"ΑΠΟΦΑΣΗ ΦΥΓΗΣ": ΤΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ΚΑΙ Η ΚΑΡΔΙΑ

 

Ένας από τους σημαντικότερους εν ζωή δημιουργούς, ο κορεάτης Chan-Wook Park (Old Boy, Δίψα κλπ.) γυρίζει το 2022 την "Απόφαση Φυγής", ένα παράξενο μείγμα αισθηματικής και αστυνομικής ταινίας, με τους όρους των "ανατολικών" ταινιών και του σκηνοθέτη βεβαίως.

Μία κινέζα μετανάστρια στην Κορέα είναι ύποπτη για το φόνο του ορειβάτη συζύγου της, που έχει πέσει από την κορυφή όπου είχε σκαρφαλώσει. Ο αστυνομικός που αναλαμβάνει την παρακολούθηση, αν και παντρεμένος, την ερωτεύεται και δεν χάνει ευκαιρία να την παρακολουθεί (για λόγους έρευνας υποτίθεται). Ο φάκελος της υπόθεσης θα κλείσει, αλλά ενδείξεις υπάρχουν ότι η κοπέλα εξακολουθεί να είναι ύποπτη. Θα επικρατήσει το καθήκον ή το συναίσθημα;

Ο Park Chan-Wook είναι βιρτουόζος σκηνοθέτης και πραγματικά κάνει εντυπωσιακά πράγματα με την κάμερά του. Η ταινία κινείται διαρκώς ανάμεσα στο αισθηματικό (ίσως και μελό) στοιχείο και την εξονυχιστική και λεπτομερή αστυνομική έρευνα. Το σασπένς φυσικά υπάρχει συνεχώς για το τι έχει συμβεί (και το τι θα συμβεί). Κατά βάθος το αστυνομικό κομμάτι του φιλμ ακολουθεί τα πρότυπα του κλασικού νουάρ: Μοιραία γυναίκα, ένας νεκρός, ντετέκτιβ που ερευνά, αλλά είναι ευάλωτος συναισθηματικά... Με τον ανατολικό τρόπο βεβαίως και με την καινοτομία ότι η μοιραία γυναίκα δεν είναι οι εντυπωσιακές και μυστηριώδεις γυναίκες του αμερικάνικου νουάρ, αλλά μια φτωχή μετανάστρια που προσέχει ηλικιωμένους και έχει προβλήματα με τη γλώσσα (τα κορεάτικά της δεν είναι τέλεια και αυτό συχνά δημιουργεί προβλήματα). Και βέβαια το βασικό δίλημμα όλου του φιλμ είναι αυτό που προαναφέραμε: Καθήκον ή επιθυμία;

Η ταινία είναι αναμφισβήτητα ενδιαφέρουσα, αλλά με κούρασε κάπως η μεγάλη της διάρκεια. Γενικά, αν και σε γενικές γραμμές μου άρεσε, τη θεωρώ κατώτερη από άλλες ταινίες του εξαιρετικού αυτού σκηνοθέτη.

"VICTIM": ΟΤΑΝ ΟΙ ΒΡΕΤΑΝΟΙ ΜΙΛΟΥΝ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΓΙΑ ΕΝΑ "ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΟ ΘΕΜΑ"

 

Ξέρετε ότι ως το 1967 (ή 68, δεν θυμάμαι) η ομοφυλοφιλία ήταν ποινικά κολάσιμη στη Βρετανία και αν έπιαναν κάποιον πήγαινε φυλακή για "σοδομία"; Μερικά χρόνια πριν αποποινικοποιηθεί όμως, το 1961, ο κλασικός άγγλος σκηνοθέτης Basil Dearden (1911-1971) γυρίζει ένα πραγματικά τολμηρό για την εποχή του φιλμ, το ασπρόμαυρο "Victim", που είναι η πρώτη βρετανική ταινία που μιλά ανοιχτά για το θέμα αυτό, με τον εξαιρετικό Ντερκ Μπόγκαρτ στον βασικό ρόλο.

Ο οποίος είναι ένας ευκατάστατος, ραγδαία ανερχόμενος δικαστής, παντρεμένος και "υπεράνω πάσης υποψίας", ο οποίος όμως, κρυφά απ' όλους, είναι γκέι. Όταν κάποιοι τον εκβιάζουν στέλνοντάς του φωτογραφίες του με ένα νεαρό, εκείνος, αψηφώντας τις βαριές επιπτώσεις, αποφασίζει να αγωνιστεί για να ανακαλύψει και να καταδιώξει τους εκβιαστές, αρνούμενος το ρόλο του θύματος.

Πέραν της τολμηρότητας που αναφέραμε, και που όλοι αντιλαμβάνεστε, πρόκειται και για μια πολύ καλή ταινία, που συνδυάζει στοιχεία νουάρ, μια αστυνομικής υφής πλοκή και, βεβαίως, την καταγγελία του απαράδεκτου (ήδη από τότε) αυτού νόμου. Για να το πούμε πιο απλά - και σχηματικά βεβαίως - τα μέλη της φοβισμένης και κρυπτόμενης γκέι κοινότητα της εποχής αποτελούν τους "καλούς" και οι αδίστακτοι εκβιαστές τους "κακούς" του φιλμ. Μεγάλο τόλμημα βεβαίως για τότε. Η ταινία κρατά τον θεατή όχι μόνο ως μια ανοιχτή κοινωνική καταγγελία, αλλά και λόγω του σασπένς που διαθέτει στην έρευνα για την αποκάλυψη των ενόχων. Και ταυτόχρονα δείχνει ανάγλυφα τις δύσκολες, αγχωμένες ζωές των ομοφυλόφιλων, όχι μόνο για το φόβο της κοινωνικής κατακραυγής (πράγμα που, σε πολύ μικρότερο βαθμό βεβαίως, μπορεί να συμβαίνει και σήμερα), αλλά και για τον άμεσο φόβο της φυλακής!

Εξαιρετικό, πρωτοποριακό και αρκετά άγνωστο φιλμ, που, αν το αγνοείτε, το συνιστώ.

