ΕΝΑ "ΣΤΟΙΧΕΙΩΜΑ" ΠΟΥ ΤΡΟΜΑΖΕΙ ΠΑΝΤΑ

Μια από τις αγαπημένες μου ταινίες είναι το "The Ηaunting" (1963) του Robert Wise (1914-2005). Φυσικά πρόκειται για ταινία τρόμου, νομίζω όμως ότι, πέρα απ’ αυτό, είναι μια εξαιρετική ταινία γενικότερα. Ίδιας περίπου εποχής με ένα άλλο αριστούργημα του είδους, το "The Innocents" του Jack Clayton, έχει αρκετά κοινά στοιχεία μαζί του: Και οι δύο είναι ασπρόμαυρες και βασίζονται στην υποβλητική ατμόσφαιρα και καθόλου στα εφφέ, και οι δύο έχουν σαν βασική ηρωίδα μια γυναίκα σεξουαλικά στερημένη, καταπιεσμένη από το περιβάλλον της, που βρίσκεται στα όρια της ψύχωσης, τόσο ώστε ποτέ να μην είμαστε απόλυτα βέβαιοι για το αν τα όσα τρομαχτικά βλέπουμε συμβαίνουν στ’ αλήθεια ή είναι γεννήματα της ταραγμένης της φαντασίας. Εδώ βέβαια, όλα δείχνουν ότι το υπερφυσικό στοιχείο είναι απόλυτα αληθινό και το φιλμ του Wise παίζει λιγότερο με την αμφισημία απ’ όσο η ταινία του Clayton.
Το εκπληκτικό είναι ότι, τόσα χρόνια μετά την εποχή που γυρίστηκε, η ταινία εξακολουθεί να με καθηλώνει και σε πολλά σημεία να με τρομάζει. Για μια ακόμα φορά το παρακολούθησα με κομμένη την ανάσα. Το επίτευγμα αυτό γίνεται ακόμα πιο θαυμαστό αφού, όπως προανέφερα, όλα συμβαίνουν δίχως ξαφνικά «μπαμ» και δίχως καθόλου εφφέ. Ποτέ δεν θα δούμε κάποιο τέρας, φάντασμα ή ό,τι άλλο τρομαχτικό. Όλα χτίζονται, λεπτό με λεπτό, χάρη στην ατμόσφαιρα. Παρ’ όλα αυτά θα τρομάξετε, πιστέψτε με. Πιστός στην άποψη που θέλει το τρομαχτικό να βρίσκεται σ' αυτό που ΔΕΝ βλέπουμε κι όχι στα ορατά σημεία (και τέρατα), παράδοση που πάει πίσω στον Τουρνέρ, ο Γουάιζ κάνει μια κλασική ταινία της άποψης αυτής. Πόσο μακριά βρισκόμαστε από τα σύγχρονα ανούσια σπλάτερ ή τις ταινίες που πασχίζουν να σε τρομάξουν με ψηφιακά εφφέ τεράτων και άλλων, κάθε λογής, μπαμπούλων… Ακόμα και η υπόθεση είναι απλή: μια ομάδα ανθρώπων, με επικεφαλής έναν επιστήμονα – ερευνητή του υπερφυσικού κλείνονται σ’ ένα σπίτι που θεωρείται στοιχειωμένο για να μελετήσουν τα φαινόμενα που συμβαίνουν εκεί. Όλα τα υπόλοιπα αφήνονται στη δεξιοτεχνία του Wise, που υποβοηθούμενος από φωτογραφία, μουσική, αλλά και το παράδοξο ντεκόρ του δαιδαλώδους και ακαθόριστου αρχιτεκτονικού ρυθμού σπιτιού σαν φόντο, καταφέρνει να δημιουργήσει την ατμόσφαιρα που θέλει και να αιχμαλωτίσει τους θεατές. Όπως καταλάβατε, ο ουσιαστικός πρωταγωνιστής είναι το ίδιο το σπίτι, αλλά, βέβαια, σημντικό ρόλο παίζουν και οι χαρακτήρες των λίγων πρωταγωνιστών και κυρίως της βασικής, εύθραυστης ηρωίδας.
Είναι από τις λίγες ταινίες τρόμου που συνίσταται και σε μη φίλους του είδους. Αυτό που θα δουν είναι μια κλασική ταινία. Και στα κλασικά το είδος δεν έχει καμιά σημασία. Σε αντίθεση, βέβαια, από το ηλίθιο ριμέικ που, αναπόφευκτα, γυρίστηκε το 1999 και έχει με το πρωτότυπο φιλμ όση σχέση έχει ο Σάββας με τον Κουρασάβα.