"ΚΡΙΣΗ" ΚΑΙ ΗΘΙΚΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ

Ο Richard Brooks (1912-1992) είναι ένας από τους σημαντικότερους αμερικανούς δημιουργούς. Η πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία γυρίστηκε το 1950 και λέγεται "Crisis". Πρωταγωνιστές ο Κάρι Γκραντ (σε σχετικά ασυνήθιστο γι' αυτόν δραματικό ρόλο) και ο Χοσέ Φερέρ.
Ένας διακεκριμένος νευροχειρουργός και η γυναίκα του κάνουν διακοπές σε απροσδιόριστη χώρα της Νότιας Αμερικής, της οποίας καταπιεστικός δικτατορας είναι ο Φαράγκο. Η σύζυγος απάγεται και ο γιατρός οδηγείται με το έτσι θέλω μπροστά στον τύραννο. Εκεί θα μάθει ότι ο τελευταίος πάσχει από όγκο στον εγκέφαλο και πρέπει να χειρουργηθεί επειγόντως (γι' αυτό εκβιάζει με την απαγωγή τον διάσημο αμερικάνο γιατρό). Το δίλημμα είναι αν πρέπει να βοηθήσει, μένοντας πιστός στον ιατρικό όρκο, έναν σχεδόν παρανοϊκό δικτάτορα, ο οποίος όταν θεραπευτεί θα καταπιέσει κι άλλο τον λαό του. Στο μεταξύ η πολιτική αναταραχή αυξάνεται και οι επαναστάτες αντιδρούν...
Ο Brooks, από την πρώτη του κιόλας ταινία, φανερώνει τους πολιτικούς και κοινωνικούς προβληματισμούς που ενυπάρχουν σε όλο το έργο του. Πώς αντιδρά κανείς στο δίλημμα που περιγράψαμε παραπάνω; Παύει να φέρεται ως γιατρός, καταπατώντας τον όρκο του ή μένει πιστός σ' αυτόν, βοηθώντας όμως έναν τύραννο; Εκτός από αυτό το βασικό μοτίβο ο σκηνοθέτης κάνει ένα πικρό (και κυνικό) σχόλιο πάνω στην πολιτική, τις υποσχέσεις "αλλαγής" που διαψεύδονται, αποδεικνύοντας ότι πίσω από μεγάλα λόγια συχνά κρύβεται απλώς ο πόθος για εξουσία (σας φαίνεται αρκετά επίκαιρο αυτό, έτσι;)
Αλλά βέβαια και κινηματογραφικά αν εξετάσει κανείς το φιλμ, εκτός από τις ερμηνείες (ο Φερέρ κλέβει την παράσταση στο ρόλο του αδίστακτου δικτάτορα), νομίζω ότι, τόσα χρόνια μετά, κρατά (και) τον σύγχρονο θεατή με την αγωνία που διαθέτει και την πανταχού παρούσα αίσθηση της παγίδευσης των ηρώων σε ένα μη ελεγχόμενο απ' αυτούς πολύπλοκο και ταραγμένο κοινωνικοπολιτικό περιβάλλον. Ίσως άλλος στόχος του Μπρουκς ήταν ακριβώς να δείξει ότι τα μεμονωμένα άτομα είναι έρμαια της ιστορίας, των μεγάλων γεγονότων που συμβαίνουν γύρω τους και, όσο αμέτοχα και αδιάφορα αν θέλουν να είναι, αναπόφευκτα παγιδεύονται απ' αυτά (από τα γεγονότα εννοώ). Όχι, το άτομο (δυστυχώς) δεν μπορεί να πάει κόντρα και να μείνει αλώβητο από το ορμητικό ποτάμι των μεγάλων ιστορικών αλλαγών.
Καλή ταινία, με ενδιαφέρον σκεπτικό και άνετη ροή, συνίσταται σε όσους δεν φοβούνται τα "παλιά" και ασπρόμαυρα.