CHICAGO: ΕΝΑ "ΚΥΝΙΚΟ" ΜΟΙΥΖΙΚΑΛ

Στις λίγες πλέον ταινίες των τελευταίων δεκαετιών που αναβιώνουν πετυχημένα το κλασικό μιούζικαλ συγκαταλέγεται, κατά τη γνώμη μου, το "Chicago", που γύρισε το 2002 ο Rob Marshall. Βιβλίο, θεατρικό, μεταφέρεται και στην οθόνη και γίνεται ένα ιδιόρυθμα σατιρικό, σέξι και κυνικό μιούζικαλ, με Ρενέ Ζελβέγκερ, Κάθριν Ζέτα Τζόουνς και Ρίτσαρντ Γκιρ στους κύριους ρόλους.
Στη διάρκεια του μεσοπολέμου στο Σικάγο η Βέλμα είναι μια διάσημη φόνισα, που έχει γίνει πρωτοσέλιδο και πολλοί την θαυμάζουν. Η Ρόξι σκοτώνει κι αυτή τον απατεώνα εραστή της (με τον οποίο απατιούσε τον σύζυγό της) και παίρνει σειρά για την ηλεκτρική καρέκλα. Ωστόσο χάρη σε έναν δαιμόνιο και καπάτσο δικηγόρο, που πάντοτε αναλαμβάνει παρόμοιες υποθέσεις, όχι μόνο υποκλέπτει την πρώτη θέση στη διασημότητα από την άσπονδη αντίζηλό της Βέλμα, αλλά και αθωώνεται στη δίκη. Από την αρχή αντιλαμβανόμαστε ότι το μοναδικό κίνητρο των ηρωίδων είναι η φήμη και η μεγάλη ζωή, δίχως να σκέπτονται τίποτα άλλο. Όλα είναι (και γίνονται για) ένα πετυχημένο σόου.
Οι ηρωίδες του σατιρικού αυτού μιούζικαλ (με κάμποση δόση μαύρου χιούμορ) στερούνται οποιασδήποτε ηθικής. Δεν υπάρχει ίχνος τύψεων για τις πράξεις τους. Αντίθετα, θα ξαναέκαναν ευχαρίστως κάποιο έγκλημα αν επρόκειτο χάρη σ' αυτό να κερδίσουν περισσότερη φήμη. Το μοναδικό τους όνειρο και επιθυμία είναι η επιτυχία (εδώ στις show business). Τίποτα άλλο δεν μετρά. Όσο για πίστη και έρωτα... τι είναι αυτά; Το παν είναι να πετύχουμε και όλα τα άλλα αποτελούν εργαλεία για να φτάσουμε σ' αυτό τον στόχο. Φυσικά και το αρσενικό της ιστορίας (ο δικηγόρος) είναι ένα από τα ίδια. Κανένα όραμα, καμιά επιθυμία να "λάμψει η αλήθεια" (επίσης "τι είναι αυτό";) Μόνο να πετύχουμε στη δίκη πάσει θυσία. Έτσι, κατά κάποιο τρόπο, το φιλμ γίνεται ένα είδος σάτιρας του ίδιου του αμερικάνικου όνειρου και του αμοραλιστικού κυνηγιού της επιτυχίας, που συνήθως είναι αλληλένδετο μ' αυτό. Αλλά και μια μελέτη για τη μέθη της δόξας και της επιτυχίας, την λάμψη της show business.
Συγχρόνως τα μουσικοχορευτικά νούμερα νομίζω ότι είναι πετυχημένα, η μουσική απολαυστική, όπως και οι φωτισμοί και τα σκηνικά και μερικές σκηνές σέξι. Οπότε όλη αυτή η βιτριολική σάτιρα "σερβίρεται" με απολυτα ευχάριστο τρόπο, ενώ οι συνήθεις διαμάχες για την επιτυχία στα παλιά κλασικά μιούζικαλ εδώ "ενηλικιώνονται", φτάνουν σε άκρα με φόνους και κατάργηση κάθε έννοιας δικαιοσύνης. Άλλωστε ένα μεγάλο μέρος του φιλμ διαδραματίζεται στις (στυλιζαρισμένες) γυναικείες φυλακές.
Σας προτείνω να το απολάυσετε και, συγχρόνως, να εκτιμήσετε και τη σάτιρα που σπάει κόκκαλα και δεν διστάζει μπροστά σε τίποτα. Μη ξεχνάτε άλλωστε ότι αμφότερες οι γοητευτικότερες ηρωίδες είναι από τα πιο κακά και αδίστακτα πλάσματα που έχουμε δει στην οθόνη. Και τελικά, σαν κερασάκι στην τούρτα, θριαμβεύουν!

