"LOOKER" : ΜΠΡΟΣΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ, ΑΛΛΑ...

 

Ο Michael Crighton (1942-2008) υπήρξε γνωστός συγγραφέας, σεναριογράφος, αλλά και σκηνοθέτης ταινιών. Το 1981 γυρίζει ένα φιλμ επιστημονικής φαντασίας, το "Looker", με τους Άλμπερτ Φίνεϊ, Τζέιμς Κόμπερν και Σούζαν Ντέι.

Ένας διάσημος και πλούσιος πλαστικός χειρούργος ειδικεύεται στις ελάχιστες, λεπτομερείς αλλαγές στα πρόσωπα όμορφων μοντέλων ώστε να γίνουν ακόμα πιο όμορφα - τέλεια, σύμφωνα με τις δικές τους απόψεις και επιθυμίες. Όταν όμως τρεις από τις τελευταίες του πελάτισσες δολοφονούνται ή "αυτοκτονούν" (με πολλά εισαγωγικά), αρχίζει να ερευνά το θέμα, πράγμα που θα τον οδηγήσει σε μια ισχυρή, υψηλής τεχνολογίας εταιρία.

Το φιλμ δεν είναι σπουδαίο. Συμβατική δράση (στο τέλος γίνεται επίτηδες κωμική), αφέλειες και κυρίως ανεξήγητα κενά στο σενάριο, αφόρητα 80ς ατμόσφαιρα και άλλα πολλά. Ωστόσο διαθέτει μια πολύ ενδιαφέρουσα ιδιότητα: Κάποτε η επιστημονική φαντασία θαυμαζόταν μόνο  αν οι περιγραφές του μέλλοντος που περιείχε συνέπιπταν όντως με καταστάσεις ή εφευρέσεις του αληθινού μέλλοντος. Ε, λοιπόν, αυτή η ταινία σεναριακά είναι μπροστά από την εποχή της, κυρίως επειδή μιλά για ψηφιακά άβαταρ που δημιουργούνται για να αντικαταστήσουν πραγματικούς ανθρώπους (σας θυμίζει τις σύγχρονες διαμαρτυρίες ενάντια στις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης να αντικαθιστά ηθοποιούς, τραγουδιστές κλπ;) Επίσης μιλά για τη δύναμη και την αδίστακτη χρήση της διαφήμισης, ένα θέμα επίσης όχι και τόσο συνηθισμένο στις αρχές των 80ς.

Είναι σαφές ότι η προφητική ματιά στο μέλλον δεν κάνει υποχρεωτικά μια καλή ταινία. Γι' αυτό σας είπα από την αρχή ότι βρήκα το φιλμ μέτριο. Ωστόσο αξίζει ίσως να το δείτε για αυτή του την ιδιότητα.

ΥΓ: Για να πούμε και του στραβού το δίκιο, φίλοι μου είπαν ότι υπάρχουν κομμένες από τους παραγωγούς σκηνές, μία εκ των οποίων εξηγεί ένα από τα βασικότερα κενά. Τι να πω... Αν όντως οι παραγωγοί έκοψαν μια τέτοια σκηνή τότε μπορώ αδίστακτα να δηλώσω ότι οι παραγωγοί είναι ηλίθιοι.

ΟΤΑΝ ΤΑ ΡΟΜΠΟΤ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΙΔΥΛΛΙΑΚΟ WESTWORLD

Ο Michael Crighton (1942-2008) υπήρξε πετυχημένος συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας, αλλά γύρισε και μερικές ταινίες ο ίδιος. Η πρώτη απ' αυτές (μετά από μία τηλεοπτική) ήταν το "Westworld" του 1973, μια ταινία ΕΦ βέβαια, που μπορεί να θεωρηθεί αρκετά πρωτότυπη για την εποχή της.
Στο μέλλον ο υψηλός τουρισμός γίνεται σε τεράστια κάτι-σαν θεματικά πάρκα, όπου οι πλούσιοι τουρίστες ζουν για μερικές μέρες σε μια εποχή της αρεσκείας τους. Για το σκοπό αυτό έχουν δημιουργηθεί ένας ρωμαϊκός, ένας μεσαιωνικός κι ένας γουέστερν "κόσμος". Τα πάντα εκεί είναι απόλυτα ρεαλιστικά, οι τουρίστες μπορούν να ζήσουν όπως ακριβώς στην εποχή που διάλεξαν, ακόμα και να σκοτώσουν. Όλο αυτό επιτυγχάνεται επειδή οι κάτοικοι όλων αυτών των κόσμων - εκτός των ίδιων των τουριστών φυσικά - είναι τέλεια φτιαγμένα ρομπότ, τα οποία είναι προγραμματισμένα να συμπεριφέρονται απόλυτα όμοια με τους κατοίκους της εκάστοτε εποχής, τοσο ώστε οι τουρίστες να μην αντιλαμβάνονται ποιοι από τους "κατοίκους" είναι ρομπότ και ποιοι άλλοι τουρίστες. Όλα αυτά έως ότου στο γουέστερν περιβάλλον ένα ρομπότ χαλάει και αρχίζει να συμπεριφέρεται όπως ακριβώς απαιτεί ο ρόλος του : Σαν πιστολέρο - φονική μηχανή.
Η ταινία, στον απόηχο ίσως της "Οδύσσειας του Διαστήματος", βάζει στο προσκήνιο το θέμα της "επανάστασης της τεχνολογίας" ενάντια στον άνθρωπο, στον δημιουργό της δηλαδή ή, αν θέλετε, τους κινδύνους που εγκυμονεί αυτή. Σε δεύτερο επίπεδο μπορεί κανείς να ανακαλύψει μία κριτική στα βαθιά ριζωμένα άγρια ανθρώπινα ένστικτα. Βλέπετε, οι "πολιτισμένοι" και πλούσιοι τουρίστες πολύ σύντομα αρχίζουν να αρέσκονται στο να σκοτώνουν, να μονομαχούν, να παίζουν ξύλο, συμμετέχοντας πρόθυμα στις "βάρβαρες" συνθήκες του κόσμου που επέλεξαν (τουλάχιστον στον γουέστερν κόσμο, όπου διαδραματίζεται το μεγαλύτερο μέρος του φιλμ).
Στην ταινία κυριαρχεί βεβαίως η αδυσώπητη παρουσία του Γιουλ Μπρίνερ στο ρόλο του "χαλασμένου" ρομπότ - πιστολέρο που σκορπά τον όλεθρο. Οι σκηνές άλλωστε με την όλο και πιο τρομακτική εμφάνιση ενός ρομπότ που σκοτώνει οτιδήποτε κινείται, επηρρέασαν άμεσα τον μετά από δεκαετία περίπου "Εξολοθρευτή" (το έχει δηλώσει και ο ίδιος ο Κάμερον).
Δεν είναι μεγάλη ταινία ούτε μπορεί σήμερα να προκαλέσει την ανησυχία που ίσως προκάλεσε στην εποχή της. Ωστόσο σε αρκετά σημεά είναι μπροστά, γι' αυτό και αξίζει να της δώσετε μια ευκαιρία. Έστω και για ιστορικούς λόγους.