Ο ΑΜΦΙΣΗΜΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ "ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΜΕ ΤΗ ΦΩΤΙΑ"

"Το Παιχνίδι με τη Φωτιά" (Beoning ή Burning στα αγγλικά) του 2018 είναι ένα φιλμ του κορεάτη Chang-dong Lee που συζητήθηκε αρκετά. Βασίζεται σε διήγημα του Μουρακάμι και, πρέπει να πω, είναι όντως ταιριαστό με τον κόσμο του συγγραφέα αυτού, ενός συγγραφέα που το βασικό μοτίβο του είναι η αμφιβολία.
Ένας νεαρός που θέλει να γίνει συγγραφέας και ο οποίος έχει "δύσκολες" σχέσεις με τον πατέρα του, ερωτεύεται μια κοπέλα. Μετά την πρώτη ερωτική συνεύρεση εκείνη φεύγει για προγραμματισμένο ταξίδι στην Αφρική. Όταν επιστρέφει όμως δεν είναι μόνη. Συνοδεύεται από έναν γοητευτικό και, όπως όλα δείχνουν, πολύ πλούσιου τύπου. Το παράξενο αυτό τρίο συναντιέται συχνά, άλλοτε στην πρωτεύουσα κι άλλοτε στο παραμεθόριο χωριό του νέου, ώσπου η κοπέλα εξαφανίζεται ξαφνικά. Από εκεί και πέρα τα πάντα είναι θολά και αμφίβολα.
Η ταινία είναι σχετικά αργή, μεγάλη σε διάρκεια και ίσως κουράσει αρκετούς. Και, το τονίζω από τώρα αυτό, δεν ξεκαθαρίζει τίποτα. Τα πάντα καλύπτονται από ένα πέπλο αμφιβολίας. Τα πάντα μπορεί να έχουν συμβεί ή να μην έχουν συμβεί. Ο γάτος είναι αυτός της κοπέλας ή όχι; Το πηγάδι υπήρχε ή δεν; Το θερμοκήπιο όντως κάηκε ή όχι; Η κοπέλα πέθανε ή απλώς εξαφανίστηκε; Τι ακριβώς κάνει και είναι ο πλούσιος τύπος; Όλα είναι ασαφή, έχουν διττή σημασία, "υπάρχουν και δεν υπάρχουν" όπως θα μπορούσε να διατυπωθεί. Αυτό ακριβώς το ρευστό και ασαφές των πραγμάτων, το ότι ποτέ δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για την αλήθεια, νομίζω ότι θέλει να σχολιάσει το φιλμ.
Παράλληλα αναφέρεται και στη διχασμένη Κορέα (βόρεια και νότια) και σε άλλα διχαστικά στοιχεία, όπως τις ταξικές διαφορές, με την εύγλωττη αντίθεση στην καθημερινότητα των δύο ανδρικών χαρακτήρων. Ενδιαφέρον φιλμ, πολύ "κλειστό" ωστόσο. Δεν μετάνιωσα καθόλου που το είδα, μου έδωσε "τροφή για σκέψη", δεν συμμερίζομαι όμως τις ενθουσιώδεις κριτικές.

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΟΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΟΥΣ (;)

Ο νοτιοκορεάτης Chang-dong Lee έχει στο ενεργητικό του λίγες ταινίες, μερικές απ' αυτές βραβευμένες. Η "Όαση" του 2002 είναι η πρώτη του που βλέπω.
Καταπιάνεται με ένα ιδιαίτερο και δύσκολο θέμα: Τον έρωτα δύο "καταραμένων", ακούσια περιθωριοποιημένων ανθρώπων. Εκείνος θα λέγαμε στην καθομιλουμένη ότι "χάνει" κάπως. Παραβατική συμπεριφορά, απρόβλεπτες αντιδράσεις, όχι ιδιαίτερη εξυπνάδα, έχει ήδη στα 29 του κάνει δυο - τρεις φορές φυλακή. Εκείνη, σαφώς βαρύτερη περίπτωση, είναι σπαστική, με τεράστιες δυσκολίες στην κίνηση και την ομιλία. Οι δικοί της την έχουν παραπεταμένη σε ένα μικρό διαμέρισμα και πληρώνουν τους γείτονες για να την περιποιούνται στοιχειδώς. Κι όμως. Ανάμεσα στα δύο αυτά πλάσματα, που όλοι βρίσκουμε βολικό να ξεχνάμε ότι υπάρχουν κάπου ανάμεσά μας, αναπτύσεται ένας μεγάλος έρωτας, που περνά από διάφορα στάδια. Από τη σταδιακή απόκτηση της εμπιστοσύνης της κοπέλας, που πρώτη της φορά νοιώθει ότι κάποιος την αγαπά παρά την εμφάνισή της, μέχρι την ολοκλήρωσή του και τις συνέπειες που φέρνει αυτή και στους δύο.
Η ταινία είναι γεμάτη από τρυφερότητα και συχνά συγκίνηση, παρά τις σκληρές της εικόνες. Τελικά είναι ο οικογενειακός και κοινωνικός περίγυρος, με τις προκαταλήψεις του, τη στενομυαλιά και, αρκετές φορές, τη σκληρότητά του, που θα απαγορεύσει την ευτυχία, που βρίσκεται τόσο κοντά, από τα δύο ιδιαίτερα πλάσματα. Με την έννοια αυτή, η ταινία έχει κοινωνικό περιεχόμενο. Πάνω απ' όλα όμως την κάνουν να ξεχωρίζει ο ίδιος ο απροσδόκητος αυτός έρωτας, η τρυφερότητα που τη διαπερνά, η εφευρετικότητα του ήρωα - που στην περίπτωση αυτή και μόνο αποδεικνύεται έξυπνος - και οι σκηνές φαντασίας, όπου η κοπέλα είτε ονειρεύεται ότι είναι υγιής σαν όλες τις άλλες είτε πλάθει με το μυαλό της όμορφες εικόνες από ασήμαντες αφορμές κλεισμένη ολομόναχη και μονίμως στο διαμέρισμα. Η τελική σκηνή, με την απόδραση του ήρωα, είναι μάλιστα από τις πιο συγκινητικές. Παρ' όλα αυτά πάντως, βλέπεται μάλλον δύσκολα, ίσως λόγω της εμφάνισης της ηρωίδας (η οποία, παρεπιπτόντως, δίνει ρεσιτάλ ερμηνείας, καθώς σε ορισμένες σκηνές βλέπουμε έκπληκτοι ότι πρόκειται για φυσιολογική και μάλιστα όμορφη κοπέλα και όχι για αληθινή σπαστική).