"I HEART HUCKABEES": ΠΟΛΥΠΡΟΣΩΠΗ ΚΑΙ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΙΣΤΙΚΗ ΚΩΜΩΔΙΑ

 Ο David O. Russell είχε δείξει από την αρχή ότι οι ταινίες του (κυρίως κωμωδίες) είναι πολύ διαφορετικές από τον μέσο όρο των σύγχρονων αμερικάνικων κωμωδιών. Όχι υποχρεωτικά πετυχημένες, αλλά πάντως διαφορετικές. Αυτό φαίνεται ήδη από το 2004 με το "I Heart Huckabees" (στην Ελλάδα είχε παιχτεί με τίτλο "Το Νόημα της Ζωής και πώς να το Χάσετε", το οποίο διαθέτει ένα απίστευτο καστ. Πάρτε ανάσα: Ντάστιν Χόφμαν, Λίλι Τόμλιν, Τζουντ Λο, Νάομι Γουότς, Μαρκ Γουόλμπεργκ, Ιζαμπέλ Ιπέρ. Εντυπωσιακό!

Ένας οικολόγος (και ποιητής) ιδρύει εταιρία που στόχο έχει να προστατέψει την ακόμα άχτιστη γη από την οικιακή επέκταση. Ο τωρινός αγώνας τους είναι να γλυτώσουν μια προαστιακή όμορφη περιοχή από ένα κατάστημα που πρόκειται να χτίσει η εταιρία Huckabees. Ταυτόχρονα, όντας αποτυχημένος στη ζωή του, επισκέπτεται ζεύγος... υπαρξιακών ντετέκτιβ, που ανιχνεύουν τα προβληματικά σημεία του εσωτερικού σου κόσμου. Ένας λαμπερό και πετυχημένο στέλεχος της εταιρίας "ξεπερνά" διαρκώς τον ήρωά μας στα πάντα, ενώ ένας πυροσβέστης έχει προβλήματα με την οικογένειά του.

Και μόνο απ' αυτά που σας είπα καταλάβατε ότι πρόκειται για ένα πολυπρόσωπο και πολύπλοκο φιλμ. Ενώ όμως τα στάνταρ του είναι υψηλά, ενώ διαθέτει το έντονα διανοουμενίστικο στοιχείο στο χιούμορ του, η πλοκή είναι τόσο χαώδης (θα την χαρακτήριζα) που σύντομα με κούρασε. Σαν να θέλει να πει (ή να σατιρίσει) πάρα πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Επίσης διαθέτει πολλές υποπλοκές που μπερδεύουν την κατάσταση, αναμειγνύει διαρκώς τα υπαρξιακά / ψυχολογικά προβλήματα με τα κοινωνικά και συχνά γίνεται σουρεαλιστικό δίχως όμως να το "τερματίσει", κάνοντας έτσι αδόκιμο κατά τη γνώμη μου τον συνδυασμό ρεαλισμού και "φεύγα". Καλές προθέσεις, ιδιαίτερο πνεύμα, αλλά τελικά δεν μου άρεσε.

"WINONA": ΤΕΣΣΕΡΕΙΣ ΚΟΠΕΛΕΣ ΚΑΙ ΕΝΑ ΜΥΣΤΙΚΟ

 

Το 2019 ο ανεξάρτητος σκηνοθέτης Αλέξανδρος Βούλγαρης (ως μουσικός υπογράφει ως The Boy) γυρίζει το φιλμ "Winona", μια "μικρή" παραγωγή - για λίγους θεατές.

Είναι κάτι περισσότερο από εύκολο να περιγράψει κανείς τη μινιμαλιστική ιστορία: Σε μια όμορφη, έρημη παραλία 4 νεαρές κοπέλες περνούν ολόκληρη τη μέρα τους, από το πρωί ως το ηλιοβασίλεμα. Οι μόνες άλλες ανθρώπινες παρουσίες είναι μια βίλα ψηλά στο λόφο πίσω από την παραλία (πιθανότατα χωρίς κάτοικους τη συγκεκριμένη μέρα) και ένα σταματημένο αυτοκίνητο με δύο ακαθόριστες φιγούρες στο βάθος, που μοιάζει να τις παρακολουθεί. Το φιλμ παρακολουθεί τη μέρα αυτή και τα τεκταινόμενα στην παραλία.