Ο ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΟΣ (ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ) BOWIE ΚΑΙ ΤΟ "MOONAGE DAYDREAM"

 

Έχετε δει την περίφημη "Οδύσσεια του Διαστήματος" του Κιούμπρικ; Αν ναι θα θυμάστε το επίσης περίφημο και πολυσυζητημένο τριπ του τέλους, με τις συνεχείς πολύχρωμες, ψυχεδελικές, φευγάτες εικόνες που συνεχίζουν τη ροή τους για 15 λεπτά περίπου. Ε, κάτι τέτοιο (όχι ακριβώς, αλλά περίπου) συμβαίνει με το "Moonage Daydream" (2022) του ντοκιμαντερίστα Brett Morgen. Πρόκειται για ένα ανορθόδοξο ντοκιμαντέρ για τον David Bowie. Ο Morgen έχει γυρίσει και άλλα μουσικά ντοκιμαντέρ, όπως για τους Rolling Stones και για τον Kurt Cobain.

Η ταινία δεν είναι ένα συμβατικό βιογραφικό ντοκιμαντέρ με χρονολογική σειρά κλπ. Παρακολουθούμε έναν καταιγισμό εικόνων (τον Bowie σε συναυλίες, σε συνεντεύξεις, σε φωτογραφίσεις, αλλά και μια ακόμα μεγαλύτερη σειρά εικόνων με διαστημικά και άλλα θέματα, αυτά που αναφέραμε στην αρχή). Όλα αυτά καλύπτονται διαρκώς από τον λόγο του σταρ από συνεντεύξεις του, που μιλά κυρίως για φιλοσοφικά, πνευματικά και άλλα θέματα (προσωπικά μου φαίνεται ότι μερικές φορές λέει και αμπελοφιλοσοφίες) και, φυσικά, από όλα σχεδόν τα γνωστά τραγούδια του. Και όλα αυτά από όλες τις φάσεις της μεγάλης καριέρας του, από τα πρώτα αμφισεξουαλικά και διαστημικά χρόνια ως την τελευταία περίοδό του. 

Είναι πρωτότυπο ως δομή, περιέχει πλήθος από πράγματα που αγαπώ (εννοώ τη μουσική του Μεγάλου), καλύπτει όλες τις  - πολλές - φάσεις του όπως προείπαμε, καταδεικνύει την πολύτιμη εκκεντρικότητά του, ωστόσο κάπου με κούρασε με τη μεγάλη διάρκειά του (2.15'). Ανεξαρτήτως αυτού συνίσταται ανεπιφύλακτα για τους φίλους του Bowie (και μόνο γι' αυτούς).  

ΕΝΑ "ΧΑΜΟΓΕΛΟ" ΠΟΥ ΣΚΟΤΩΝΕΙ

 

Το έχουμε ξαναπεί: Σε ένα παρακμασμένο και ρουτινιέρικο πλέον είδος όπως είναι ο τρόμος, εμφανίζονται σποραδικά τα τελευταία χρόνια κάποια φιλμ που ξεχωρίζουν (ή, τέλος πάντων, ξεχωρίζουν σε σχέση με τα υπόλοιπα). Ένα από αυτά είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Parker Finn "Smile" του 2022.

Μια ψυχίατρος, μετά από μια τραυματική εμπειρία (μία ασθενής αυτοκτονεί μπροστά της) στοιχειώνεται από μια εφιαλτική παρουσία. Αν και τα πράγματα είναι τελικά πιο πολύπλοκα. Μπορεί να ξεφύγει από τη διαρκή φρίκη που βιώνει; Επίσης κάποιος θα αναρωτηθεί: Είναι αυτή που περιγράψαμε παραπάνω η τραυματική εμπειρία ή μήπως υποβόσκει κάτι άλλο από το μακρινό παρελθόν της ηρωίδας;

Η λογική της ταινίας (μόνο αυτή, όχι κάτι άλλο) θυμίζει κάπως το "It Follows". Πάντως το "Smile" και ιδιαίτερα τρομακτικό και ανατριχιαστικό είναι (άρα "κάνει τη δουλειά του") και ασχολείται με ένα θέμα που όντως ταλαιπωρεί αρκετούς (όχι φυσικά με τον μεταφυσικό τρόπο του φιλμ): Το μετατραυματικό σοκ, τις επιπτώσεις δηλαδή που ακολουθούν κάποια τραυματική εμπειρία. Ο σκηνοθέτης αποφασίζει να θεωρήσει δεδομένη τη μεταφυσική πλευρά (θα μπορούσε ίσως να παίξει με την αμφιβολία τού αν είναι αληθινά αυτά που βιώνει η πρωταγωνίστρια ή προϊόντα ακριβώς του μετατραυματικού σοκ). Ωστόσο, ας μην παραπονιόμαστε. Προσωπικά τη θεωρώ μια από τις λίγες σύγχρονες ταινίες του είδους που διατηρεί κάποιο επίπεδο (και δεν είναι, ας πούμε, η πολλοστή άχρηστη επανάληψη της "Νύχτας με τις Μάσκες" ή παρομοίων αχώνευτων υποπροϊόντων).

Για τους φίλους του είδους μόνο (εννοείται).

"Ο ΧΑΜΕΝΟΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ" ΚΑΙ ΟΙ ΣΩΤΗΡΙΕΣ ΕΜΜΟΝΕΣ

 Ο βρετανός Steven Frears τα αρκετά τελευταία ασχολείται αποκλειστικά με αληθινές ιστορίες, τις οποίες βεβαίως μεταφέρει στην οθόνη με το δικό του τρόπο. Το ίδιο κάνει και το 2022 με τον "Χαμένο Βασιλιά" (The Lost King), με την πολύ καλή Σάλι Χόκινς στο βασικό ρόλο, αλλά και τον Στιβ Κούγκαν, ο οποίος μάλιστα συνυπογράφει και το σενάριο.

