Η ΛΟΛΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΔΙΚΙΕΣ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ

Η "Λόλα" είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Jacques Demy (1931–1990). Γυρίζεται το 1961, όταν δηλαδή βρισκόμαστε στο μεγάλο μπαμ του γαλλικού "νέου κύματος", οπότε δεν θα μπορούσε να μην αποτελεί σημαντικό μέρος του. Όπως εύστοχα παρατηρεί το "Αθηνόραμα", ο Ντεμί βρίσκεται πιο οντά στον Τριφό παρά στο Γκοντάρ. Η αφήγηση είναι στρωτή, δίχως τους πειραματισμούς του τελευταίου ή του Ρενέ, ας πούμε, όπως δηλαδή στον Τριφό ή τον Μαλ. Και θεματικά άλλωστε, ο έρωτας μοιάζει να είναι αυτό που τον απασχολεί κυρίως. Όχι μόνο όμως.
Η ιστορία τοποθετείται στη Ναντ. Όλα σχεδόν τα πρόσωπα της ταινίας, ακόμα και ένα δεκατετράχρονο κοριτσάκι, ετερόκλητα κατά τα άλλα, έχουν κάτι κοινό: Θέλουν να φύγουν από εκεί, να αλλάξουν ζωή, ο καθένας ανάλογα με τα όνειρα και τις επιθυμίες του, με τον βασικό αρσενικό ήρωα μάλιστα να μη ξέρει μάλλον τι ακριβώς θέλει, εκτός από τη φυγή την ίδια. Οι ζωές τους είναι κενές και μόνο ο έρωτας μπορεί να τους δώσει κάποιο λόγο ύπαρξης, κάποιο λόγο να αγαπήσουν αυτό που κάνουν (ή δεν κάνουν), αλλά και το μέρος τους. Ο έρωτας λοιπόν, η κενότητα της ζωής (κάποιων ζωών τέλος πάντων), οι τάσεις φυγής, η μοναξιά. Αυτά είναι τα βασικά μοτίβα μιας ταινίας που είναι μελαγχολική, ρομαντική και αστεία ταυτόχρονα.
Η κεντρική ηρωίδα είναι μια γοητευτική ανύπαντρη μητέρα που δουλεύει σε καμπαρέ, ίσως μάλιστα να είναι κάτι σαν πόρνη πολυτελείας. Η ιστορία περιστρέφεται γύρω της, καθώς τρεις άντρες είναι ερωτευμένοι μαζί της. Η αφιέρωση του φιλμ στον Μαξ Όφυλς δεν είναι τυχαία. Υπάρχουν κι εδώ συμπτώσεις και διαπλεκόμενες ερωτικές ιστορίες. Η κομψότητα στην αφήγηση, η τρυφερότητα στην αντιμετώπιση των χαρακτήρων, η ασπρόμαυρη φωτογραφία, οι διάλογοι, δίνουν ένα μοντέρνο, αλλά "παλιό μοντέρνο", νοσταλγικό για πολλούς κλίμα στην ταινία. Αυτό όμως που κυρίως με γοήτευσε προσωπικά είναι η ματιά που ρίχνει στον έρωτα και τη φύση του. Το τέλος, που είναι ταυτόχρονα και χάπι εντ είναι και μη χάπι εντ (θα καταλάβετε τι εννοώ αν το δείτε) και οι ερωτικές ιστορίες που μπλέκονται γύρω από τη Λόλα, αλλά και τον μάλλον παρακμιακό ήρωα, τονίζουν κατά τη γνώμη μου ένα πράγμα: Την αδικία που υπάρχει στον έρωτα. Όσες φορές τον έχουμε απολαύσει, άλλες τόσες έχουμε απορριφτεί και πονέσει. Μακάρι όταν κάποιο πρόσωπο ερωτευόταν κάποιο άλλο να υπήρχε εξ ορισμού ανταπόκριση. Κάτι τέτοιο όμως, ως γνωστόν, δεν συμβαίνει. Κάθε άλλο μάλιστα. Αυτή η "αδικία", η μονομέρεια, είναι μια από τις πηγές της ανθρώπινης δυστυχίας (ούτε η μόνη προφανώς ούτε ίσως η σημαντικότερη, πηγή δυστυχίας πάντως στα σίγουρα). Η σπαρακτική κατάδειξη του φαινομένου αυτού λοιπόν είναι που με "έπιασε" προσωπικά στη "Λόλα".
Αν αγαπάτε τη γαλλική πρωτοπορία των 60ς, είναι νομίζω, ένα πολύ καλό δείγμα. Αν πάλι δεν αντέχετε τους Γάλλους και το σινεμά τους... η "Λόλα" δεν είναι για σας.
ΥΓ: Προσωπικά ποτέ δεν μου άρεσε σαν γυναίκα η Ανούκ Αιμέ και δεν ξέρω γιατί θεωρείται τόσο ερωτεύσιμη. Προφανώς όμως, προφανέστατα, αυτά είναι προσωπικά γούστα και δεν έχουν καμιά σχέση με την ταινία.