ΟΤΑΝ Η "BARBIE" ΓΙΝΕΤΑΙ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΤΙΚΗ

 

Δεν είναι τυχαία σκηνοθέτης η Greta Gerwig. Γι' αυτό και όταν μεταφέρει στην οθόνη τη "μισητή" για πολλούς "Barbie" (ναι, τη γνωστή κούκλα), σίγουρα δεν κάνει μια απλή, κοριτσίστικη (για κορίτσια κάτω των 12 εννοώ) ιστορία. Κάθε άλλο. Και έχει μαζί της τη Μάργκοτ Ρόμπι, τον Ράιαν Γκόσλινγκ και τον Γουίλ Φερέλ και γράφει και το σενάριο έχοντας ως συν-σεναριογράφο τον καλό σκηνοθέτη Noah Baumbach. Οπότε...

Η Μπάρμπι, μαζί με πάμπολλες άλλες Μπάρμπι (κάθε τρεις και λίγο η εταιρία κυκλοφορεί διάφορες "ενσαρκώσεις" της του στιλ Μαύρη Μπάρμπι, νοσοκόμα Μπάρμπι κλπ. κλπ.) και επίσης πάμπολλους αντίστοιχους Κεν ζει στην πλαστική, ροζ χώρα της, την Barbieland, σε μια διαρκή ευτυχία, ένα διαρκές πάρτι και, φυσικά, απόλυτα εκτός χρόνου. Ώσπου βιώνει μια... υπαρξιακή κρίση αναρωτώμενη αν όλα αυτά ξύρω της είναι αληθινά... Τελικά καταλήγει να αποφασίσει να βγει στον Πραγματικό Κόσμο - και βέβαια ο Κεν την ακολουθεί...

Εντάξει λοιπόν, δεν είναι η ηλίθια παιδική ταινία που πολλοί φοβόντουσαν και δεν μας μιλά για κορίτσια που πρέπει να είναι πάντα άψογα - χτένισμα, ντύσιμο, νύχια κλπ. κλπ., το αντίθετο μάλιστα. Η υπαρξιακή κρίση και η κάθοδος στον αληθινό κόσμο συνοδεύεται σαφώς με φεμινιστική ματιά (οι Κεν είναι οι "κακοί" άλλωστε), με κριτική στον κόσμο της κατανάλωσης, με ένα γενικότερο κλίμα του στιλ "ξυπνήστε και αντιμετωπίστε την κάθε άλλο παρά παραμυθένια πραγματικότητα" και προχωρά ακόμα και σε αυτοσαρκασμό και σάτιρα της Ματέλ, της πραγματικής εταιρίας που επινόησε και κατασκευάζει τις Μπάρμπι. Όλα αυτά με πολύ χιούμορ (όντως διασκέδασα σε κάποια σημεία) και με τον Ράιαν Γκόσλινγκ (Κεν) όλα τα λεφτά όταν ενσαρκώνει διάφορες σπαρταριστές όψεις της φαλλοκρατίας, γελοιοποιώντας την βεβαίως με κάθε τρόπο. Και, κερασάκι στην τούρτα, η εκπληκτική πρώτη σκηνή - παρωδία της "Οδύσσειας του Διαστήματος"!

Συμπέρασμα: Είναι καλύτερο απ' ότι νομίζατε (νομίζαμε), είναι διασκεδαστικό, διαθέτει το είδος προβληματισμού που είναι της μόδας σήμερα, οπότε μια χαρά πέρασα. Φυσικά δεν είναι η "μεγάλη ταινία" (αλίμονο τώρα), αλλά βλέπεται μια χαρά! Κι αν τελικά η Ματέλ έβγαλε εκατομμύρια από τον ίδιο τον αυτοσαρκασμό της και την αμφισβήτηση της ίδιας της "χήνας με τα χρυσά αυγά" της, τι να κάνουμε; Σε στυγνό καπιταλισμό ζούμε, ο οποίος δεν διστάζει να "πουλήσει το σκοινί που θα τον κρεμάσει" (ξέροντας βεβαίως κατά βάθος ότι δεν πρόκειται να κρεμαστεί με κάτι τέτοια). Άλλωστε και η Marvel το ίδιο δεν κάνει εδώ και δεκαετίες;

