Ο "ΒΡΩΜΙΚΟΣ ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ" ΤΟΥ "BULLIT"

Βρισκόμαστε στο 1968. Τότε ο Peter Yates (1929-2011) γυρίζει ένα από τα γνωστότερα αστυνομικά φιλμ μέχρι σήμερα, το "Bullit" με τον Στιβ Μακ Κουίν να κυριαρχεί στην οθόνη με το χαρακτηριστικά cool στιλ του.
Ο Μπούλιτ είναι αστυνομικός. Ένας φιλόδοξος γερουσιαστής του αναθέτει να προφυλάξει για 48 ώρες έναν μάρτυρα, με την κατάθεση του οποίου θα ξεσκεπαστεί μια μεγάλη εγκληματική οργάνωση. Ωστόσο, και παρά τις προφυλάξεις, ο μάρτυς πυροβολείται στο δωμάτιο του ξενοδοχείου όπου κρατείται. Ο Μπούλιτ, κόντρα στον γερουσιαστή πλέον, αλλά και σε ορισμένα υψηλά στελέχη της αστυνομίας, ξεκινά έναν προσωπικό αγώνα να βρει τους δολοφόνους.
Βλέποντας το φιλμ παρατηρεί κανείς πώς "χτίζονταν" παλιότερα οι αστυνομικές περιπέτειες. Η πλοκή δεν στηρίζεται στη διαρκή δράση και τα κυνηγητά, αλλά στο πυκνό, πολύπλοκο σενάριο. Όχι ότι δεν υπάρχουν σκηνές δράσης. Ίσα - ίσα που υπάρχει μια κλασική μέχρι σήμερα (και μεγάλη σε διάρκεια) σκηνή αυτοκινητοκυνηγητού, στην οποία στηρίχτηκαν πολλές μεταγενέστερες. Και αυτή όμως είναι πολύ πιο ρεαλιστική από αντίστοιχες σύγχρονες. Τα αυτοκίνητα ούτε πετάνε πάνω από άλλα αυτοκίνητα ή γέφυρες ή δεν ξέρω τι άλλο ούτε περνάνε μέσα από σπίτια ή ό ,τι άλλο απίθανο. Απλώς κυνηγά το ένα το άλλο, όπως θα γινόταν στην πραγματικότητα. Γενικότερα η αίσθηση "βρώμικου" ρεαλισμού κυριαρχεί στο φιλμ. Η καθόλου "όμορφη" φωτογραφία, το "αφημένο" αστικό σκηνικό, οι εσωτερικοί χώροι, όλα παραπέμπουν σε μια τετριμμένη καθημερινότητα (προσέξτε πόσο "άσχημο" και κοινότοπο φαίνεται το Σαν Φρανσίσκο, αντικειμενικά μια από τις πιο όμορφες πόλεις των ΗΠΑ. Κανείς εδώ δεν επιχειρεί κάθε λογής ωραιοποίηση ή "τουριστική" ματιά). Όλα αυτά αποπνέουν μια σαφώς παλιομοδίτικη ατμόσφαιρα, γοητευτική όμως ταυτόχρονα στην απλότητά και τον ρεαλισμό της.
Το σενάριο, θα ομολογήσω, είναι αρκετά πολύπλοκο και, μετά το τέλος, μου έμειναν κάποια κενά, τα οποία έλυσα με ιντερνετική βοήθεια. Από την άλλη, έστω και πλαγίως, το φιλμ θίγει τόσο το πολιτικό κατεστημένο, με τον γερουσιαστή που ενδιαφέρεται μόνο για τη φήμη του και τις ψήφους και όχι για την αλήθεια, αλλά και για την προσωπική ζωή του ήρωα και τα προβλήματα που δημιουργεί η βίαιη δουλειά του στη σχέση του (με μια πανέμορφη Ζακλίν Μπισέ). Παρά το λιγομίλητο του ίδιου και της ταινίας γενικότερα, το στοιχείο αυτό περνά άνετα. Και υπάρχει και η χαρακτηριστική μουσική του Lalo Schifrin...
Ίσως σύγχρονοι θεατές να βαρεθούν. Ωστόσο το Bullit παραμένει τυπικό "παλαιάς κοπής" αστυνομικό φιλμ και θα σας το συνιστούσα.