ΣΤΑ "ΑΓΝΩΣΤΑ ΝΕΡΑ" ΤΩΝ ΠΕΙΡΑΤΩΝ

Κάπου το έχω ξαναγράψει: Υπήρξα φαν της σειράς των "Πειρατών της Καραϊβικής". Ίσως υπεύθυνο γι' αυτό να είναι το κράμα περιπέτειας, χιούμορ (συχνά μαύρου) και σκοτεινιάς - με μια δόση τρόμου - που κυριαρχούσε στις τρεις πρώτες ταινίες. Ίσως πάλι το θαύμα του να έκανε ο Τζακ Σπάροου που έπλασε ο Τζόνι Ντεπ, μια αξέχαστη φιγούρα λίγο τρελή, λίγο μαστουρωμένη, λίγο ροκ σταρ, λίγο γκέι, λίγο... κάτι απ' όλα, σίγουρα αντικομφορμιστική πάντως, που πάντα έβρισκα απολαυστική. Τέλος πάντων, θεωρώ τους τρεις πρώτους "Πειρατές" ένα από τα πετυχημένα και άκρως διασκεδαστικά χολιγουντιανά μπλογκμπάστερ.
Τώρα ο καλός σκηνοθέτης Γκορ Βερμπίνσκι εγκατέλειψε τη σειρά. Το 4ο μέρος "Πειρατές της Καραϊβικής: Σε Άγνωστα Νερά" γύρισε το 2011 ο Rob Marshall, ο οποίος κατά τη γνώμη μου, εκτός του επιτυχημένου ντεμπούτου του "Chicago" (ευπρόσδεκτη αναβίωση μιούζικαλ), δεν έχει κάνει τίποτα αξιόλογο. Οι τέταρτοι αυτοί "Πειρατές" λοιπόν βρίσκουν τον κάπτεν Σπάροου να αναζητεί την Πηγή της Αιώνιας Νιότης (κάτι σαν το Αθάνατο Νερό με λίγα λόγια). Μαζί του όμως την ψάχνουν ο φοβερός πειρατής Μαυρογένης, ο γνωστός μας Μπαρμπόζα, καπετάνιος πλέον αγγλικού πλοίου και μια ολόκληρη ισπανική αρμάδα. Χαμός δηλαδή.
Η σκηνή με τις Σειρήνες είναι όντως υποβλητική και εντυπωσιακή. Και υπάρχουν φυσικά κι άλλες θεαματικές σκηνές και άφθονη δράση (αυτό μας έλειπε να μην υπάρχει). Όμως συνολικά κάτι μου έλειπε και με έκανε να δω το φιλμ "διεκπεραιωτικά", δίχως την απόλαυση των προηγούμενων. Μπορεί να φταίει η σκηνοθεσία, μπορεί η σχετική αφαίρεση του σκοτεινού στοιχείου που είχαν τα τρία πρώτα μέρη. Αφαίρεση εν ονόματι της περισσότερης δράσης, άρα του πιο εύκολα καταναλώσιμου θεάματος. Μπορεί πάλι να είναι ο ξενέρωτος ιεραπόστολος και ο εξ ίσου ξενέρωτος και πάναγνος έρωτάς του με την πανέμορφη Σειρήνα (διάβολε, ούτε ένα λέπι δεν της άγγιξε...). Το πιο πιθανό όμως είναι ότι φταίει η επανάληψη των γνωστών πια μοτίβων - που βαθμιαία γίνονται κλισέ. Ή, για να το πω πιο απλά, βρισκόμαστε στο νο 4 κι αυτό από μόνο του είναι βαρετό. Ο Ντεπ είναι και πάλι απολαυστικός και πολλές ατάκες έξυπνες, αλλά τον έχω ξαναδεί άλλες τρεις φορές και λίγο - πολύ ξέρω πώς θα συμπεριφερθεί. Συνολικά λοιπόν πέρασα μεν δύο μάλλον ευχάριστες ώρες, αλλά η παλιά απόλαυση έχει χαθεί. Φαίνεται ότι προσωπικά χορταίνω με τρία μέρη (το πολύ). Στο τέταρτο επέρχεται κορεσμός. Ωραίος είναι ο μπακλαβάς. Αν όμως σε υποχρεώσουν να φας ένα ολόκληρο ταψί... ξέρετε.
Δείτε το αν επιδιώκετε το γνωστό ξένοιαστο δίωρο σε θερινό σινεμαδάκι. Το πολύ όμως μέχρις εκεί. Δεν υπάρχει πια το στοιχείο της έκπληξης.

ΑΝΙΣΟ (ΚΑΙ ΑΝΟΣΤΟ) "ΕΝΝΕΑ"

