Ο ΒΟΥΡΚΟΣ "ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ"

Το "Όλοι οι Άνθρωποι του Προέδρου" (1976) του συχνά πολιτικοποιημένου Alan Pakula (1928-1998) αναφέρεται βεβαίως στους ανθρώπους του Νίξον (μαζί με τον Τραμπ οι δύο πιο μισητοί πρόεδροι των ΗΠΑ σύμφωνα με κάποιο γκάλοπ) και στο διαβόητο σκάνδαλο του Γουοτεργκέιτ, το οποίο αφορούσε την κατασκοπεία του Δημοκρατικού κόμματος από τους Ρεπουμπλικάνους και οδήγησε στην πτώση του Νίξον πριν ολοκληρωθεί η θητεία του. Ευτύχησε να έχει ως πρωταγωνιστές τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ και τον Ντάστιν Χόφμαν (αλλά και τον Τζέισον Ρόμπαρτς και τον Μάρτιν Μπάλσαμ κ.ά.).
Δύο νεαροί δημοσιογράφοι της Washington Post αναλαμβάνουν την κάλυψη μιας ελάσσονος είδησης: Κάποιοι διαρρήκτες συλλαμβάνονται επ' αυτοφόρω μια νύχτα να σκαλίζουν τα γραφεία των Δημοκρατικών. Όσο όμως κοσκινίζουν την υπόθεση, ανακαλύπτουν έκπληκτοι ότι τα ίχνη (από ποιους έχουν πληρωθεί, ποιοι δικηγόροι θα τους υπερασπιστούν κλπ.) οδηγούν όλο και ψηλότερα και, τελικά, κατ' ευθείαν στον ίδιο τον Λευκό Οίκο.
Κλασική ταινία λεπτομερειακής καταγραφής μιας εξονυχιστικής δημοσιογραφικής έρευνας (προφανώς βασισμένη στα πραγματικά γεγονότα), σήμερα μας θυμίζει το πώς γίνεται (ή πώς γινόταν κάποτε) μια απόλυτα τίμια, εμπεριστατωμένη, τεκμηριωμένη και διασταυρωμένη τέτοια έρευνα. Ίσως η ταινία, με το ντοκιμαντερίστικο στιλ, τη μεγάλη διάρκεια και την πληθώρα ονομάτων κουράσει κάποιους. Ωστόσο, στο θέμα της έρευνας που λέγαμε πριν, μάλλον θα στενοχωρηθούμε αφάνταστα αν κάνουμε την προφανή σύγκριση με τις αντίστοιχες έρευνες (;;;), κυρίως αυτές των πάμπολλων σύγχρονων τηλεοπτικών βόθρων που μας περιβάλλουν ασφυκτικά.
Παραμένει λοιπόν η ιστορική αξία, οι καλές ηθοποιίες, το "δημοκρατικό" μήνυμα, αλλά σας επαναλαμβάνω ότι μπορεί και να κουράσει. Εξ άλλου το φιλμ δεν μιλά καθόλου για τις προσωπικές ζωές των ηρώων, τους εκτός δουλειάς χαρακτήρες τους κλπ. Είναι σα να παρακολουθούμε δύο ανθρώπους δοσμένους 100% στη δουλειά τους και πουθενά αλλού. Αλλά, είπαμε, αλλού βρίσκεται η αξία της ταινίας.

ΑΡΓΟ ΚΑΙ ΣΚΟΤΕΙΝΟ KLUTE

Όταν ο Alan Pakula (1928-1998) γυρίζει το Klute (Η Εξαφάνιση) το 1971, η αισιοδοξία και οι ελπίδες της δεκαετίας του 60 έχουν σχεδόν χαθεί στην Αμερική τουλάχιστον. Όλο και περισσότεροι αντιλαμβάνονται πόσο αφελές ήταν το όνειρο των χίπις, ο πόλεμος του Βιετνάμ παρά τις καθολικές σχεδόν αντιδράσεις συνεχίζεται (θα περνούσαν 2-3 ακόμα χρόνια μέχρι να τελειώσει), ενώ ο συντηρητικός Νίξον (ο πιο μισητός πρόεδρος των ΗΠΑ μαζί με τον Μπους σύμφωνα με πρόσφατο γκάλοπ) ετοιμάζεται να εκλεγεί για δεύτερη φορά. Κάτω από αυτές τις συνθήκες είναι φυσικό ένα κοινό θρίλερ, που πραγματεύεται την εξαφάνιση ενός τύπου και τις προσπάθειες ενός ντετέκτιβ με τη βοήθεια ενός κολ-γκερλ να τον βρει, να είναι τόσο σκοτεινό.
Πολιτικοποιημένος και ευαίσθητος στην ατμόσφαιρα της εποχής ο Pakula κάνει μια κλειστοφοβική, σκοτεινή ταινία, που κινείται σε ασφυκτικούς κλειστούς χώρους και μιλά για τη διαφθορά των υψηλά ιστάμενων, πολιτικών και μη, ενώ εμβαθύνει στους χαρακτήρες των ηρώων, βάζοντας και λίγη ψυχανάλυση. Στα συν οι Ντόναλντ Σάντερλαντ, ψυχρός και αμίλητος, και η Τζέιν Φόντα στο ρόλο του ασταθούς ψυχολογικά κολ-γκερλ.
Το πρόβλημα με μένα είναι ότι ο αργόσυρτος ρυθμός, η μακρά διάρκεια, το μάλλον χαλαρό σενάριο και η έλλειψη σασπένς με κούρασαν αρκετά και με έκαναν να βαρεθώ, πράγμα που συμβαίνει και με άλλες παρόμοιες ταινίες της εποχής με προοδευτική σκοπιά των πραγμάτων (Τρεις μέρες του Κόνδορα, Υπόθεση Πάραλλαξ, Όλοι οι άνθρωποι του προέδρου κλπ.). Τυχαίνει καμιά φορά ταινίες με τις οποίες συμφωνώ ιδεολογικά και θαυμάζω την οξυδέρκεια και την ευαισθησία των δημιουργών τους στα μηνύματα της εποχής, να με κουράζουν κινηματογραφικά. Προσωπική άποψη. Για αρκετούς η ταινία θεωρείται εξαιρετική. Συμβαίνουν αυτά…