Ο Βούλγαρης (που υπογράφει την ταινία ως The Boy) είναι ουσιαστικά ένας πειραματικός δημιουργός. Εδώ η κινηματογράφηση και τα όσα συμβαίνουν δεν είναι καθόλου πειραματικά, ουσιαστικά όμως και αυτό το φιλμ μπορεί να καταταχτεί σ' αυτά λόγω της δομής του: Στη συντριπτικά μεγαλύτερη διάρκειά του δεν συμβαίνει απολύτως τίποτα εκτός από αυτά που περιέγραψα παραπάνω. Η παρέα των κοριτσιών μιλά, διαβάζει, κολυμπά και ξαναβγαίνει για να λιαστεί, παίζει διάφορα παιχνίδια (το διασκεδαστικότερο απ' αυτά είναι η από κοινού απαγγελία των τίτλων και των 50τόσων ταινιών του Γούντι Άλεν απ' όλες μαζί, με τη σειρά που γυρίστηκαν) κλπ. Η σινεφίλ αναφορές δίνουν και παίρνουν (προφανώς πρόκειται για σινεφίλ παρέα): Από τα ονόματα των κοριτσιών που αναφέρονται σε ηθοποιούς έως τα παιχνίδια όπως αυτό που περιγράψαμε. Και μένουν τα λίγα τελευταία λεπτά, όπου επέρχεται μια ξαφνική και πλήρης κατανόηση των όσων συμβαίνουν - κι η αποκάλυψη αυτή είναι όντως συγκινητική και απρόσμενη.

Γι' αυτό και χαρακτήρισα τελικά και αυτή την ταινία του δημιουργού "πειραματική". Διότι ποιος "mainstream" σκηνοθέτης θα τολμούσε να κάνει ένα φιλμ όπου - ως ιστορία - δεν συμβαίνει απολύτως τίποτα εκτός από ελάχιστα λεπτά στα τέλος; Όσο κι αν αποζημιώνει το φινάλε, ομολογώ ότι κουράστηκα, παρά το ότι τα όσα κάνουν τα κορίτσια και τρυφερά είναι και γλυκά και οικεία και, ορισμένα, έχουν πλάκα.

ΥΓ: Η δομή που περιέγραψα μου θύμισε αυτή της ταινίας του Haneke "71 Αποσπάσματα..." (1994).

"INSIDE"... ΣΤΟ ΤΕΛΕΙΟ ΣΠΙΤΙ

 

Το 2023 ο Βασίλης Κατσούπης γυρίζει τη 2η ταινία του (η πρώτη ήταν ντοκιμαντέρ), το "Inside", μια διεθνή, αγγλόφωνη παραγωγή με ένα εκπληκτικό one man show του Ουίλιαμ Νταφόε.

Ένας κλέφτης έργων τέχνης διεισδύει στο εκπληκτικό σπίτι ενός ζάπλουτου συλλέκτη τέχνης με σκοπό να κλέψει έναν πολύτιμο Σίλε. Παγιδεύεται όμως σ' αυτό και, καθώς το σπίτι είναι "έξυπνο" και αυτόματο είναι αδύνατο όχι μόνο να διαφύγει, αλλά και να επικοινωνήσει με οποιονδήποτε τρόπο με τον έξω κόσμο!