Ο Ριχάρδος ο 3ος έχει μείνει στην ιστορία ως ένας αρχετυπικός "κακός". Σφετεριστής του θρόνου, δολοφόνος των δύο σχεδόν  παιδιών ανιψιών του και νόμιμων διαδόχων, απέκτησε την απεχθή αυτή φήμη κυρίως από το ομώνυμο έργο του Σέξπιρ. Και όμως: Στη Βρετανία πολλοί ιστορικοί, αλλά και κοινοί άνθρωποι που παθιάζονται με κάτι, πίστευαν τα τεκευταία χρόνια ότι όλα αυτά είναι ψέματα που προήλθαν όχι μόνο από τον Σέξπιρ, αλλά και από την προπαγάνδα της αντίπαλης δυναστείας των Τιδώρ. Η ηρωίδα είναι μια κοινή 45άρα νοικοκυρά με δύο παιδιά, σε διάσταση με τον άντρα της. Βλέπει μια παράσταση της σεξπιρικής τραγωδίας και, ω του θαύματος, αποκτά εμμονή με το θέμα, μπαίνει σε "σύλλογο για την αποκατάσταση της φήμης του Ριχάρδου ΙΙΙ" (!!!) και τελικά καταφέρνει με μόχθο και κοπιαστικές έρευνες να ανακαλύψει τον τάφο του βασιλιά, ανακάλυψη που από μόνη της τινάζει στον αέρα την επικρατούσα ιστορική άποψη ότι το πτώμα του "κακού βασιλιά" πετάχτηκε στο ποτάμι. 

Όλα τα παραπάνω είναι αληθινά. Ο Φρίαρς αφηγείται την ιστορία αυτή, προσθέτοντας όμως στοιχεία που την κάνουν πολύ πιο κινηματογραφική και "δικιά του". Προσθέτει λοιπόν αρκετό χιούμορ, καθώς και κάποιο ελαφρύ μεταφυσικό στοιχείο: η ηρωίδα συνομιλεί διαρκώς με τον ίδιο το Ριχάρδο (με τη μορφή του ηθοποιού που τον ενσάρκωνε στην παράσταση), νοιώθει συχνά "προαισθήματα" κλπ. Το αποτέλεσμα είναι κατά τη γνώμη μου διασκεδαστικό. 

Δεν είναι μια "βαθιά" ταινία, βλέπεται όμως πολύ ευχάριστα, ενώ η πρωταγωνίστρια είναι πολύ καλή. Μη νομίζετε όμως ότι δεν θίγει ορισμένα πράγματα: Για μένα πάνω απ' όλα είναι ένα φιλμ πάνω στις εμμονές, τις λυτρωτικές εμμονές στη συγκεκριμένη περίπτωση. Η ηρωίδα είναι μια γυναίκα "άδεια". Η καθημερινότητά της είναι γκρίζα και ρουτινιέρικη. Η εμμονική ενασχόλησή της με μια  - έστω παλαβή και "άνευ λόγου" - ιδέα της δίνει ένα σκοπό στη ζωή, ένα στόχο. Φαντάζομαι ότι το ίδιο ισχύει και για τα άλλα συμπαθητικά "ψώνια" (τρομερά διαφορετικοί μεταξύ τους τύποι, αλλά με κοινή εμμονή) που απαρτίζουν το σύλλογο που προαναφέραμε. Ναι, σε κάποιες περιπτώσεις οι εμμονές μπορεί να είναι σωτήριες. Παράλληλα το φιλμ αμφισβητεί την αλήθεια πολλών "υπεράνω πάσης υποψίας γεγονότων" της επίσημης ιστορικής άποψης, αλλά, όπως σωστά επισημαίνει ο Χ. Μήτσης, την "ύπουλη" σχέση επίσημης ιστορίας και εξουσίας. Ενδιαφέρον.

"PLAYTIME": ΤΟ "ΔΥΣΚΟΛΟ" ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ

 

Ο μεγάλος Jacques Tati (1907-1982) γυρίζει την τελευταία του ταινία "Playtime", που για πολλούς θεωρείται το αριστούργημά του, το 1967, με τον ίδιο φυσικά στον κλασικό ρόλο του μόνιμου ήρωά του Mr Hulot. Μια ιδιορρυθμία: Όπως σας είπα θεωρείται αριστούργημα, αλλά, αν ρωτήσει κανείς το κοινό, μάλλον σε πολύ λίγους αρέσει  (συγκαταλέγομαι σ' αυτούς).

Η ιστορία είναι στοιχειώδης. Ο αμίμητος κ. Ιλό προσπαθεί να συναντήσει κάποιον υπάλληλο (άγνωστο γιατί) μεγάλης, μοντέρνας, απρόσωπης εταιρίας. Παράλληλα ένα γκρουπ από αμερικάνες τουρίστριες περιπλανιέται στην ίδια περιοχή του Παρισιού. Του μοντέρνου Παρισιού. Τελικά όλοι θα συναντηθούν στα εγκαίνια μοντέρνου (και πάλι) in εστιατορίου, όπου θα γίνει αληθινό μπάχαλο.

