Η ΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΚΗΠΟΥΡΟΥ

Στο "Dialogue avec mon jardinier" (Διάλογος με τον κηπουρό μου, 2007) ο βετεράνος γάλλος Jean Becker κάνει μια αρκετά συμπαθητική ταινία, που σίγουρα βλέπεται ευχάριστα και έχει και κάτι να πει. Γι' αυτό, βέβαια, θα πούμε σε λίγο.
Ένας μεσήλικας πετυχημένος ζωγράφος (= λεφτά, εκλεπτυσμένοι τρόποι, διανόηση κλπ.) επιστρέφει μετά το χωρισμό του στην επαρχιακή γενέτειρά του, ανοίγει ξανά το πατρικό του σπίτι και προσλαμβάνει έναν παλιό συμμαθητή του, συνομίληκό του προφανώς, ο οποίος δεν έχει φύγει ποτέ από τη μικρή, επαρχιακή πόλη, σαν κηπουρό. Ανάμεσά τους δημιουργείται μια πολύ στενή φιλική σχέση, παρά το ότι ανήκουν σε δύο εντελώς διαφορετικούς κόσμους.
Ο Becker κάνει μια έντονη κριτική στον "πολιτισμένο", "πρωτευουσιάνικο" τρόπο ζωής - και δη αυτής των "διανοούμενων" (όλα αυτά σε εισαγωγικά, γιατί είναι όροι που σίγουρα σηκώνουν πολλές ερμηνείες) και τον αντιπαραθέτει με την απλότητα, την αθωότητα και την σε-αρμονία-με-τη-φύση ζωή της επαρχίας. Ο αμόρφωτος και κάπως αφελής κηπουρός καταφέρνει, δίχως ουσιαστικά να το επιδιώξει, να μεταδώσει μια σειρά από βασικές αλήθειες για τη ζωή στον "ανώτερό" του, υποτίθεται, παλιό συμμαθητή, ο οποίος θα αλλάξει μετά τη συνάντηση αυτή. Τίποτα βαθύ και φιλοσοφικό. Απλά πράγματα: Ανεπιτήδευτη χαρά της ζωής, ικανοποίηση γι' αυτό που έχουμε κλπ., που ο σύγχρονος πολύπλοκος τρόπος που ζούμε μας έχει κάνει να ξεχάσουμε.
Σ' αυτά βέβαια μπορεί να υπάρξουν αρκετές αντιρρήσεις: Μπορεί κάποιος να αμφισβητεί τη δύναμη αυτής της "κοινής λογικής", που συνορεύει αφόρητα με την κοινοτοπία ή/και τη βαρεμάρα μιας ομοιόμορφης, επαναλαμβανόμενης ζωής. Και, βέβαια, ελάχιστα θίγονται τα συνήθως καλά κρυμμένα μυστικά και υπόγεια πάθη που συχνά σοβούν σε τέτοιες μικρές, κλειστές κοινότητες. Μπορεί επίσης να κατηγοργθεί το φιλμ για το αρκετά μελό τέλος. Πλήν όμως, παρακολουθείται πολύ ευχάριστα, έχει αρκετό χιούμορ (και συγκίνηση) και, τελικά, μου άφησε μια όμορφη γεύση, παρά τα κάποια σχηματικά και απλοϊκά στοιχεία που περιέχει. Και, πέραν της όποιας κριτικής, λέει σίγουρα μερικές αλήθειες που όλοι έχουμε ξεχάσει.