ΤΡΑΓΟΥΔΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΥΣ "ΑΘΛΙΟΥΣ"

Είναι ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα βιβλία όλων των εποχών. Έχει μεταφερθεί με επιτυχία στην οθόνη κάμποσες φορές. Μετατράπηκε σε θεατρικό μιούζικαλ με επίσης τεράστια επιτυχία. Ήταν λοιπόν αναμενόμενο η σούπερ πετυχημένη μιούζικαλ εκδοχή του να γίνει ταινία. Μιλάμε βέβαια για τους "Άθλιους" (Les Miserables) του Βικτόρ Ουγκό και για το ομώνυμο φιλμ που γύρισε το 2012 ο Tom Hooper, δημιουργός του επίσης πετυχημένου "Λόγου του Βασιλιά".
 Οφείλω να ομολογήσω ότι σαν παραγωγή η ταινία είναι άψογη. Αρκετά εντυπωσιακή σκηνοθεσία, γρήγορες και θεαματικές κινήσεις της κάμερας, πολύ καλές ερμηνείες (και τραγουδιστικές), εγγυημένη συγκίνηση (λόγω της γνωστής πλοκής βέβαια), αρκετές στιγμές με ένταση. Ωστόσο συνολικά με κούρσαε αρκετά. Δεν είναι μόνο η μεγάλη διάρκεια (158 λεπτά). Προσωπικά το βρίσκω μάλλον παρωχημένο σαν είδος μιούζικαλ (σημειωτέον, δεν έχω τίποτα εναντίον των μιούζικαλ, ίσα - ίσα που μου αρέσουν πολλά, τόσο κλασικά (π.χ. "Singing in the Rain"), όσο και καινούρια (π.χ. "Chicago"). Με κουράζει όμως το συγκεκριμένο είδος, που δεν διαθέτει σχεδόν καθόλου πρόζα αλλά μόνο τραγούδι. Όχι όμως αυτό από μόνο του. Είναι αυτό το είδος στο οποίο η δράση διακόπτεται κάθε λίγο για να τραγουδήσει σόλο ο κάθε πρωταγωνιστής, εδώ μάλιστα σε στατικά κοντινά πλάνα. Έτσι ο ρυθμός - κατά την προσωπική μου γνώμη πάντοτε - σπάει, η αγωνία χαλαρώνει. Οι ερμηνείες αυτών των (αρκετών) σόλο τραγουδιών είναι βέβαια εξαιρετικές, αυτό όμως προσωπικά δεν μου αρκεί ώστε να μην περιμένω το πότε θα τελειώσει το εκάστοτε σόλο και να συνεχιστεί η πλοκή. Αν προσθέσετε σ' αυτά και το ότι η μουσική δεν με συγκίνησε ιδιαίτερα στο σύνολό της, τα πράγματα χειροτερεύουν. Και φυσικά "λιγώθηκα" πραγματικά από το αφόρητα χριστιανικό, δακρύβρεκτο φινάλε. Υπάρχει επί πλέον και το γεγονός της τραβηγμένης για τα σημερινά δεδομένα αφήγησης, που πολύ συχνά αγγίζει το μελό ή το πομπώδες. Αλλά αυτό ίσως να μπορούμε να το συγχωρήσουμε, αποδίδοντάς στον Ουγκό και την εποχή που γράφτηκε το βιβλίο. Ωστόσο και σκηνοθετικά θα μπορούσε μάλλον να αποφευχθεί.
Συνολικά πάντως βρήκα αρκετές κοιλιές και θεωρώ το τελικό αποτέλεσμα άνισο. Μένουν βέβαια τα σημαντικά νοήματα: Η απόλυτη καταδίκη της κοινωνικής αδικίας, η οποία αδικία στο συγκεκριμένο έργο μάλιστα υποστηρίζεται απόλυτα από τον νόμο, η εφιαλτική για τα σημερινά δεδομένα (ακόμα κι αυτά της κρίσης) σκιαγράφηση μιας πέρα για πέρα άνισης και σκληρής κοινωνίας, με μεγάλες μάζες να φυτοζωούν κυριολεκτικά κάτω από άθλιες συνθήκες διαβίωσης, η θετική ματιά στους επαναστάτες (και ρομαντικούς ταυτόχρονα), οι ιδιαίτεροι χαρακτήρες τόσο του Γιάννη Αγιάννη, αλλά κυρίως του αμείλικτου διώκτη του Ιαβέρη, η κατάδειξη των κοινωνικών αγώνων για αλλαγή κλπ. Αυτά όλα όμως οφείλουν να αποδοθούν στον Ουγκό και όχι στη συγκεκριμένη κινηματογραφική εκδοχή του έργου του.
Συμπερασματικά λοιπόν το φιλμ μάλλον με απογοήτευσε, παρά τις επιμέρους αρετές του και παρά την εντυπωσιακή, άψογη θα έλεγα παραγωγή. Ίσως όμως αν είστε λάτρης του συγκεκριμένου είδους θεατρικού μιούζικαλ ή της μουσικής του έργου να μην συμμεριστείτε τη γνώμη μου.