Γιατί κουράζει πολλούς; Διότι δεν υπάρχει "κανονική" εξέλιξη της (όποιας) ιστορίας. Η κάμερα παρακολουθεί τις περιπλανήσεις του Ιλό, τις αντίστοιχες του τουριστικού γκρουπ, αλλά και του πλήθους (ή των οχημάτων) που κατακλύζουν την περιοχή. Ούτε κορυφώσεις (εντάξει, είπαμε ότι στο τέλος γίνεται ένα είδος χαμού), ούτε σασπένς ούτε τίποτα παρόμοιο, όπως οι περισσότεροι θεατές έχουν συνηθίσει. Τι είναι λοιπόν το"Playtime"; Είναι η (ήπια) "καταγγελία" του Τατί για τον μοντέρνο κόσμο και τη σύγχρονη πόλη όπου ζούμε και κινούμαστε όλο και περισσότεροι (αν σκεφτεί κανείς ότι ο πληθυσμός της επαρχίας μειώνεται παγκοσμίως). Γι' αυτό ακριβώς και η εμμονή μου με τη λέξη "μοντέρνο" σε όσα έγραψα παραπάνω. Έναν κόσμο που, για τον Τατί τουλάχιστον, είναι απρόσωπος, ομοιόμορφος, υλιστικός και δίχως ίχνος πνευματικότητας, πεζός και ασφυκτικός. Και, συχνότατα, παράλογος, καθώς οι άνθρωποι σπαταλούν το χρόνο τους σε ανούσιες εργασίες, μποτιλιαρίσματα μέσα στο αυτοκίνητό τους, βαρετές συναντήσεις κλπ. Tο ίδιο απρόσωπη και τυποποιημένη είναι και η ξενάγηση του γκρουπ των αμερικάνων, οι οποίοι, σε μερικές από τις πιο σπαρταριστές στιγμές του φιλμ, θαυμάζουν στο Παρίσι τα πολυκαταστήματα, τα σύγχρονα αυτόματα προϊόντα (ηλεκτρικές σκούπες κλπ.), ενώ κανείς δεν ρίχνει έστω και μια ματιά στον Άιφελ, στη Μονμάρτη, στη Νοτρ Νταμ κλπ. κλπ. Όλα αυτά, σε μια επίδειξη ιδιοφυϊας του Τατί, καθρεφτίζονται για ελάχιστα δευτερόλεπτα στις γυάλινες πόρτες πολυκαταστημάτων που ανοιγοκλείνουν δίχως κανείς να τα παρατηρεί, αφού όλοι είναι ενθουσιασμένοι με τις νέες αυτόματες σκούπες...

Πρόκειται για μια συνολική κριτική της μοντερνικότητας, η οποία βγαίνει ανάγλυφα και μέσα από την σύγχρονη αρχιτεκτονική, στην οποία κατ' εξακολούθηση εστιάζει ο φακός του Τατί - ή μάλλον, για να το εκφράσω διαφορετικά, η όλη κατάσταση που περιγράψαμε γίνεται αντιληπτή από τη μοντέρνα αρχιτεκτονική, τόσο την εξωτερική όσο (κυρίως) και την εσωτερική (οι μοντέρνοι χώροι εργασίας και τα σύγχρονα διαμερίσματα - κατοικίες). Βλέποντάς το απ' αυτή τη σκοπιά κάποιος θα μπορούσε να χαρακτηρίσει τον κόσμο που ζούμε σήμερα (αυτόν στον οποίο εστιάζει, καυτηριάζει και σατιρίζει ο Τατί), εκτος από 'τυποποιημένο", ως καφκικό. Ναι, αλλά εδώ έρχεται η μεγάλη διαφορά στην αντιμετώπιση: Ο κύριος Ιλό δεν εξεγείρεται ποτέ ενάντια σ' αυτόν τον (πιθανόν) απάνθρωπο και σίγουρα (σε κάποια σημεία του τουλάχιστον) παράλογο κόσμο. Αντίθετα τον αντιμετωπίζει στωικά και, σε τελική ανάλυση, με αληθινή περιέργεια, ως άλλος τουρίστας κι αυτός στην ίδια του την πόλη που αλλάζει και εκμοντερνίζεται. Ή ίσως ακόμα και να απολαμβάνει όχι ακριβώς το απάνθρωπο του κόσμου αυτού, αλλά την εξερεύνησή του και την παρατήρηση των αλλαγών, με τις εκπλήξεις που αυτές συνεπάγονται. Άλλωστε γι' αυτό επιλέγει την κωμωδία (την κλασική χαμηλότονη και ποτέ ξεκαρδιστική κωμωδία του Τατί) και την ελαφρότητα για την κριτική της καθημερινότητας. Τελειώνοντας, παρατηρείστε τη χρήση του βάθους πεδίου στο φιλμ. Πολλά διαδραματίζονται σε δεύτερο πλάνο!

Μεγάλη ταινία, που γνωρίζω καλά ότι θα κουράσει τους περισσότερους. Ερεθίζει όμως τόσο τη σκέψη (είμαι σίγουρος ότι μπορεί κάλλιστα να σκεφτείτε άλλα τόσα απ' τα ήδη πολλά που έγραψα παραπάνω), που νομίζω ότι αξίζει τον κόπο. Σε μεγάλη οθόνη αν είναι δυνατόν για να παρατηρείτε τις λεπτομέρειες.

  

ΕΝΑ ΑΓΝΩΣΤΟ "ΣΟΚ".

 Ιδού μια παντελώς άγνωστη σε μένα - και σχετικά ενδιαφέρουσα - γαλλική ταινία. Στα ελληνικά είχε κυκλοφορήσει ως "Σοκ!", ο πρωτότυπος τίτλος είναι "Treatement de choc" και γυρίστηκε το 1973 από τον επίσης σχετικά άγνωστο Alain Jessua (1932-2017), που είναι και ο σεναριογράφος και έχει λιγότερες από 10 ταινίες στο ενεργητικό του. Πρωταγωνιστές οι Αλέν Ντελόν και Ανί Ζιραρντό.

Μια ευκατάστατη κυρία, με έντονο άγχος για το ότι μεγαλώνει, πηγαίνει για θεραπεία "νεότητας" σε πανάκριβη, απομονωμένη κλινική σε άγρια ακτή της Κορνουάλης, διάσημη για τα επιτεύγματά της στο χώρο της καταπολέμησης του γήρατος και των αισθητικών επεμβάσεων. Φυσικά οι πελάτες είναι όλοι ζάπλουτοι και μερικοί πηγαίνουν τακτικά εκεί με λαμπρά αποτελέσματα. Από την αρχή όμως η ηρωίδα νοιώθει ότι κάτι δεν πάει καλά...

