Η ΔΥΣΚΟΛΗ ΣΥΜΒΙΩΣΗ ΣΕ ΕΝΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΙΚΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

To "Appartamento ad Atene" (Διαμέρισμα στην Αθήνα) είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία που γύρισε το 2011 ο ιταλός Ruggero Dipaola και έχει πολλαπλό ελληνικό ενδιαφέρον: Πρώτον αναφέρεται στην Αθήνα της Κατοχής, όταν δηλαδή η πόλη (και η χώρα φυσικά) υπέφεραν κάτω από τη ναζιστική κυριαρχία και, δεύτερον, πρωταγωνιστεί ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης, ο οποίος μάλιστα είναι και πολύ καλός και μιλά και καλά ιταλικά.
Βρισκόμαστε λοιπόν στην Κατοχή και μια μάλλον εύπορη ελληνική οικογένεια, που διαθέτει ωραίο, διόροφο νεοκλασσικό σπίτι τα βγάζει κουτσά - στραβά, όπως όλοι τη μαύρη αυτή εποχή. Ώσπου το σπίτι επιτάσσεται. Δεν διώχνεται μεν η οικογένεια, αλλά εκεί εγκαθίσταται ένας σκληρός ναζί υψηλόβαθμος αξιωματικός - ένα κάθαρμα για να είμαστε ακριβείς, κρατά για τον εαυτό του τα καλύτερα δωμάτια του σπιτιού και πολύ σύντομα ολόκληρη η οικογένεια (ζεύγος και δύο παιδιά, ένα κορίτσι στην αρχή της εφηβείας και ένα λίγο μικρότερο αγόρι), μετατρέπονται σε υπηρέτες του. Καθώς ο ναζί υπερβαίνει εαυτόν σε ζήλο και τυπικότητα - με αρκετή δόση σαδισμού θα έλεγα - οι ταπεινώσεις διαδέχονται η μία την άλλη.
Η ταινία παρακολουθεί τις πολύ διαφορετικές αντιδράσεις των καταπιεσμένων μελών της ελληνικής οικογένειας, σκιτσάρει τους χαρακτήρες τους, κινείται διαρκώς στην κόψη της τραγωδίας που απειλεί να ξεσπάσει σε κάθε τεταμένο λεπτό, και, τελικά, κερδίζει νομίζω το ενδιαφέρον του θεατή. Στα συν για μένα η πολυπλοκότητα των χαρακτήρων: Δεν υπάρχουν μόνο ήρωες και δειλοί, καλοί και κακοί. Όλα βρίσκονται πολύ μακριά από ψευδοηρωισμούς και άλλα τέτοια. Είναι λοιπόν δύσκολο να αποφασίσεις αν ο πάτερ φαμίλας, με τους συμβιβασμούς που κάνει, πρέπει να χαρακτηριστεί δειλός ή σοφός, αφού καταφέρνει να κρατά τις πολύ δύσκολες ισορροπίες. Ο ναζί πάλι είναι μεν καθίκι, αλλά το φιλμ δεν διστάζει να δείξει και τις ανθρώπινες πλευρές του, ιδιαίτερα όταν πλήττεται από μια προσωπική τραγωδία. Και το σασπένς είναι καλά δοσμένο μέχρι το τραγικό φινάλε, αφού η μπόρα μπορεί να ξεσπάσει ανά κάθε στιγμή.
 Δεν μπορώ για μια ακόμα φορά να μην αναλογιστώ την ιδιαιτερότητα της ναζιστικής θηριωδίας: Η ιδιαιτερότητα έγκειται στο ότι όλα αυτά διαπράχτηκαν από μορφωμένους ανθρώπους, με πλούσια κουλτούρα και παράδοση πίσω τους, (στην μόρφωση και τα ενδιαφέροντά τους άλλωστε οφείλεται η φιλία ανάμεσα στον θύτη και το θύμα που πάει να αναπτυχτεί προς στιγμήν). Το μεγαλύτερο έγκλημα λοιπόν του 20ού αιώνα διαπράχτηκε από έναν από τους πλέον πνευματικά ανεπτυγμένους λαούς του πλανήτη. Αν αυτό δεν είναι ιδιαιτερότητα, τι είναι;
Καλό φιλμ, που δίχως να είναι αριστουργηματικό, νομίζω ότι αξίζει να το ψάξετε. Και λόγω του έντονου ελληνικού ενδιαφέροντος που προείπαμε.