Φυσικά ο Νταφόε "τα κάνει όλα μόνος του" κι αυτό είναι ένα βασικό ατού της ταινίας. Πέραν αυτού υπάρχουν πολλά άλλα σημεία όπου μπορεί να εστιάσει κανείς και πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορεί να "διαβαστεί" το φιλμ. Σύντομα αντιλαμβανόμαστε ότι πρόκειται όχι για ένα ακόμα heist movie, αλλά για φιλμ επιβίωσης. Το πρόβλημα του ήρωα μετατοπίζεται ταχύτατα: Δεν είναι πλέον το πώς θα διαφύγει με ή χωρίς τη λεία του, αλλά το πώς θα επιβιώσει μέσα στην πρωτοφανή χλιδή που τον περιβάλλει. Είναι ένας Ροβινσώνας Κρούσος σ' έναν υπερτεχνολογικό παράδεισο. Έτσι η ταινία μετατρέπεται σε αναμέτρηση του ατόμου με την τεχνολογία (η δεύτερη βέβαια έχει σαφώς το πάνω χέρι). 

Για να δούμε όμως κι άλλες "ερμηνείες" (αυθαίρετες βεβαίως, όπως μπορούν να γεννηθούν στο μυαλό του θεατή): Η ταινία είναι μια σάτιρα των υπερσύγχρονων - και αποκλειστικά για εκατομμυριούχους βεβαίως - "έξυπνων σπιτιών", που τα κάνουν όλα μόνα τους. Το περιβάλλον είναι τέλειο, πλημμυρισμένο από έργα σύγχρονης τέχνης, αλλά, ακριβώς, "τα κάνουν όλα μόνα τους", δηλαδή είναι απάνθρωπα με την κυριολεκτική έννοια της λέξης (δίχως να χρειάζονται / νοιάζονται για τον άνθρωπο δηλαδή). Η τεχνολογία αυτονομείται! Έπειτα υπάρχει το σχόλιο και το παιχνίδι (αναφορές κλπ.) με την τέχνη (κυρίως τη σύγχρονη). Το πλήθος έργων που υπάρχουν στο σπίτι του συλλέκτη είναι υπαρκτά έργα γνωστών σύγχρονων καλλιτεχνών (αντίγραφά τους φυσικά). Στην προσπάθεια να επιβιώσει και να επικοινωνήσει με τον έξω κόσμο, ο παγιδευμένος διαρρήκτης θα τα χρησιμοποιήσει (με άλλα αντικείμενα του υπέρ-σπιτιού) και, ακούσια, θα δημιουργήσει ο ίδιος μια εκπληκτική "εγκατάσταση". Για μένα όλο αυτό υπήρξε ένα απολαυστικό παιχνίδι. Επίσης στο μυαλό έρχεται άμεσα το παλιό "παγιδευμένος σ' ένα χρυσό κλουβί". Ίσως πολλές άλλες σκέψεις μπορούν να γεννηθούν στο νου των θεατών από μια ταινία που θεωρώ πολυεπίπεδη.

Στο μεταξύ το φιλμ είναι κυνικό, δίχως παραχωρήσεις σε εύκολες λύσεις και, πέραν όσων σχολίασα παραπάνω, είναι ένα κλειστοφοβικό έργο με το αρχικό σασπένς να δίνει τη βαθμιαία τη θέση του σε έναν αληθινό εφιάλτη. Έτσι, παρά το ότι πρόκειται για one man show και "θρίλερ δωματίου", προσωπικά το ενδιαφέρον μου παρέμεινε αμείωτο. Ίσως πολλοί θεατές να κουραστούν (εγώ όχι). Αναμφισβήτητα πάντως θα μείνουν έκπληκτοι με τον απίστευτο αρχιτεκτονικό συνδυασμό του περίφημου σπιτιού, ο οποίος αποτελεί από μόνος του έργο τέχνης. Απάνθρωπο βεβαίως, όπως προείπαμε και όπως σταδιακά αποκαλύπτεται... 

ΥΓ: Βασικό ρόλο στο φιλμ παίζει ένας πίνακας που ζωγραφίστηκε για τις ανάγκες της ταινίας από τον γνωστό ζωγράφο Στέφανο Ρόκο.