Όσοι διαβάζουν αυτό το μπλογκ ξέρουν ότι δεν έχω τίποτα εναντίον των μιούζικαλ. Αντίθετα πολλά απ' αυτά μ' αρέσουν. Φοβάμαι ότι το "Εννέα" του Rob Marshall δεν συγκαταλέγεται σ' αυτά.
Το "Εννέα" εμπνέεται από το υπέροχο "8 1/2" του Φελίνι και το μεταφέρει σε μιούζικαλ. Ένας διάσημος ιταλός σκηνοθέτης στη δεκαετία του 60 έχει χάσει την έμπνευσή του, δεν μπορεί να γράψει σενάριο για την καινούρια του ταινία και, ταυτόχρονα, βλέπει τη ζωή του (τις σχέσεις του με τις γυναίκες δηλαδή κυρίως) να καταρέει. Εμείς βλέπουμε αναμνήσεις από τα παιδικά του χρόνια, ιστορίες με γυναίκες και τη σύζυγό του (που αγαπά, αλλά απατά ασύστολα, ξέρετε τώρα), τον πανικό του μπροστά στην έμπνευση που δεν λέει να τον επισκεφτεί και τη Ρώμη, νυχτερινή και κινηματογραφημένη με όμορφο και μάλλον καρτποσταλικό τρόπο.
Η παραγωγή είναι πλούσια, υπάρχουν λίγα ενδιαφέροντα νούμερα και κάποια όμορφα κομάτια, τα πάντα είναι άψογα γυρισμένα, αλλά... Το πρόβλημα είναι νομίζω ότι όλα αυτά δεν δένουν και τόσο μεταξύ τους και γενικότερα δεν υπάρχει το απαιτούμενο νεύρο στο φιλμ. Έτσι για μένα όλα κύλησαν προβλέψιμα και αρκετά βαρετά. Τα προβλήματα του σκηνοθέτη με τις γυναίκες (σύζυγο, ερωμένη, περαστικές σχέσεις και... τη μητέρα του) με άφησαν μάλλον αδιάφορο. Και όλη αυτή η εικόνα του "μεγάλου δημιουργού που έχει κάνει κάθε μαλακία στη ζωή του και τώρα περνά κρίση" δεν με έπεισε και πολύ. Επίσης δεν βρήκα πειστική την ατμόσφαιρα της Ιταλίας της δεκαετίας του 60, των μεγάλων στούντιο της Τσινετιτά και γενικά του σινεμά της εποχής, στο οποίο διαρκώς αναφέρεται η ταινία του Marshall. Είναι όλα πολύ επιδερμικά σε σχέση μ' αυτή την εποχή κι αυτό το σινεμά, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα όλων των εποχών κατά τη γνώμη μου. Και θεωρώ και υποκριτικό το γκλαμουράτο Χόλιγουντ να νοσταλγεί το παλιό, ασπρόμαυρο, νεορεαλιστικό ιταλικό σινεμά, όπως αναφέρεται επί λέξει σε ένα από τα τραγούδια του φιλμ. Τελικά το "Chicago", το ντεμπούτο του σκηνοθέτη, μου άρεσε πολύ περισσότερο. Και φαίνεται επίσης ότι το να έχει ένα μιούζικαλ μεγάλη επιτυχία ως θεατρικό στο Μπρόντγουέι δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα γίνει και καλή ταινία.
Μένει η μεγάλη παραγωγή (αλοίμονο τώρα), μερικές όμορφες εικόνες και τραγούδια και το all star καστ, με τον Ντάνιελ Ντέι Λιούις επί κεφαλής και (κρατιέστε;) την Νικόλ Κίντμαν, την Πενέλοπε Κρουζ, τη Σοφία Λόρεν, τη Τζούντι Ντεντς, την Φέργκι, την Μαριόν Κοτιγιάρ (διαρκώς ανερχόμενη) και άλλες. Ατού μεν, όχι ικανά να με κρατήσουν όμως.

ΓΙΑ ΓΚΕΪΣΕΣ ΚΑΙ ΚΙΜΟΝΟ

Οι "Αναμνήσεις μιας γκέισας" (Geisha) του Rob Marshall δεν είναι σε καμία περίπτωση αριστούργημα. Καλογυρισμένο, κρατά αρκετά τον θεατή, δεν παύει όμως κατά βάθος να είναι ένα χολυγουντιανό μελό. Συγκινήσεις, δράματα, κεραυνοβόλοι έρωτες και ερωτικός πόνος και - μπορούμε πιστεύω να το αποκαλύψουμε μετά από τόσες εβδομάδες που παίζεται η ταινία - το απαραίτητο χάπι εντ. Το κύριο ενδιαφέρον, κατά συνέπεια, μένει στο "ντοκιμαντερίστικο" στοιχείο. Όλα αυτά δηλαδή που μαθαίνουμε για τον αλλόκοτο για τους δυτικούς θεσμό των γκεϊσών - οι οποίες δεν είναι ακριβώς πόρνες, από κάποιες σκοπιές όμως είναι κιόλας... Ακούγεται μπερδεμένο, αν δείτε όμως την ταινία (ή αν διαβάσετε σχετικά) θα καταλάβετε. Πάντως για τους γιαπωνέζους της εποχής, ο διαχωρισμός τους από τις κοινές πόρνες, όπως τις εννοούμε και εδώ, είναι σαφέστατος.
Ο εξωτισμός λοιπόν, η καταβύθισή μας σε μια εντελώς ξένη κουλτούρα, σίγουρα εξάπτουν την περιέργειά μας. Μένουν ακόμα και οι πολύ όμορφες μερικές φορές εικόνες και τα υπέροχα κιμονό... Μέχρις εκεί. Προτιμώ το Chicago, την προηγούμενη ταινία του Μάρσαλ.