Θρίλερ με κάποια στοιχεία επιστημονικής φαντασίας, η ταινία διαθέτει ταυτόχρονα και ένα σαφέστατο πολιτικό "μήνυμα", λειτουργώντας (και) αλληγορικά, για να μας δείξει μια ακραία μορφή εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο και, ευρύτερα, για να μας τονίσει ότι οι πλούσιοι ζουν εις βάρος - ή από τον ιδρώτα και το αίμα - των φτωχών. Το σασπένς λειτουργεί αρκετά, η ατμόσφαιρα γίνεται όλο και πιο κλειστοφοβική, το τέλος "δεν χαρίζει κάστανα" και, τελικά, αν και όχι ιδιαίτερα εντυπωσιακό ή με φοβερές εξάρσεις, είναι νομίζω μια χαρά θριλεράκι.

ΥΓ: Η ταινία παίχτηκε στην τηλεόραση με τον τίτλο "Ο Αδίστακτος"

"ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟ ΤΗΣ ΘΛΙΨΗΣ" 'Η ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

 Ο σουηδός Ruben Ostlund γυρίζει το 2022 την επόμενη μετά το γνωστό "Τετράγωνο" ταινία του, "Το Τρίγωνο της Θλίψης". Είναι και πάλι πολιτικοποιημένος και κοινωνικά καυστικότατος.

Ένα ζευγάρι μοντέλων (ωραίων προφανώς), μετά από κάμποσες προστριβές, κερδίζει μια πολυτελέστατη κρουαζιέρα. Οι περισσότεροι από τους συνταξιδιώτες τους είναι κάθε λογής και εθνικότητας εκατομμυριούχοι, αριστοκράτες και άλλα τέτοια είδη. Τι θα γίνει όμως όταν το πλοίο βυθιστεί και οι επιζήσαντες (πλούσιοι, μοντέλα, εργαζόμενοι στο πλοίο κλπ.) ναυαγήσουν σε έρημο νησί και αρχίσουν να αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης;

Πριν οτιδήποτε άλλο να πούμε ότι το "έρημο νησί" είναι η όντως υπέροχη παραλία της Χιλιαδούς στην Εύβοια και ότι ο καπετάνιος του κρουαζιερόπλοιου είναι ο απολαυστικότατος εδώ Γούντι Χάρελσον. Πρόκειται για κωμωδία (συχνά μαύρη) ή μάλλον για σάτιρα της σύγχρονης κοινωνικής δομής της δυτικής ανθρωπότητας. Αφού μας δείξει στο πρώτο μέρος τα εσωτερικά προβλήματα του ζευγαριού και στο δεύτερο, στην κρουαζιέρα, περιγράψει και αναλύσει τις κοινωνικές / ταξικές σχέσεις της κοινωνίας μας, προχωρά στο τρίτο (μετά το ναυάγιο) στην ανατροπή των πάντων, εφ' όσον το χρήμα παύει εκεί να έχει οποιοδήποτε νόημα και κάθε βεβαιότητα καταρρέει. Και βέβαια, ο Ostlund  προσπαθεί να είναι όσο πιο καυστικός (και κυνικος σε πολλά σημεία) γίνεται. 

Το φιλμ κατηγορήθηκε από πολλούς ως πολύ προφανές και ενίοτε χοντροκομμένο. Μάλλον συμφωνώ. Υπάρχουν ξεκαρδιστικές για μένα στιγμές και άλλες που πράγματι είναι "χοντροκομμένες" και υπερβολικά φανερές για το τι θέλει να μας πει: Ότι τα πλούτη των κάθε λογής αρχόντων προκύπτουν από το μόχθο και τον ιδρώτα των πολλών, ότι όλες οι κοινωνικές δομές δεν βασίζονται παρά σε συμβάσεις, οι οποίες καταρρέουν όταν εμφανίζονται πραγματικές ανάγκες οπότε έχουμε και πλήρη αλλαγή αξιών κλπ. Και, για να μη νομίζετε ότι χαρίζεται στους (πρώην) κατατρεγμένους, τονίζει ότι κι αυτοί μπορούν να γίνουν εξ ίσου αδίστακτοι με τους (πρώην) καταπιεστές τους αν τους δοθεί η ευκαιρία (ίσως επειδή η υπάρχουσα κοινωνία έχει διαφθείρει ανεπιστρεπτί τα πάντα και τους πάντες). Ωστόσο, παρά τις κατηγορίες που προαναφέραμε, προσωπικά το είδα αρκετά ευχάριστα (παρά την κάπως ατσούμπαλη και διαφορετική σε κάθε μέρος δομή του σεναρίου) και, όπως είπα, διασκέδασα σε αρκετά σημεία. Και. στο κάτω κάτω, μπροστά στην εφιαλτική εποχή που ζούμε, με τις ιδεολογίες κουρελιασμένες και ξεθωριασμένες, με τον ίδιο το φασισμό να αναδύεται ξανά και τον φόβο ακόμα και πυρηνικού πολέμου να επανεμφανίζεται, χρειαζόμαστε κάποιες πολιτικές ταινίες (έστω και υπερβολικά προφανείς), για να ξαναθυμίσουν επιτέλους κάποια πράγματα πασίγνωστα κάποτε και "κρυμμένα κάτω από το χαλί" σήμερα.

"Η ΠΥΛΗ ΤΗΣ ΔΥΣΗΣ": ΙΣΩΣ Η ΠΙΟ ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΤΑΙΝΙΑ ΠΟΥ ΒΓΗΚΕ ΠΟΤΕ ΑΠΟ ΜΕΓΑΛΟ ΧΟΛΙΓΟΥΝΤΙΑΝΟ ΣΤΟΥΝΤΙΟ (ΚΑΙ ΤΟ ΕΚΛΕΙΣΕ)

 

1980: Ο Michael Cimino (1939-2016), γεμάτος δόξα και βραβεία από τον "Ελαφοκυνηγό", έχει ένα μεγαλεπήβολο όραμα για ένα γουέστερν που δεν μοιάζει με τα άλλα. Το "Heaven's Gate" (Η Πύλη της Δύσης) έχει διάρκεια πάνω από 3.30' ώρες και είναι κάτι παραπάνω από χορταστικό υυ. Αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι μόνο αυτό. Ηθοποιοί; Κρις Κριστόφερσον, Ιζαμπέλ Ιπέρ, Τζεφ Μπρίτζες, Τζον Χαρτ, Κρίστοφερ Γουόκεν... Η αποτυχία ήταν παταγώδης: Η εταιρία παραγωγής έκλεισε (νομίζω) και το φιλμ θεωρείται ίσως η μεγαλύτερη αποτυχία στην ιστορία του σινεμά. Γιατί άραγε;

