυτό, αρκετά μετά τη χρονιά που γυρίστηκε, έσκασε κυριολεκτικά σαν κεραυνός εν αιθρία. Τότε αγνοούσαμε την ύπαρξη της πιο αστείας κωμικής ομάδας που έγινε ποτέ (προσωπική άποψη), παρά το ότι είχε στην πλάτη της κοντά 5 χρόνια αριστουργηματικής τηλεοπτικής παραγωγής με το αξεπέραστο Flying Circus. Δεν υπήρχε διαδίκτυο, βλέπετε, ούτε dvd και μια ξένη τηλεοπτική σειρά ήταν, πολύ απλά, αδύνατο να τη δει κάποιος που δεν έμενε στη χώρα που παιζόταν. Το Holy Grail πάντως ήταν η πρώτη από τις 3 ταινίες που θα γύριζε η ομάδα και σκηνοθέτες του ήταν οι δύο από τους 6 Python, οι Terry Gilliam και Terry Jones.
Ξαφνικά λοιπόν, από το πουθενά κυριολεκτικά, ήρθα αντιμέτωπος με ένα είδος χιούμορ που πραγματικά δεν μπορούσα να διανοηθώ ότι υπήρχε. Ήταν πέρα για πέρα σουρεαλιστικό και παράλογο, απίστευτα βλάσφημο και δίχως να διστάζει μπροστά σε τίποτα, και απόλυτα, μα απόλυτα ξεκαρδιστικό (για τα δικά μου δεδομένα τουλάχιστον). Κάτι καινούριο εμφανιζόταν στον ορίζοντα για μένα.
Για την ιστορία, η ταινία είναι μια πέρα για πέρα ανατρεπτική παρωδία του κύκλου των επών του Βασιλιά Αρθούρου και των Ιπποτών της Στρογγυλής Τραπέζης. Για τους Άγγλους οι μύθοι αυτοί είναι ό,τι είναι για μας η Ιλιάδα και η Οδύσσεια, ας πούμε. Κι ίσως ακομα πιο σοβαροί, αφού μιλάνε ουσιαστικά για τη γέννηση του βρετανικού έθνους και τη συγκρότησή του σε κράτος. Οπότε το να παρωδείς μέχρι τελικής πτώσης κάτι τέτοιο, είναι ήδη αρκετά τολμηρό (τόλμη που συνέχισαν ακόμα πιο "άγρια" με το Life of Brian, όπου παρωδούσαν τη ζωή του Χριστού). Και διαθέτει όλο το οπλοστάσιο της ανεπανάληπτης ομάδας: Συνειδητούς αναχρονισμούς και αναφορές στη σύγχρονη εποχή, ατάκες και φάσεις από τις πιο αστείες που έγιναν ποτέ, συχνές διακοπές από κινούμενα σχέδια, πέρα για πέρα παράλογες καταστάσεις και το πιο ανατρεπτικό τέλος που έγινε ποτέ, με καυστικότατο σχόλιο για την... αστυνομία (όχι, πέστε μου, ποιοι άλλοι θα τολμούσαν να τελειώσουν μια ταινία με έναν τρόπο σαν αυτό που θα δείτε, πάνω στο κρισιμότερο σημείο, αδιαφορώντας πλήρως για την... "ψυχική υγεία" των θεατών;) Φυσικά για όσους γνώριζαν το τηλεοπτικό Flying Circus, το είδος αυτό του χιούμορ ήταν γνώριμο. Για μας τους "παρθένους" όμως;
Δεν θα αναφέρω εδώ μεμονωμένες φάσεις από το φιλμ, αφού διαθέτει πάμπολλες και εξαιρετικά αστείες. Επίσης δέχομαι ότι πιθανόν το "Life of Brian" είναι ακόμα πιο αστείο. Ωστόσο, σας το είπα στην αρχή, το post αυτό είναι υποκειμενικότερο από τα άλλα, αφού αυτή είναι η αγαπημένη μου ταινία της ομάδας. Επειδή άλλαξε για πάντα τον τρόπο με τον οποίο γελούσα.
Το ενδιαφέρον είναι ότι δεν γελάνε όλοι με το χιούμορ των Python. Μερικοί, όπως εγώ, είναι φανατικοί, αλλά κάποιοι άλλοι το βρίσκουν πολύ "ξένο" και ασυνήθιστο. Δεν μπορώ να κάνω κάτι γι' αυτό. Εννοείται όμως ότι για όσους είναι φίλοι αυτού του τόσο ιδιόρυθμου χιούμορ, η ταινία είναι κάτι περισσότερο από must.

Ο ΑΝΑΤΡΕΠΤΙΚΟΤΕΡΟΣ "ΠΡΟΦΗΤΗΣ" ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΠΟΤΕ

Θα μπορούσα να πω ότι από τα πράγματα που με έχουν επηρεάσει περισσότερο είναι το ανεπανάληπτο, σουρεαλιστικό χιούμορ των Monty Python. Από το αριστουργηματικό τηλεοπτικό Flying Circus, που παιζόταν μεταξύ 1969-1974 στο BBC μέχρι τις τρεις ξεκαρδιστικές ταινίες που έχουν γυρίσει σαν ομάδα. Η δεύτερη από αυτές είναι ίσως και η πιο αστεία τους. Αναφέρομαι βέβαια στο “Life of Brian” του 1979 (στα ελληνικά είναι γνωστό με τον τίτλο που μάλλον σε επιθεώρηση με τον Ψάλτη παραπέμπει «Ένας Προφήτης… μα τι Προφήτης»). Σκηνοθέτης ο Terry Jones, ένας από τους 6 Python δηλαδή.
