ΤΟ "HURT LOCKER" ΚΑΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΑΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΟ

Γενικά συμπαθώ την Kathryn Bigelow. Έχει γυρίσει μερικές καλές περιπέτειες και τη θεωρώ καλή σκηνοθέτη. Σκηνοθετικά παραμένει νομίζω πολύ καλή και στο πολυβραβευμένο "Hurt Locker" του 2009, αλλά μέχρι εκεί. Και αν δεν υπήρχαν η σκηνοθετικές της ικανότητες, θα είχα βαρεθεί στα 10 πρώτα λεπτά και όχι στη μισή ώρα στην οποία βαρέθηκα τελικά.
Φυσικά πρόκειται για πολεμική περιπέτεια, γεμάτη αδρεναλίνη, με αμερικανούς στρατιώτες στο Ιράκ. Πρωταγωνιστές μια ομάδα που εκτελεί το εξαιρετικά επικίνδυνο έργο της εξουδετέρωσης παγιδευμένων βομβών, που μπορεί κάλλιστα να πυροδοτηθούν από απόσταση την ώρα ακριβώς που κάποιοι προσπαθούν να τις εξουδετερώσουν. Οπότε, όπως αντιλαμβάνεστε, το σασπένς είναι εξασφαλισμένο. Η ταινία ξεκινά με το μότο "Ο πόλεμος είναι ναρκωτικό", δηλαδή κάποιοι άνθρωποι εθίζονται σ' αυτόν - ή μάλλον στην αδρεναλίνη που εκλύεται διαρκώς. Έτσι τελικά το φιλμ περισσότερο από το να είναι πολεμικό ή αντιπολεμικό, ασχολείται με την περίπτωση ενός τέτοιου, εθισμένου, μεμονωμένου ατόμου. Δεν θα τον αποκαλούσες ακριβώς στρατόκαυλο, αφού η πειθαρχία και η απραξία σε μια μονάδα εν καιρώ ειρήνης μάλλον θα ήταν ακριβώς το ίδιο πληκτική γι' αυτόν όσο και η οικογενειακή ζωή. Αυτό που του χρειάζεται είναι ο διαρκής κίνδυνος, το ρίσκο. Τώρα γιατί εμείς πρέπει να συμπαθήσουμε αυτόν τον τύπο ("ήρωα" σύμφωνα με τα πολεμικά του κατορθώματα, κι ας βάζει συχνά σε κίνδυνο τους άντρες του με τις παράτολμες ενέργειές του), αυτό είναι κάτι που δεν κατάλαβα.
Όπως δεν κατάλαβα και αν ακριβώς μια ταινία σαν αυτή, που αναμφισβήτητα δείχνει ωμά και ρεαλιστικά την καθημερινότητα και τη βρωμιά του πολέμου, αλλά και σειρά ηρωικών κατορθωμάτων, πρέπει να θεωρηθεί πολεμική ή αντιπολεμική. Μάλλον προς το πρώτο φοβάμαι ότι τείνω, οπότε παύει και να μ' ενδιαφέρει. Πολύ περισσότερο που, όπως έγραψα στην αρχή, παρά τη σκηνοθετική της βιρτουοζιτέ, τους γρήγορους ρυθμούς, το κοφτό μοντάζ και τη "βρώμικη" ματιά στον πόλεμο, κατάφερε να με κάνει να βαρεθώ με το επαναλαμβανόμενο μοτίβο των διαρκών εξόδων της μονάδας για εξουδετέρωση βομβών. Όσο για τις λίγες "οικογενειακές" στιγμές στο στρατώνα, εκτός μάχης δηλαδή, μάλλον απέχθεια μου προκάλεσαν ένα μάτσο "μάτσο" κάγκουροι που κάνουν μαλακίες (έστω και δικαιολογημένα κάτω από τις δεδομένες συνθήκες ψυχολογικής πίεσης).
Και βέβαια, τελειώνοντας, δεν θα μπορούσα να μην εξοργιστώ με την παντελή έλλειψη αναφοράς στο δίκαιο ή μη του συγκεκριμένου πολέμου, ενός από τους πιο απαράδεκτους και βρώμικους της εποχής μας. Το Ιράκ θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ο Β' Παγκόσμιος ή όποιος άλλος πόλεμος, αφού την Bigelow σαφώς ενδιαφέρει η πολεμική καθημερινότητα και όχι το γενικότερο περιβάλλον. Ναι, αλλά αυτοί οι συμπαθείς τύποι που σκοτώνονονται, ιδρώνουν, αγωνιούν και υποφέρουν καθημερινά είναι επαγγελματίες στρατιώτες (διάλεξαν δηλαδή οι ίδιοι τη δουλειά τους) και είναι και οι "κακοί", οι επιτιθέμενοι, αφού βρίσκονται στην άλλη άκρη του κόσμου και έχουν αιματοκυλήσει και κυριολεκτικά διαλύσει μια ολόκληρη χώρα, προκαλώντας έναν εμφύλιο που ακόμα σοβεί. Και καλούμαι εγώ να συμπάσχω με τη καθημερινή φρίκη και τα δεινά τους; Κάθε άλλο. Ας πρόσεχαν!

ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΒΡΙΚΟΛΑΚΕΣ ΣΤΟ ΣΚΟΤΑΔΙ

Το "Near Dark" είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της Kathryn Bigelow του 1987. Για πρώτη ταινία - και μάλιστα b-movie τρόμου - διαθέτει νομίζω αρκετές αρετές και αρκετά αρνητικά (εννοείται ότι απευθύνομαι αποκλειστικά στους φίλους του είδους. Οι υπόλοιποι, πολύ απλά, δεν ενδιαφέρονται γι' αυτό το ποστ).
Πρόκειται για μια ιστορία με βρικόλακες που τοποθετείται στη σύγχρονη εποχή. Η παρέα των βαμπίρ της ταινίας κινείται στις οικείες μας από τον κινηματογράφο μικρές, ξεχασμένες πόλεις της "βαθιάς" Αμερικής, οδηγεί βαν και παλιά αμάξια με μουτζουρωμένα τζάμια, κοιμάται σε φτηνά μοτέλ στο πουθενά και τρέφεται με αίμα άτυχων συμπατριωτών τους. Επίσης διαθέτει ένα είδος "κώδικα τιμής", ενώ αναπτύσονται ποικίλοι δεσμοί ανάμεσα στα μέλη της παρέας, τα οποία ενίοτε μπορούν να ερωτεύονται ακόμα και ανθρώπους που ακόμα δεν έχουν βαμπιροποιηθεί. Διαθέτει αρκετό σασπένς, έντονες σκηνές δράσης (με πιο αξιομνημόνευτη αυτή στο ξεχασμένο σαλούν) και κάμποσο αίμα (όχι υπερβολικές ποσότητες πάντως). Τα αρνητικά είναι οι οφθαλμοφανείς ευκολίες του σεναρίου, οι τραβηγμένες απ' τα μαλλιά λύσεις (αν ήταν τόσο εύκολα να "αποβαμπιροποιείται" κανείς, τα πράγματα θα ήταν πολύ πιο εύκολα για τη συμπαθή τάξη των βρικολάκων) και το ντε και καλά χάπι εντ με κάθε (σεναριακό) κόστος. Α, και πάνω απ' όλα βασιλεύει η άγια αμερικάνικη οικογένεια - να μη ξεχνιόμαστε.
Μιλάμε όμως για b-movie και ίσως μπορεί κανείς να συγχωρήσει μερικές τουλάχιστον απ' αυτές τις ατέλειες. Και, αν και διαθέτει κάποιο είδος ρομαντισμού, βρίσκεται πολύ μακριά, είναι πολύ πιο σκληρό και ακατέργαστα από το πρόσφατο και λουστραρισμένο "Twilight".
Το καλό είναι ότι στην εποχή του το φιλμάκι αυτό ανανέωσε κάπως τη βαμπιρική μυθολογία, τοποθετώντας τη στο σύγχρονη, καθημερινή, πεζή πραγματικότητα, πράγμα μάλλον σπάνιο για τότε. Δεν θα περάσετε άσχημα βλέποντάς το (αν είστε φίλοι του είδους, το ξαναείπαμε) αν καταφέρετε να κάνετε τα στραβά μάτια στις ευκολίες.