ΣΥΓΚΙΝΗΤΙΚΕΣ (ΚΑΙ ΛΙΓΟ ΜΕΛΟ) "ΑΝΑΧΩΡΗΣΕΙΣ"

Οι "Αναχωρήσεις" (Οkuribito, 2008), γιαπωνέζικη ταινία του Yôjirô Takita, είναι το φιλμ που πήρε το Ξενόγλωσσο Όσκαρ του 2008. Πρόκειται για την τρυφερή και συγκινητική ιστορία ενός παντρεμένου νέου που, όταν μένει άνεργος, αποτυγχάνοντας να σταδιοδρομήσει ως τσελίστας, επιστρέφει στην ιδιαίτερη πατρίδα του και αναγκάζεται να βρει δουλειά σε ένα γραφείο που περιποιείται (καθαρίζει, μακιγιάρει, ντύνει)νεκρούς πριν τους αποτεφρώσουν. Το επάγγελμα αυτό δεν είναι ευπρόσδεκτο από τους οικείους του, η αφοσίωση του ήρωα όμως θα αρχίσει βαθμιαία να τους μεταπείθει.
Η ταινία επικεντρώνεται στη φυσική (;) απέχθεια που έχει ο άνθρωπος για τους νεκρούς που, αν το αναλύσει κανείς, είναι ένα κράμα φόβου, αηδίας, στρυθοκαμηλικής άρνησης αυτού που μας περιμένει όλους και ίσως και άλλων στοιχείων. Το φιλμ λοιπόν προσπαθεί - και σε μεγάλο βαθμό το καταφέρνει νομίζω - να μας συμφιλιώσει με την ιδέα του θανάτου και να καταδείξει το συμβολισμό που κρύβει η τελευταία, τρυφερή περιποίηση προς το νεκρό σαν δείγμα αγάπης, συγχώρεσης και κατανόησης γι' αυτόν. Και, επί πλέον, βλέπεται και σαν ένα είδος "ντοκιμαντέρ" για τα παράξενα για μας γιαπωνέζικα ταφικά έθιμα από τους φιλοπερίεργους θεατές.
Ναι, η ταινία είναι γεμάτη θανάτους, νεκρούς, νεκρικές τελετές και θλίψη (που όμως είναι απόλυτα κατανοητή και φυσική και όχι, στις περισότερες περιπτώσεις, μόνιμη). Γι' αυτό ίσως "τρομάξετε" και δεν έχετε καμιά όρεξη να δείτε ένα τέτοιο φιλμ. Ωστόσο ο Takita σπάει την αφήγησή του με λίγο χιούμορ, αν και αυτό που κυριαρχεί βέβαια είναι η συγκίνηση. Που αποτελεί και την αντίρρησή μου, καθώς βρήκα το τέλος ιδιαίτερα υπέρ του δέοντος συναισθηματικό, φτιαχτό, προορισμένο να βρέξει τα μαντήλια κάθε θεατή, δηλαδή σχεδόν μελό. Πράγμα που δεν με εξέπληξε ιδιαίτερα βέβαια, διότι δίχως το (έντονο) στοιχείο της συγκίνησης πολύ σπάνια μια ταινία κατακτά το ξενόγλωσσο Όσκαρ.
Τέλος πάντων, πέρα από τις επί μέρους αντιρρήσεις μου, νομίζω ότι πρόκειται για τρυφερή, ευαίσθητη και καλογυρισμένη ταινία, που θα συγκινήσει τους θεατές.
ΥΓ: Δεν έχω δει άλλη ταινία του Takita, βλέποντας όμως την πλούσια φιλμογραφία του είδα ότι περιλαμβάνει απόλυτα βίαια, ίσως και "άρρωστα" φιλμ. Πώς τώρα από κει φτάνει να κάνει μια τόσο ευαίσθητη ταινία... τι να σας πω. Άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου. Ή, αν προτιμάτε, είναι τρελοί αυτοί οι γιαπωνέζοι.