ΟΙ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ ῾῾ΜΙΚΡΕΣ ΚΥΡΙΕΣ῾῾ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΖΟΝΤΑΙ (;)

Οι ῾῾Μικρές Κυρίες῾῾ (Little Women) είναι ένα κλασικό αμερικάνικο αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα της Λουίζα Μέι Άλκοτ, που πρωτοκυκλοφόρησε το 1868 και από τότε δεν έπαψε να διαβάζεται μέχρι σήμερα. Έχει μεταφερθεί μερικές φορές στην οθόνη, με κορυφαία να θεωρείται η ταινία του Κιούκορ του 1933 (δεν την έχω δει). Από την άλλη η Greta Gerwig είναι η γνωστή ηθοποιός και νυν και σκηνοθέτης του ανεξάρτητου αμερικάνικου σινεμά, που μας έχει συνηθίσει στη μοντέρνα, σύγχρονη γυναικεία οπτική. Να όμως που το 2019 αποφασίζει να καταπιαστεί με το κλασικό αυτό βιβλίο εποχής.
Πρόκειται για την ιστορία 4 αδελφών από όχι διαίτερα πλούσια οικογένεια. Κάθε μία τους διαθέτει ταλέντο σε κάτι (μουσική, ζωγραφική, ηθοποιία, γράψιμο). Παρακολουθούμε τις ζωές και τις σχέσεις τους από μικρή ηλικία έως την ωριμότητα. Κυρίως παρακολουθοὐμε τα νεανικά τους όνειρα και - σε ορισμένες τουλάχιστον περιπτώσεις - την συντριβή τους από τη σκληρή πραγματικότητα της ενηλικίωσης και της εισόδου στον ῾῾ἁληθινό κόσμο῾῾.
Η Gerwig αντιμετωπίζει το υλικό με μια μείξη δράματος και χιούμορ. Υπάρχουν οι συγκινητικές, δραματικές, αλλά και οι ανάλαφρες, αστείες στιγμές. Επίσης υπάρχουν νύξεις πρώιμου φεμινισμού, κυρίως στη στάση και την κοσμοθεωρία της συγγραφέα αδελφής, που είναι η αφηγήτρια και η αληθινή συγγραφέας του μυθιστορήματος. Τα διαφορετικά μεταξύ τους ψυχολογικά πορτρέτα των κοριτσιών νομίζω ότι διαγράφονται καλά. Όσο για τον εκσυγχρονισμό στην αφήγηση, η σκηνοθέτης αποφασίζει να σπάσει τη γραμμική αφήγηση και να διηγηθεί την ιστορία της με διαρκή μπρος πίσω στο χρόνο, πράγμα που σε κάποιες σκηνές απαιτεί την πλήρη εγρήγορση του θεατή για να καταλάβει πού ακριβώς βρισκόμαστε χρονικά.
Καλή ταινία, με καλές ηθοποιίες, όχι όμως και κάτι πολύ σπουδαίο κατά τη γνώμη μου.