ΣΤΟΝ ΑΠΛΟΪΚΟ (ΕΠΙΕΙΚΩΣ) ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ KRULL

O Peter Yates (1929-2011) υπήρξε ένας σκηνοθέτης ικανός για το καλύτερο και το χειρότερο. Έχει φτιάξει αξιόλογες ταινίες και άλλες που στην καλύτερη περίπτωση είναι μέτριες. Στη δεύτερη κατηγορία φοβάμαι ότι ανήκει το "Krull" του 1983.
Ουσιαστικά πρόκειται για ταινία που ανήκει στο χώρο του fantasy. Τυπικά όμως θα λέγαμε ότι πρόκειται για επιστημονική φαντασία, αφού οι κακοί εισβολείς είναι εξωγήινοι και έχουν έρθει με σκάφος στον κόσμο του Krull. Μέχρις εκεί όμως με την επιστημονική φαντασία. Σε όλα τα υπόλοιπα έχουμε να κάνουμε με σπαθιά, απόλυτα μεσαιωνική κατάσταση πολιτισμού, πύργους, μάγους και μαγείες, προφητείες... Όλο το κλασικό οπλοστάσιο της fantasy με λίγα λόγια. Ο καλός πρίγκηπας αναζητά την αγαπημένη του πριγκίπισα που ο κακός, τερατώδης αρχηγός των εισβολέων κρατά αιχμάλωτη και θέλει να την παντρευτεί. Τόσο πρωτότυπο.
Αλλά το πρόβλημά μου δεν βρίσκεται στο χιλιοειπωμένο στορι. Βρίσκεται στον τρόπο που είναι αυτό δοσμένο. Σπάνια έχω δει τόσο βαρετή και απόλυτα προβλέψιμη σειρά γεγονότων, σπάνια έχω δει τόσες αφέλειες μαζεμένες και σπάνια τόσο ξενέρωτο πρωταγωνιστή. Εδώ οφείλουμε να γελάσουμε: Ο ήρωάς μας, γενναίος πρίγκηπας προφανώς, είναι πάντοτε τόσο ατσαλάκωτος, με τόσο τέλειο, καλοχτενισμένο μαλλάκι και άψογα ξυρισμένο μουσάκι (όσες κακουχίες και αν υφίσταται) και έχει μονίμως ένα τόσο ηλίθιο χαμόγελο, που μόνο αληθινό γέλιο μπορεί να προκαλέσει. Όσο για τους εξωγήινους... τι να πω... κινούνται πιο αργά και από τα πλέον αργοκίνητα ζόμπι, πυροβολούν εξ ίσου αργά και, προφανώς, όταν πρόκειται για τους καλούς πρωταγωνιστές τουλάχιστον, είναι μονίμως άστοχοι. Η γελοιότητα του όλου πράγματος κορυφώνεται στην ανεκδιήγητη τελική επίθεση των "καλών" στο σκάφος των εισβολέων. Είναι σαφές ότι οι τελευταίοι θα μπορούσαν με τον απλούστερο τρόπο να τους τσακίσουν. Ωστόσο ανοίγουν ηλιθιωδώς τις πόρτες του σκάφους, πυροβολούν, όπως είπαμε, ελάχιστα και άστοχα, κινούνται όσο πιο αργά μπορούν και γενικά κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους για να διευκολύνουν τους επιτιθέμενους καλούς. Θα μπορούσα να πω κι άλλα ακόμα αστεία, αλλά νομίζω ότι δεν αξίζει ιδιαίτερα τον κόπο.
Στα συν το πραγματικά πρωτότυπο από άποψη ντιζάιν σκάφος των εξωγήινων, τόσο εξωτερικά (μοιάζει με έναν ακανόνιστο, πελώριο βράχο) όσο και εσωτερικά, με τις δαιδαλώδεις στοές και τα σαν μάτια ανοίγματα να θυμίζουν πίνακες σουρεαλιστών. Άντε να βάλουμε στα θετικά και το ότι πολλοί από την παρέα των "καλών" σκοτώνονται, οπότε τουλάχιστον δεν βγαίνουν όλοι αλώβητοι. Φοβάμαι όμως ότι αυτά δεν είναι ικανά να κάνουν υποφερτή την ταινία.
Τελειώνοντας θα το ξαναπώ για άλλη μια φορά: Το φανταστικό μπορεί, προφανώς, να βασίζεται σε αυθαίρετες παραδοχές, από τη στιγμή όμως που θα κάνεις ξεκάθαρες τις παραδοχές αυτές, οφείλει να διαθέτει έναν εσωτερικό ρεαλισμό. Είναι δικαίωμά σου να δηλώσεις ότι "πετάει ο γάιδαρος". Από εκεί και πέρα όμως πρέπει να υπάρχει απόλυτη συνέπεια. Να πετάει μέχρι τέλους και με όποιες συνέπειες έχει αυτό και όχι, μετά από λίγο, να τον βλέπουμε να βόσκει στο λιβάδι δίχως φτερούγες...
ΥΓ: Αν προσέξετε θα δείτε σε μικρό ρόλο τον άγνωστο τότε Λίαμ Νίσον. Τι κάνει ο άνθρωπος για να ζήσει...