ΣΤΗ "ΛΕΣΧΗ ΤΗΣ ΑΠΑΤΗΣ" ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΟΠΩΣ ΦΑΙΝΕΤΑΙ
Ο David Mamet είναι γνωστός αμερικανός θεατρικός (κυρίως) συγγραφέας. Το 1987 κάνει το σκηνοθετικό του ντεμπούτο στο σινεμά με την καλύτερη, κατά τη γνώμη μου, ταινία του, το "House of Games" ("Η Λέσχη της Απάτης"). Και παίζει ένα έξυπνο παιχνίδι ανάμεσα στο "είναι και το φαίνεσθαι" ή, αν θέλετε, ανάμεσα στην εικόνα της πραγματικότητας κι αυτό που κρύβεται πίσω της. Όλα αυτά με δομή ψυχολογικού θρίλερ, με την ψυχολογία, τον φροϊδισμό, τις ανεκπλήρωτες, καταπιεσμένες επιθυμίες, να παίζουν κυρίαρχο ρόλο.
Ηρωίδα είναι μια διάσημη ψυχίατρος, δίχως ουσιαστικά προσωπική ζωή πέρα από τη δουλειά της, που γοητεύεται από εναν απατεώνα (σημειωτέον ότι αυτός από την πρώτη στιγμή της δηλώνει ότι είναι απατεώνας) και προσπαθεί να μπει στον άγνωστο γι' αυτήν κόσμο του... όπου όλα ανατρέπονται. Και τότε συνειδητοποιεί ότι καλό και κακό δεν είναι παρά συμβάσεις, κι ότι ποτέ μέχρι τότε δεν ήξερε τι ακριβώς ήθελε.
Ακριβώς στις ανατροπές, άλλωστε, βασίζεται το σενάριο του φιλμ. Τίποτα δεν είναι δεδομένο, ποτέ δεν ξέρουμε αν όσα βλέπουμε είναι αληθινά ή αποτελούν μέρος μιας καλοστημένης απάτης και θα αποκαλυφθεί κάτι άλλο πίσω τους. Όσα όμως συμβαίνουν εξωτερικά, στα γεγονότα που βλέπουμε, συμβαίνουν και στις ψυχές των ηρώων. Ποιος έχει τελικά το πάνω χέρι στη σχέση ψυχίατρου - απατεώνα; Και, το σπουδαιότερο, ποιος είναι ο "καλός" και ποιος ο "κακος" (για να χρησιμοποιήσουμε τους σχηματικούς αυτούς όρους); Ποσο δυνατές είναι οι καταπιεσμένες επιθυμίες; Και, μήπως τελικά απελευθερώνεται κανείς και βρίσκει την ευτυχία έξω από τις παραδεκτές ηθικές της κοινωνίας μας; Εξ άλλου όλο αυτό το παιχνίδι μπορεί να ειδωθεί μεταφορικά και σαν ένα είδος πάλης ανάμεσα σε τάξεις, της εύπορης μεσαίας (της γιατρού) και της κατώτερης - ίσως και περιθωριακής - του απατεώνα.
Αυτά και πολλά άλλα μπορεί να σκεφτεί ο θεατής. Πέραν αυτών όμως, σε πρώτο επίπεδο, η ταινία παραμένει απολαυστικότατη, με τις διαρκείς ανατροπές της, το εναλλασσόμενο παιχνίδι θύτη - θύματος, το σασπένς που κλιμακώνεται, το δυνατό, σαρκαστικό φινάλε. Και υποστηρίζεται από τις πολύ καλές ερμηνείες των Τζο Μαντένια και Λίντσεϊ Κρουζ. Νομίζω ότι στις επόμενες κινηματογραφικές δουλειές του ο Μάμετ δεν έκανε κάτι τόσο καλό. Αν λοιπόν θέλετε να δείτε μια και μόνο ταινία του δημιουργού αυτού... καταλαβαίνετε τη γνώμη μου.
Ετικέτες "House of Games" (1987), Mamet David