ΓΛΥΚΟΠΙΚΡΑ ΕΦΗΒΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΟ "LADY BIRD"

Εκτός από σταρ του ανεξάρτητου αμερικάνικου σινεμά (πρωταγωνίστρια π.χ. του "Francis Ha"), η Greta Gerwig γίνεται το 2017 και σκηνοθέτης με το "Lady Bird", μια γλυκόπικρη, ημιαυτοβιογραφική κομεντί, απόλυτα στο κλίμα της, όπως θα περίμενε κανείς.
Η έφηβη ηρωίδα ζει στο Σακραμέντο, το οποίο απεχθάνεται, έχει καλλιτεχνικές τάσεις, απαιτεί να τη φωνάζουν όχι με το όνομά της, αλλά Lady Bird, ονειρεύεται να φύγει από την πόλη και να σπουδάσει στη Νέα Υόρκη, αλλά οι γονείς της δεν μπορούν να τη στηρίξουν οικονομικά για να πάει σε καλό και ακριβό κολέγιο, μαλώνει συνεχώς με την καταπιεστική μητέρα της και, όπως όλες οι έφηβες, ερωτεύεται, γλεντά, αγωνιά, χαίρεται, πονά και απογοητεύεται. Είναι αρκετά ατίθαση και διαφορετική από τον μέσο όρο, προσπαθεί να κρύψει τη μικροαστική καταγωγή της και να μπει σε κάποια εύπορα σπίτια (πόσο ταξική φαντάζει ακόμα και η "χώρα των ευκαιριών" Αμερική!) και, πάνω απ' όλα, όπως είπαμε, θέλει να φύγει μακριά και να σπουδάσει σε καλό κολέγιο.
Όλα αυτά δίνονται με πολύ έξυπνο κατά τη γνώμη μου τρόπο. Τρυφερό, αστείο και πικρό ταυτόχρονα. Το φιλμ, ανάλαφρο αλλά και συγκινητικό συγχρόνως, καταφέρνει να μιλήσει για όλα σχεδόν τα προβλήματα ενός "ψαγμένου" νέου: Την αγωνία για το μέλλον, τους αδιέξοδους έρωτες (κι ας νόμισε για μια στιγμή ότι είναι  παντοτινοί), τη σύγκρουση γονέων - παιδιών, τα οικονομικά προβλήματα που προκύπτουν από μία βαθιά ταξική δομή (είπαμε, οι φτωχοί ουσιαστικά αποκλείονται από ένα καλό μέλλον), την αντίθεση στο συγκεκρμένο εκπαιδευτικό σύστημα. Το χιούμορ είναι πανταχού παρόν, οι διάλογοι πολλοί και έξυπνοι, η κριτική του συστήματος υπάρχει, έστω κι αν δεν πάει πολύ βαθιά (θυμηθείτε την δήλωση της κοπέλας στην τάξη ότι είναι άθεη και τις αντιδράσεις, αλλά και εν γένει το συντηρητικό καθολικό σχολείο με τους παπάδες και τις καλόγριες και τις υποχρεωτικές προσευχές, την δυσκολία της να πραγματοποιήσει το όνειρό της λόγω μέτριας οικονομικής κατάστασης κλπ.), η Saoirse Ronan πολύ καλή στον πρωταγωνιστικό ρόλο, όπως και η Laurie Metcalf στο ρόλο της μητέρας... Πάνω απ' όλα όμως αυτό που έχει σημασία είναι ότι μια μικρή παραγωγή, που ασχολείται με την καθημερινότητα μιας έφηβης, με κράτησε από την αρχή ως το τέλος. Στο τέλος βέβαια η ενηλικίωση, η ωριμότητα, η αποδοχή της ζωής όπως είναι στην πραγματικότητα, η συμφιλίωση με κάποια πράγματα, έρχονται αναπόφευκτα. Ελπίζουμε μ' αυτά να μην έρθει και το τέλος των ονείρων...
Να λοιπόν που μερικές φορές (όχι πάντοτε βέβαια) το ανεξάρτητο αμερικάνικο σινεμά καταφέρνει να παραμένει έξυπνο, ευχάριστο και δροσερό, έστω και αν θίγει και κάποια σοβαρά προβλήματα. Από την άλλη είμαι περίεργος για το αν μπορεί να κάνει κάτι άλλο τόσο καλό η Gerwig όταν, αναπόφευκτα, "τελειώσει" το αυτοβιογραφικό στοιχείο.