Προσωπικά τη θεωρώ στο Top–10 (τουλάχιστον) των πιο αστείων ταινιών όλων των εποχών. Οι ξεκαρδιστικές καταστάσεις διαδέχονται η μία την άλλη με ταχύτατους ρυθμούς, η μία φάση είναι καλύτερη από την άλλη, και το όλο φιλμ απογειώνεται από το πρώτο μέχρι το τελευταίο λεπτό. Αλλά, εκτός αυτών, υπάρχει το ασεβέστατο, αναρχικό χιούμορ της βρετανικής ομάδας, που δεν διστάζει μπροστά σε τίποτα, όσο ιερό και όσιο κι αν θεωρείται αυτό από πολλούς ανθρώπους. Μπορείτε να σκεφτείτε κάποιον άλλον που θα έκανε μια παρωδία της ζωής του Χριστού; Γιατί γι’ αυτό ακριβώς πρόκειται.
Ο Μπράιαν (ο σουρεαλισμός υπάρχει από την πρώτη στιγμή, όταν δηλαδή οι δαιμόνιοι κωμικοί επιλέγουν ένα κοινότατο, καθημερινό βρετανικό όνομα σαν όνομα κάποιου που γεννιέται στην Ιουδαία την εποχή του Χριστού) από τη στιγμή της γέννησής του μπερδεύεται με τον Ιησού, αφού θα γεννηθεί στη… διπλανή φάτνη. Στη συνέχεια θα τον περάσουν άθελά του για τον αναμενόμενο Μεσσία, τα πλήθη θα τον ακολουθούν τυφλά και τελικά θα καταλήξει να σταυρωθεί… μάλλον κατά λάθος. Πέραν όμως του απόλυτα ασεβούς περιεχομένου, οι Python εστιάζουν τη σάτιρά τους σε ορισμένα σημεία, μερικά από τα οποία είναι τα εξής:
- Στην πολυδιάσπαση και την αδυναμία συνεννόησης όχι μόνο ολόκληρων λαών, αλλά και μικρών – ή και πολύ μικρών – ομάδων. Το βλέπουμε καθημερινά στην πολιτική και όχι μόνο. Εδώ θα το απολαύσετε σε όλο του το μεγαλείο και θα γελάσετε μέχρι δακρύων με τις συνεχείς διαφωνίες όλο και μικρότερων και νεοσύστατων ομάδων.
- Στην τυφλή ανάγκη των λαών (ή, γενικότερα, μεγάλων ομάδων ανθρώπων) να ακολουθούν τους ηγέτες τους (ή αυτούς που θεωρούν ηγέτες τους) με ξεχωριστή ηλιθιότητα. Οι οποίοι ηγέτες μπορεί να λένε οποιαδήποτε παπαριά, αλλά η λατρεία στο πρόσωπό τους παραμένει ανέπαφη. Ο λόγος του Μπράιαν στα πλήθη που τον πολιορκούν έξω από το σπίτι του είναι χαρακτηριστικός.
- Στην ηλιθιότητα της εξουσίας γενικότερα.
- Στην κυριαρχία των λόγων εις βάρος των πράξεων, ακόμα και σε θέματα που οι τελευταίες είναι προφανές ότι πρέπει να γίνουν άμεσα.
Σας ανέφερα μερικά μόνο τέτοια σημεία. Μπορείτε να βρείτε κι άλλα μόνοι σας. Κυρίως όμως απολαύστε το ασύλληπτο, απόλυτα παρανοϊκό και ανατρεπτικό χιούμορ της ταινίας, που πάντοτε χαρακτήριζε την ομάδα. Και ξεκαρδιστείτε με τους ίδιους, που κατά την προσφιλή τους συνήθεια, ερμηνεύουν όλους σχεδόν τους ρόλους, ακόμα και τους γυναικείους, εμφανιζόμενοι έτσι ο καθένας σε πολλούς απ’ αυτούς. Κι αν το παρανοϊκό τους χιούμορ ξενίσει αρχικά τους «πρωτάρηδες», ξαναδείτε το. Νομίζω ότι έτσι θα αρχίσετε να μπαίνετε στο πνεύμα τους.
ΥΓ: Ο μετέπειτα σημαντικός σκηνοθέτης Terry Gilliam, μέλος της ομάδας τότε, εμφανίζεται σε πολύ λιγότερους και συντομότερους ρόλους από τα υπόλοιπα μέλη, ήταν όμως ο υπεύθυνος για τα θαυμάσια και πρωτοποριακά τότε κινούμενα σχέδια που πάντα υπήρχαν στα φιλμ και τα τηλεοπτικά τους. Στο συγκεκριμένο φιλμ μια μικρή γεύση παίρνετε από τους τίτλους της αρχής.