"ΜΗ ΧΑΜΗΛΩΝΕΙΣ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ": Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΝΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ

Θυμάστε τον γερμανό Florian Henckel von Donnersmack (όνομα - σιδηρόδρομος) από τις πολύ καλές "Ζωές των Άλλων"; Μετά από τον απόλυτα αποτυχημένο "Τουρίστα" επανέρχεται το 2018 με το γερμανικό φιλμ "Μη Χαμηλώνεις το Βλέμμα" (Werk ohne Autor), μια ταινία για τη ζωή του γερμανού ζωγράφου Gerhard Richter, από τους σημαντικότερους εν ζωή καλλιτέχνες σήμερα.
Το φιλμ τον παρακολουθεί από την παιδική του ηλικία στη Δρέσδη και τις τραυματικές εμπειρίες του από τη ναζιστική κτηνωδία, τις μεταπολεμικές σπουδές στην Καλών Τεχνών της Ανατολικής πλέον Γερμανίας (και την υποχρεωτική του ενασχόληση με τον σοσιαλιστικό ρεαλισμό), τη φυγή του στη Δύση στις αρχές των 60ς, τις σπουδές στην υπερμοντέρνα τότε σχολή του Ντίσελντορφ (που είχε κηρύξει τη ζωγραφική νεκρή) και τη σταδιακή διαμόρφωση της τέχνης του, μέχρι να βρει την προσωπική του έκφραση και αλήθεια. Ταυτόχρονα παρακολουθούμε την προσωπική του ζωή, τη σχέση του με το μεγάλο του έρωτα (τη σύζυγο του) και με τον πρώην ναζί (και αμετανόητο) πεθερό του.
Όλα αυτά δίνονται με όμορφες εικόνες (στα χρόνια της παιδικής ηλικίας η φωτογραφία των τοπίων θυμίζει έντονα τη μετέπειτα ζωγραφική του Ρίχτερ) και έχουν πολύ ενδιαφέρον. Απλώς θεωρώ υπερβολική την τεράστια διάρκειά του φιλμ (189'). Επίσης δεν βρήκα πολύ πετυχημένη τη σύζευξη της προσωπικής ιστορίας (τα φριχτά μυστικά του παρελθόντος, τη σύμπτωση με το παρελθόν του πεθερού, την οποία αμφότεροι αγνοούν, αλλά ο θεατής γνωρίζει κλπ.) με τον προβληματισμό πάνω στην τέχνη (τα εικαστικά συγκεκριμένα) και την αναζήτηση του καλλιτέχνη για την αλήθεια και την προσωπική, γνήσια έκφραση.
Πέραν αυτών για τους γνώστες της τέχνης περνούν από το φιλμ πολλοί σημαντικοί καλλιτέχνες της εποχής (εκτός του ίδιου του Ρίχτερ, καθοριστικό ρόλο παίζουν ο Beuys, o Uecker κ.ά.), αν και η απόδοση της ατμόσφαιρας της σχολής του Ντίσελντορφ, όπου δίδασκε ο Μπόις, μου φάνηκε κάπως καρικατουρίστικη.
Γενικά τη βρήκα ενδιαφέρουσα ταινία, που θα αρέσει σε πολλούς, αλλά δεν τρελάθηκα κιόλας.