Βρισκόμαστε γύρω στα 1890. Χιλιάδες πάμφτωχοι άνθρωποι μεταναστεύουν από την Ευρώπη και αλλού, φτάνουν με άπειρες κακουχίες ως την "Άγρια Δύση" κι εκεί, έχοντας ένα κομμάτι γης, πασχίζουν να βρουν μια θέση στον ήλιο - σε πολλές περιπτώσεις δηλαδή να μην πεθάνουν από πείνα. Όμως εκεί βρίσκονται οι παλιοί, πανίσχυροι κτηνοτρόφοι με τις αχανείς εκτάσεις και τα τεράστια κοπάδια, οι οποίοι βλέπουν με στραβά μάτια την εγκατάσταση "ξένων" στις ελέω θεού ιδιοκτησίες τους. Ένας σερίφης από πλούσια οικογένεια παίρνει το μέρος των συχνά εξαθλιωμένων μεταναστών και προσπαθεί να τους προστατέψει. Φυσικά αυτό θα τον κάνει να συγκρουστεί με την ίδια του την τάξη και τους παλιούς του φίλους και συμφοιτητές.

Θα αφήσω τη μεγαλοπρεπή σκηνοθεσία και τις συχνά εντυπωσιακές εικόνες. Θα επισημάνω απλώς τις πάμπολλες σκηνές πλήθους. Είναι πολύ δύσκολο και χρειάζεται μεγάλη μαεστρία να κατευθύνεις τόσους ανθρώπους να κινούνται, να δρουν όλοι μαζί (όχι, τότε δεν υπήρχαν ψηφιακά πλήθη) και μάλιστα σε τόσο πολλές σκηνές (θεωρώ την ταινία κυρίως ως ταινία πλήθους). Και πάμε στο πιο εντυπωσιακό: Το ιδεολογικό μέρος. Περισσότερο αριστερής χροιάς κοινωνική ανάλυση δεν θα μπορούσε να υπάρξει. Η κατά Τσίμινο εικόνα του Φαρ Ουέστ είναι μια απόλυτα μαρξιστικής φύσης εικόνα μιας τεράστιας κοινωνικής και ταξικής σύγκρουσης. Δεν υπάρχουν ακριβώς "καλοί" και "κακοί" (υπάρχουν δηλαδή, αλλά αυτό καθορίζεται από τις πολιτικοκοινωνικές τους επιλογές). Στο βρώμικο, κάθε άλλο παρά ηρωικό Φαρ Ουέστ του φιλμ όλοι δρουν σύμφωνα με το ταξικό / οικονομικό τους συμφέρον. Ήρθαν κάποιοι λιμασμένοι κακομοίρηδες στην (αχανή) γη μας; Πολύ απλά, θα τους σκοτώσουμε και θα απαλλαγούμε απ' αυτούς. Τελεία. Και, για να είναι πλήρως μαρξιστική η ανάλυση, εννοείται ότι η εξουσία, η κάθε λογής εξουσία, είναι με το μέρος της άρχουσας τάξης. Τι λέω; Όχι με το απλώς μέρος της. Είναι όργανό της, είναι δημιουργημένη από την άρχουσα τάξη για να προασπίζει τα συμφέροντά της. Το κερασάκι στην τούρτα έρχεται όταν το περίφημο ιππικό των γουέστερν, το ηρωικό ιππικό που επεμβαίνει την τελευταία στιγμή και γλυτώνει τους "καλούς" εμφανίζεται και πάλι επικό, καλπάζων, για να γλυτώσει το στρατό των πλούσιων και - προσέξτε - όχι απλώς για να διώξει, αλλά για να εξοντώσει μέχρις ενός τους κουρελήδες μετανάστες! Περισσότερο χέσιμο, ανατροπή και κουρέλιασμα των μύθων της "ηρωικής γέννησης της Αμερικής" δεν μπορώ να φανταστώ.  Δικαιοσύνη; Ούτε στον ύπνο σας.

Γι' αυτό είναι απορίας άξιο πώς τέτοια υπερπαραγωγή εκατομμυρίων με τέτοια αιρετική άποψη ξεπήδησε μέσα από μεγάλο χολιγουντιανό στούντιο. Ίσως γι' αυτή την ιδεολογική άποψη να απέτυχε με τόσο παταγώδη τρόπο (θα συνέβαλλαν, φαντάζομαι, και η αρνητικές απόψεις των κριτικών). Ή ίσως επειδή η παραγωγοί, θεωρώντας αντιεμπορική την μεγάλη διάρκεια, είχαν πετσοκόψει το φιλμ, με αποτέλεσμα να δημιουργούν σεναριακά κενά στο θεατή. Ποιος ξέρει;

Δεν είναι τέλειο. Κι εγώ κουράστηκα λίγο κάποιες στιγμές (όχι πολλές πάντως, γιατί με είχε συνεπάρει το θέαμα στη μεγάλη οθόνη). Ίσως κάποιοι χαρακτήρες να είναι ανολοκλήρωτοι. Παρ΄ όλες τις ατέλειες όμως συνολικά το θεωρώ μεγάλη ταινία. Και ιδιαίτερα στην πλήρη εκδοχή της, αυτή των 4 σχεδόν ωρών. Και μια από τις ανατρεπτικότερες υπερπαραγωγές που έγιναν ποτέ!

 

ΔΥΣΤΟΠΙΚΑ, ΠΑΡΑΔΟΞΑ "ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ"

 

Ξέρω ότι το φιλμ του David Cronenberg "Εγκλήματα του Μέλλοντος" του 2022 δεν άρεσε γενικά. Πήρε μέτριες κριτικές και οι περισσότεροι γνωστοί μου μάλλον το μίσησαν. Ανήκω λοιπόν στη μειοψηφία που εντυπωσιάστηκε από την ταινία. Ας αναφέρουμε ότι πρωταγωνιστούν οι Βίγκο Μόρτενσεν, Λέα Σεϊντού και Κρίστεν Στιούαρτ και είναι γυρισμένη στην Αθήνα.

