Η ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΓΟΗΤΕΙΑ ΤΗΣ "ΚΑΖΑΜΠΛΑΝΚΑ"

Υπάρχουν ταινίες που δεν παλιώνουν με τα χρόνια που περνούν, που διατηρούν αμείωτη τη γοητεία τους. Είμαι σίγουρος ότι μία απ' αυτές είναι η θρυλική "Καζαμπλάνκα", που γύρισε το 1942 ο Michael Curtiz (1886-1962), ένας ούγγρος που, όταν πήγε στην Αμερική έγινε ένας από τους πιο πετυχημένους και παραγωγικούς σκηνοθέτες της. Ξαναβλέποντάς την μετά από καιρό επιβεβαίωσα αυτή μου την πεποίθηση. Η ταινία αποτελεί δείγμα νομίζω του αρχετυπικού Χόλιγουντ στα καλύτερά του, συνδυάζοντας σασπένς, βαθείς έρωτες που συγκρούονται με το καθήκον και, φυσικά, πολύ, πολύ ρομαντισμό. Και, βέβαια, ο αντιναζισμός - βρισκόμαστε στην καρδιά του πολέμου γαρ - υπάρχει και με το παραπάνω.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου ο αμερικανός Ρικ διατηρεί διάσημο μπαρ στην ουδέτερη Καζαμπλάνκα του Μαρόκου. Κυνικός, απόμακρος, ουδέτερος κι ο ίδιος αλλά δίκαιος, μοιάζει να βρίσκεται πολύ μακριά από τα φριχτά γεγονότα του πολέμου. Ώσπου στην πόλη φτάνει ο παλιός, μεγάλος έρωτάς του και το κυνικό προσωπείο καταρρέει. Από εκεί και πέρα θα αρχίσει ένα πολύπλοκο παιχνίδι ανάμεσα στον πόθο και τον έρωτα από τη μία και το καθήκον προς την πατρίδα - και, τέλος πάντων, την ανάγκη να πάρει θέση - από την άλλη. Κι αυτά δεν συμβαδίζουν πάντοτε. Τα διλήμματα γίνονται όλο και πιο δύσκολα...
Η γοητεία της ασπρόμαυρης φωτογραφίας, των μυθικών ηθοποιών (Χάμφρεϊ Μπόγκαρντ, Ίνγκριντ Μπέργκμαν, Πίτερ Λόρε, Κλοντ Ρέινς) και των αξέχαστων, δυνατών και συχνά διχασμένων χαρακτήρων είναι ανυπέρβλητη. Ο ψυχρός εξωτερικά, αλλά κατά βάθος ευαλωτος και πληγωμένος Μπόγκαρντ, η διχασμένη ανάμεσα σε ένα μεγάλο έρωτα και έναν υπέροχο σύζυγο Μπέργκμαν, ο πονηρός και επιτήδειος Ρέινς... Ίσως οι χαρακτήρες αυτοί να μην είναι και τόσο καθημερινοί, να είναι "more than life" και, τελικά, παρά τα όσα δείχνουν εξωτερικά, να είναι "καλοί" κατά βάθος, αλλά, δίάβολε, η γοητεία και το παραμύθι αν θέλετε είναι τόσο καλοστημένο που αιχμαλωτίζει σχεδόν κάθε θεατή. Γι' αυτό μίλησα προηγουμένως για Χόλιγουντ (άρα παραμύθι, άρα ρομαντισμός, άρα όχι και τόσος ρεαλισμός), αλλά, το είπαμε, Χόλιγουντ στα καλύτερά του.
Δεν νομίζω ότι έχει νόημα να πούμε περισσότερα για ένα πασίγνωστο και κλασικό φιλμ. Μπορεί να διαβάσετε γι' αυτό οπουδήποτε και δεν χρειάζεστε τη δική μου γνώμη. Αν πάντως δεν το έχετε δει, κάντε το οπωσδήποτε.