ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟς ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟ "TRANSFER"

Ο Damir Lukacevic είναι κροάτης, αλλά ζει και δουλεύει στη Γερμανία. Το "Transfer" που γύρισε το 2010 είναι μια καθαρά γερμανική ταινία. Και είναι ένα αξιόλογο κατά τη γνώμη μου δείγμα "σκεπτόμενης" επιστημονικής φαντασίας. Στο κοντινό μέλλον ο εγκέφαλος, οι μνήμες και η όλη προσωπικότητα ενός ανθρώπου μπορεί να μεταφερθεί σε ένα νέο σώμα όταν αυτός γεράσει, καθιστώντας τους ανθρώπους πρακτικά αθάνατους. Όλους τους ανθρώπους; Όχι βέβαια. Μόνο τους πολύ πλούσιους, που μπορούν να πληρώσουν για μια τέτοια επέμβαση. Τα νεαρά και υγιή σώματα τα οποία "αγοράζουν" οι δυτικοί πλούσιοι, προσφέρονται οικειοθελώς από νεαρούς τριτοκοσμικούς, με αντάλλαγμα ένα χρηματικό ποσό που θα σώσει τις οικογένειές τους στις μακρινές πατρίδες τους. Υπάρχει όμως μια "λεπτομέρεια" (γι' αυτό άλλωστε οι παρίες του πλανήτη δέχονται την προσφορά): Η προσωπικότητα του κανονικού κατόχου του σώματος δεν μπορεί να κατασταλεί απόλυτα. Οι αληθινοί ιδιοκτήτες (οι πρώην θα λέγαμε) ανακτούν τη συνείδησή τους, "ξυπνούν", κατά τη διάρκεια του ύπνου των νέων κατόχων, για 4 περίπου ώρες. Ουσιαστικά δηλαδή οι άνθρωποι αυτοί δέχονται να ζουν και να έχουν συνείδηση της ύπαρξής τους για 4 ώρες τη μέρα για την υπόλοιπη ζωή τους. Ένα πλούσιο, καλλιεργημένο και ακόμα ερωτευμένο ηλικιωμένο ζευγάρι, στα πρόθυρα του τέλους, κάνει την περίφημη "ανταλλαγή", αποκτώντας τα νεανικά και υγιέστατα σώματα δύο μαύρων (άντρα - γυναίκας φυσικά), οι οποίοι δεν γνωρίζονταν πριν. Η ιστορία αρχίζει από εδώ. Πάνω στην ενδιαφέρουσα αυτή ιδέα στήνεται η ταινία, η οποία βασικά είναι ένα δράμα με πολλά κοινωνικά σχόλια, που απλώς χρησιμοποιεί τον μανδύα της επιστημονικής φαντασίας. Κοινώς δεν υπάρχουν εφέ, εξωγήινα περιβάλλοντα ή ό,τι άλλο φαντάζεστε για τις ταινίες του είδους. Είναι αυτό ακριβώς που επανειλημμένα έχω γράψει: Δεν χρειάζονται ντε και καλά τεράστια κεφάλαια και εντυπωσιακά εφέ για να φτιάξεις μια τέτοια ταινία. Ιδέες και άποψη χρειάζονται. Το φιλμ περιέχει μια γερή δόση κοινωνικοπολιτικού σχολιασμού, καθώς και νύξεις για τον ρατσισμό, την ανισότητα, που είναι ίσως το βασικό χαρακτηριστικό της ανθρώπινης κοινωνίας, τον τρόπο που ο δυτικός άνθρωπος βλέπει τον "πρωτόγονο" συνάνθρωπό του (ένα κράμα θαυμασμού, ζήλειας και φόβου θα έλεγα) και βέβαια την κυριαρχία του χρήματος, που εδώ μπορεί πλέον να αγοράσει ακόμα και την αθανασία. Και, φυσικά, ο όλος συμβολισμός με τον γερασμένο δυτικό που αμομυζεί τη ζωντάνια και το σφρίγος του υγιούς "πρωτόγονου" είναι σαφής. Η δράση είναι ίσως αργή, αλλά μου κράτησε το αρκετά ενδιαφέρον. Θεωρώ καλό σημείο ότι οι γηραιοί πλούσιοι δεν είναι τα άπληστα καθίκια που εκμεταλλεύονται τους δύστυχους μαύρους. Είναι μάλλον καλωσυνάτοι, καλλιεργημένοι άνθρωποι, ερωτευμένοι σ' όλη τους τη ζωή, που κάποια στιγμή, στα πρόθυρα του θανάτου, αποφασίζουν - μετά πολλούς δισταγμούς - να κάνουν το μεγάλο βήμα. Εκεί βρίσκεται το ζουμί. Όχι δηλαδή στο σχηματικό δίπολο αθώου/καλού - αρπακτικού/κακού, αλλά σε κάτι ενδιάμεσο, που βρίσκεται πιο κοντά στην καθημερινότητά μας. Δεν θεωρώ σε καμιά περίπτωση την ταινία αριστούργημα, ωστόσο με συγκίνησε αρκετά με τον προβληματισμό και την καλή σεναριακή της ιδέα. Και, το είπαμε άπειρες φορές, το σινεμά του φανταστικού μπορεί κάλλιστα να είναι και σκεπτόμενο.