Σε ένα κοντινό μέλλον αρκετοί άνθρωποι μεταλλάσσονται με μυστηριώδη τρόπο: Το σώμα τους παράγει παράδοξα, άχρηστα όργανα, που αντιμετωπίζονται ως πιθανοί καρκινικοί όγκοι και αφαιρούνται καλού- κακού με ιατρική επέμβαση. Το ζευγάρι των πρωταγωνιστών είναι διάσημοι περφόρμερ. Εκείνος είναι ένας από τους μεταλλαγμένους, που παράγει όργανα με ασυνήθιστη συχνότητα. Εκείνη τα "πειράζει" και τα αφαιρεί τελετουργικά σε δημόσιες περφόρμανς. Μήπως όμως υπάρχει και ένα άλλο "είδος" ανθρώπων; Και τι συμβαίνει με τη δολοφονία ενός παιδιού από την ίδια του τη μητέρα;

Ας τονίσουμε πρώτα ότι ο Κρόνενμπεργκ ξαναβρίσκει τον παλιό, καλό (ερωτηματικό για πολλούς, όχι πάντως για μένα) εαυτό του, το σήμα κατατεθέν του δηλαδή: Τον σωματικό τρόμο (body horror). Γι' αυτό και η ταινία γίνεται απεχθής για πολλούς και, υποτίθεται, προορίζεται "για γερά στομάχια". Δεν υπάρχει ιδιαίτερη βία ή βίαιο σπλάτερ, υπάρχουν όμως πολλές εγχειρήσεις, πολλά όργανα... Πάει αυτό. Προειδοποιήσαμε. Από εκεί και πέρα, ακολουθώντας παλιότερες προβληματικές του, ο σκηνοθέτης αναρωτιέται για το πώς και το τι του ανθρώπινου σώματος, τις δυνατότητες ή τους τρόμους που κρύβει, το μέλλον του, τη σύζευξη οργανικού και τεχνητού... Συγχρόνως σχολιάζει το ρατσισμό και τις προκαταλήψεις μας προς οτιδήποτε διαφορετικό (οι διαφορετικοί κρύβονται), αλλά και μας βυθίζει σε σκοτεινές και παράδοξες γωνιές της σύγχρονης τέχνης, της οποίας φαίνεται γνώστης, αφού κάνει σαφείς αναφορές σε avant garde τάσεις και καλλιτέχνες όπως η Orlan ή ο Stelarc (οι οποίοι, στην πραγματικότητα, δεν είναι πλέον και τόσο σύγχρονοι αφού δραστηριοποιούνται από τα 80ς). Θέτει έτσι και ερωτήματα για το τι είναι τέχνη και αν οτιδήποτε μπορεί να γίνει τέχνη. 

Τέλος ας επισημάνουμε και το παράξενο κλίμα του φιλμ: Σκοτεινό, μουντό, με ωχροκίτρινα χρώματα, παραπέμπει ταυτόχρονα σε ένα δυστοπικό (όσον αφορά την εικόνα της πόλης και των κλειστών χώρων της), αλλά συγχρόνως και τεχνολογικά προωθημένο μέλλον. Ο Κρόνεμπεργκ έχει ανακαλύψει σκοτεινά, παρακμιακά σημεία της Αθήνας, ερειπωμένα, εγκαταλειμμένα ή άχαρα, τσιμεντένια κτίρια, μίζερες ταράτσες ή πλυσταριά παλιών πολυκατοικιών κλπ. κλπ. δίνοντας έτσι τη μυστηριώδη, παρακμιακή ατμόσφαιρα που θέλει. (η ταινία είναι κατά αρκετό μέρος ελληνική παραγωγή και έχουν χρησιμοποιηθεί κυρίως ελληνικά συνεργεία).

Προσωπικά με συνεπήρε και με προβλημάτισε, αλλά ξέρω ότι στους περισσότερους δεν θα αρέσει. Με δική σας ευθύνη λοιπόν.

"VANILLA SKY": ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ

 

Το 2001 ο Cameron Crow γυρίζει το "Vanilla Sky" με τον Τομ Κρουζ στο βασικό ρόλο, αλλά και τους Πενέλοπε Κρουζ, Κάμερον Ντιάζ, Κερτ Ράσελ, Τίλντα Σουίντον, Τίμοθι Σπαλ... Λαμπρό καστ δηλαδή. Πρόκειται για αμερικάνικο ριμέικ του ισπανικού φιλμ του Alejandro Amenabar "Abre los Ojos".

Ένας νεαρός, πάμπλουτος γόνος ιδιοκτήτη μεγάλου εκδοτικού οίκου ζει ανέμελη, μποέμικη ζωή δίχως να νοιάζεται για τίποτα ουσιαστικό. Κάποια στιγμή θα ερωτευτεί μια ισπανίδα χορεύτρια που ψάχνει την τύχη της στη Νέα Υόρκη... και ξαφνικά όλα θα αλλάξουν καθώς ένα φοβερό δυστύχημα θα τον παραμορφώσει εντελώς, παραμορφώνοντας βεβαίως και την ψυχολογία του. Ωστόσο, πέραν του τραυματικού σοκ, κάτι δεν πάει καλά με τη ζωή του και τα όσα αντιλαμβάνεται γύρω του...

