"Η ΕΞΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΣΚΥΛΟΥ" Ή Η ΑΓΡΙΑ ΔΥΣΗ ΚΑΙ Η ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ

 

Η Jane Campion είχε 12 χρόνια να κάνει ταινία, από την εποχή του μάλλον αδιάφορου "Bright Star" του 2009. Το 2021 όμως επανέρχεται δριμύτερη με την "Εξουσία του Σκύλου" (The Power of the Dog), για μένα μία από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς, με τους Μπένεντικτ Κάμπερμπατς και Κίρστεν Ντανστ στους βασικούς ρόλους.

Δύο αδέλφια κληρονομούν το πλούσιο ράντσο του πατέρα τους. Είναι όμως εντελώς διαφορετικά: Ο ένας ήρεμος, τζέντλεμαν, καλοντυμένος, προσαρμοσμένος στη νέα πραγματικότητα που έρχεται (τεχνολογία, άλλου είδους μπίζνες κλπ.), ο άλλος άξεστος, βρώμικος, μάτσο, με τους κάουμπόις του ράντσου να τον βλέπουν σαν θεό. Την ισορροπία, παρά τις διαφορές, ανάμεσα στους δύο θα ταράξει η απόφαση του πρώτου να παντρευτεί και η άφιξη του θηλυκού στοιχείου για πρώτη φορά στον αποκλειστικά αντρικό κόσμο τους. Αυτό θα είναι το πρώτο σοκ. Βαθύτερο σοκ όμως (όπως θα αποδειχτεί), θα προκαλέσει η άφιξη του νεαρού γιου της (η γυναίκα είναι χήρα και έχει γιο από τον πρώτο της άντρα), ενός λεπτεπίλεπτου, ευαίσθητου αγοριού που σπουδάζει ιατρική και φτιάχνει χάρτινα λουλούδια...

Εξαιρετικό φιλμ, που αποδομεί απόλυτα την περίφημη "Άγρια Δύση" και την όλη μάτσο κουλτούρα της και σκάβει για να αποκαλύψει τα καλά κρυμμένα μυστικά που κρύβονται κάτω από την τραχιά και "ηρωική" επιφάνεια. Σημειωτέον ότι ενώ η εικόνα είναι απόλυτα "γουέστερν" (ανοιχτοί ορίζοντες, αχανή, ξερά τοπία, κάουμπόις με σπιρούνια, κοπάδια κλπ.), διαδραματίζεται το 1925, αρκετά μετά δηλαδή την εποχή των κλασικών γουέστερν, όταν η τεχνολογία (αυτοκίνητα κ.ά.) έχει αρχίσει να εισβάλλει. Έτσι, εκτός της αποδόμησης που λέγαμε, το φιλμ καταγράφει και το τέλος μια ολόκληρης "μυθικής" εποχής, η οποία δεν ήταν τόσο ηρωική όσο παρουσιάζεται στις γνωστές παλιές ταινίες του είδους.

Αργή ταινία, λειτουργεί ως ένα είδος ψυχολογικού θρίλερ, όπου όλοι περιμένουμε με αγωνία την επικείμενη έκρηξη, η οποία όμως διαρκώς αναβάλλεται. Φυσικά ο αργός ρυθμός δεν με ενοχλεί καθόλου. Το αντίθετο μάλιστα: Νομίζω ότι οι χαλαροί ρυθμοί ταιριάζουν απόλυτα με τα υποβόσκοντα στοιχεία που σιγοβράζουν κάτω από την επιφάνεια και αποκαλύπτονται βαθμιαία, εντείνοντας την αναμονή του θεατή. Όσο για το τέλος... ας μην πω τίποτα.

Όπως είπα σίγουρα στα 10 καλύτερα του 2021.

ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ, ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ "ΛΑΜΠΕΡΑ ΑΣΤΕΡΙΑ"

Η Jane Campion χρόνια τώρα μπορεί να κεντρίζει το ενδιαφέρον μας με τις ταινίες της. Όπως και να το κάνουμε είναι αξιόλογη δημιουργός για να πάψουμε να ασχολούμαστε μαζί της, αν και τα σχετικά πρόσφατα πονήματά της δεν νομίζω ότι βρίσκονται στο ύψος παλαιότερων. Το τελευταίο της φιλμ (μετά από αρκετά χρόνια απουσίας) είναι το "Bright Star" του 2009, που παρακολουθεί την ερωτική ιστορία του μεγάλου άγγλου ποιητή John Keats με μια κοπέλα που, αρχικά τουλάχιστον, λίγα κοινά στοιχεία έχει μαζί του.
Η ιστορία διαδραματίζεται στη δεκαετία 1820-1830, οπότε έχουμε φυσικά να κάνουμε με ταινία εποχής. Ο πρώτος χαρακτηρισμός που αυθόρμητα έρχεται στο νου μας είναι αυτός της ρομαντικής ταινίας. Πράγματι ο ρομαντισμός είναι το στοιχείο που κυριαρχεί απ’ την αρχή ως το τέλος σ’ αυτήν. Παθιασμένος έρωτας, απόλυτος, αλλά και ποίηση, η οποία είναι το μόνο σχεδόν ενδιαφέρον στη ζωή του νεαρού ποιητή. Ποίηση, στην οποία είναι δοσμένος, για την οποία μοιάζει να ζει. Το άλλο χαρακτηριστικό του φιλμ είναι η πολύ όμορφη φωτογραφία. Τα πανέμορφα τοπία, οι γεμάτοι λουλούδια αγροί, η εξοχή, αλλά και τα σπίτια, εσωτερικά και εξωτερικά. Πανδαισία χρωμάτων και όμορφων εικόνων.
Ανάμεσα σ’ όλα αυτά, έντονα ξεχωρίζει το φεμινιστικό στοιχείο, χαρακτηριστικό των ταινιών της Κάμπιον. Η νεαρή ηρωίδα, ακόμα και όταν ενδιαφέρεται μόνο για τη μόδα (ναι, τη μόδα το 1820τόσο!), διακρίνεται για την τόλμη, την ανεξαρτησία, το θάρρος της γνώμης της. Είναι μάλιστα αυτή που πρώτη προσεγγίζει ερωτικά τον ποιητή. Η μητέρα της, από την άλλη, τής συμπαραστέκεται και είναι ανεκτική ακόμα κι όταν η κόρη της προκαλεί μικρά σκάνδαλα. Μου έκαναν αρκετή εντύπωση όλα αυτά, με δεδομένη την εικόνα που έχουμε για τη θέση της γυναίκας την εποχή αυτή. Μήπως πρέπει να αναθεωρήσουμε κάποιες απόψεις μας, τουλάχιστον σε κάποιες έστω ιδιαίτερες περιπτώσεις;
Ωστόσο συνολικά, και παρά τις επί μέρους αρετές, βρήκα την ταινία επίπεδη, δίχως εξάρσεις και κορυφώσεις ή, αν θέλετε να το πω με πιο απλά λόγια, μάλλον βαρετή. Σίγουρα η Κάμπιον βρίσκεται πολύ μακριά από τη δύναμη των «Μαθημάτων Πιάνου» ή, έστω, από την ανατρεπτικότητα που προσπάθησε να προσδώσει στο μεταγενέστερο "In the Cut". Συνολικά λοιπόν ένοιωσα κάπως να μη μ’ ενδιαφέρει όλη αυτή η ιστορία, όλος αυτός ο έρωτας μιας άλλης εποχής που φαντάζει πολύ μακριά. Παραμένει νομίζω καλή σκηνοθέτης, αλλά… τα αλλά είναι αρκετά.
Αν είστε φίλοι των πολύ ρομαντικών ταινιών εποχής μάλλον θα ενθουσιαστείτε. Αν όχι, φοβάμαι ότι δεν θα γλιτώσετε ένα μάλλον πληκτικό δίωρο, και μάλιστα με προδιαγεγραμμένο τέλος, αν γνωρίζετε, έστω και λίγο, τη βιογραφία του Τζον Κιτς, που θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους άγγλους ρομαντικούς ποιητές .