ΤΑ ΗΘΙΚΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΣΤΟ "ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΤΡΕΝΟ ΑΠΌ ΤΟ ΓΚΑΝ ΧΙΛ"

Από τα κλασικά γουέστερν που "ζουν" μέχρι σήμερα, "Το Τελευταίο Τρένο από το Γκαν Χιλ" γυρίστηκε το 1959 από τον έμπειρο John Sturges (1910-1992). Περιέχει πολλά "στάνταρ" του είδους, αλλά προσφέρεται και για γενικότερο προβληματισμό.
Δύο νεαροί βιάζουν και στη συνέχεια σκοτώνουν κτηνωδώς μια ινδιάνα ("σιγά, μωρέ, ινδιάνα ήταν..." θα ακουστεί συχνά κατά τη διάρκεια του φιλμ από διάφορα στόματα). Στην πόλη - κλασική επικίνδυνη οπόλη του Ουέστ, που ελέγχεται από έναν μεγαλοκτηματία και δεν πολυνοιάζεται για νόμο κάθε μορφής - φτάνει ένας σερίφης για να συλλάβει τους ένοχους. Σύντομα θα ανακαλύψει ότι ο ένας είναι ο μοναχογιός του προαναφερθέντος μεγαλοκτηματία. Και επιπλέον, για να περιπλακούν κι άλλο τα πράγματα, ο κτηματίας υπήρξε παλιά ο καλύτερός του φίλος, ενώ η νεκρή ινδιάνα ήταν η γυναίκα του σερίφη...
Η ταινία σε πρώτη ανάγνωση είναι μια τυπική ιστορία εκδίκησης, συνηθισμένη στο είδος. Πέραν αυτού όμως θέτει και μια σειρά από ηθικά διλήμματα: Πόσο μπορεί κανείς να ρισκάρει για να κρατήσει ανέπαφες τις ηθικές αρχές του και να κάνει τον νομο και την αίσθηση του δικαίου να θριαμβεύσουν, ανεξάρτητα από το πόσο κινδυνεύει ο ίδιος; Τι γίνεται όταν συγκρούονται το καθήκον με τη βαθειά φιλία; Ποιο είναι το αληθινό κίνητρο του ήρωα; Το καθήκον ή η προσωπική εκδίκηση; Έτσι ο προβληματισμός του φιλμ βρίσκεται κοντά σ' αυτόν του επίσης κλασικού "Το Τρένο θα Σφυρίξει Τρεις Φορές" (High Noon), αλλά και άλλων φιλμ. Επίσης, όπως συμβαίνει και με άλλα γουέστερν, ένα μόνιμο υποβόσκον θέμα είναι το σταδιακό πέρασμα των ΗΠΑ ως χώρας από μια απόλυτα ανεξέλεγκτη, δίχως κανόνες κατάσταση, όπου επικρατεί απλώς ο νόμος του ισχυρού, σε μια έννομη, οργανωμένη πολιτεία όπου ισχύει κάποιο δίκαιο (όσο τέλος πάντων ισχύουν όλα αυτά ακόμα και σήμερα, όχι μόνο στις ΗΠΑ, αλλά παντού). Και ταυτόχρονα ξύνει την πληγή του αφόρητου, κτηνώδους ρατσισμού των "πολιτισμένων" λευκών αποίκων απέναντι στους ινδιάνους (τους οποίους, ως γνωστόν, εξολόθρευσαν).
Παράλληλα με όλα αυτά το φιλμ προχωρά αργά και σταθερά προς την κορύφωση και γίνεται μάλιστα όλο και πιο κλειστοφοβικό και αγωνιώδες με την πολιορκία του ήρωα και του ομήρου του στο σαλούν από τη συμμορία. Επίσης ο "κακός" κτηματίας δεν είναι απλώς μια καρικατούρα κακού, αλλά διαθέτει πολυεπίπεδο χαρακτήρα, απ' τον οποίο δεν λείπει η προσωπική ηθική και ένας δικός του κώδικας τιμής. Κερκ Ντάγκλας και Άντονι Κουίν είναι οι κλασικοί αντίπαλοι / φίλοι. Γενικά πρόκειται κατά τη γνώμη μου για πολύ καλό φιλμ, που αξίζει να δείτε, ιδιαίτερα αν είστε φίλος των κλασικών γουέστερν-με-όχι-μόνο-πιστολίδι-και-ξύλο...