Η ταινία είχε κάνει εντύπωση στην εποχή της. Κινείται ανάμεσα στο προσωπικό δράμα και την επιστημονική φαντασία, έχει σχετικό ενδιαφέρον (όπως και η πρωτότυπη ισπανική), αλλά εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Είναι από τις περιπτώσεις που δεν μπορώ να καθορίσω τι ακριβώς μου φταίει, αλλά πάντως κάτι μου φταίει. Ίσως τη βρήκα φλύαρη (2 ώες και 16'), ίσως απλώς δεν συμπαθώ τον Κρουζ... δεν ξέρω, αλλά, όπως και την πρώτη φορά που την είδα, τότε παλιά, κάτι με ενοχλούσε. "Και τι μας νοιάζει εμάς;" θα μου πείτε. Δεν σας νοιάζει, απλώς καταθέτω τις ασαφείς (στην προκείμενη περίπτωση) εντυπώσεις μου. Πάντως, έστω και αν εντυπωσιαστείτε με το ριμέικ, δείτε και το ισπανικό πρωτότυπο.

Ο Crow πάντως (που έχει εξαφανιστεί από το 2015), εκτός από συμπαθής σκηνοθέτης είναι και βαθύς γνώστης της μουσικής (ήταν συντάκτης στο παλιό καλό Rolling Stone και έχει κάνει βιντεοκλίπ για γνωστά ονόματα, όπως ο Tom Petty ή οι Alice in Chain). Προσέξτε λοιπόν το σάουντρακ του φιλμ, που είναι πλημμυρισμένο από γνωστά και καλά τραγούδια.

"ΤΟ ΒΡΑΧΟΝΗΣΙ": ΘΕΑΣΗ ΤΟΣΟ ΔΥΣΚΟΛΗ ΟΣΟ ΤΟ ΝΑ ΖΕΙΣ ΟΛΟΜΟΝΑΧΟΣ ΣΕ ΒΡΑΧΟΝΗΣΙ

 

Το 2022 ο βρετανός ανεξάρτητος σκηνοθέτης Mark Jenkin γυρίζει "Το Βραχονήσι" (Enys Men, που στη ντόπια γλώσσα της Κορνουάλης, όπου γυρίστηκε το φιλμ, σημαίνει ακριβώς βραχονήσι).

Βρισκόμαστε στο 1973. Μια μεσήλικη γυναίκα, παρατηρήτρια της άγριας ζωής (φυτών κυρίως), ζει ολομόναχη σε απομονωμένο και ακατοίκητο βραχονήσι και δέχεται μόνο σπάνιες επισκέψεις από βαρκάρη για ανεφοδιασμό. Εξ ορισμού η ζωή της είναι ρουτινιέρικη (αν και εκείνη μοιάζει να μην την πειράζει καθόλου). Ωστόσο βαθμιαία οι παράξενες εικόνες που βλέπει (άνθρωποι κυρίως που βρίσκονται σε διάφορα μέρη του νησιού) πληθαίνουν. Από την αρχή καταλαβαίνουμε ότι μάλλον πρόκειται για παραισθητικές οπτασίες. Τι ακριβώς συμβαίνει;

Ουσιαστικά στο φιλμ παίζει μόνο μία ηθοποιός (οι υπόλοιποι κάνουν κάποιες σποραδικές εμφανίσεις). Καταλαβαίνουμε ότι συμβαίνει κάτι στο χώρο του υπερφυσικού και, όσο προχωρά η ώρα, βεβαιωνόμαστε γι' αυτό. Τι όμως; Η ιδέα είναι πολύ καλή και, με τον τρόπο της, ανατριχιαστική. Ωστόσο η ταινία βλέπεται δύσκολα και κουράζει (τους απροειδοποίητους θεατές σίγουρα), καθώς θα δούμε πάμπολλες φορές τη μονότονα επαναλαμβανόμενη καθημερινή ρουτίνα της ηρωίδας. Υπάρχουν και οι πολύ αργοί ρυθμοί, η μουντή, με κόκκο φωτογραφία, το λιτό, μινιμαλιστικό σκηνικό κι όλα αυτά και πάλι και πάλι... Η τελική  αποκάλυψη απαιτεί σκέψη από το θεατή (τίποτα δεν δίνεται στο πιάτο) και είναι, όπως είπα, ενδιαφέρουσα, αλλά στο μεταξύ είχα κουραστεί πάρα πολύ.

Αν δεν θέλετε να δείτε κάτι στα όρια του (βασανιστικά) πειραματικού μάλλον να το αποφύγετε.

ΑΝΑΤΡΙΧΙΑΣΤΙΚΟΣ "ΝΥΧΤΕΡΙΝΟΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗΣ"

 

Το 2014 ο σεναριογράφος κυρίως Dan Gilroy γυρίζει την πρώτη του ταινία, τον "Νυχτερινό Ανταποκριτή" (Nightcrawler) με τον Jake Gyllenhaal να παίρνει πάνω του ολόκληρο το φιλμ, αλλά και τη Ρενέ Ρούσο ως παρτενέρ.

Ο ήρωας είναι ένας υπερφιλόδοξος και αδίστακτος ρεπόρτερ που γυρίζει κυρίως πλάνα από εγκλήματα, δυστυχήματα και οτιδήποτε τέλος πάντων έχει αίμα, βία και εν γένει κάτι ερεθιστικό για τα εκατομμύρια αποχαυνωμένου κοινού των καναλιών - βόθρων, στα οποία πουλά το αποκλειστικό του υλικό σε υψηλές τιμές. Τι θα γίνει όμως όταν ο τύπος πάει πολύ μακριά, προκαλώντας ο ίδιος τις "αποκλειστικότητες" που θα πουλήσει;

Μπορεί η ταινία να μην είναι τρόμου, είναι όμως περισσότερο ανατριχιαστική από πολλές τέτοιες. Διότι περιγράφει μερικά από τα απεχθέστερα χαρακτηριστικά του ζώου που λέγεται άνθρωπος (πολλών εκπροσώπων του είδους, τέλος πάντων): Την παντελή έλλειψη ηθικής οποιασδήποτε μορφής, την αχαλίνωτη απληστία (σε χρήμα, σε φήμη, σε οτιδήποτε), το αποβαλακωμένο κοινό (που ίσως είναι αυτό που αποκαλούμε "μέσος άνθρωπος"), το οποίο είναι εθισμένο σε εικόνες βίας, οι οποίες γίνονται ελκυστικότερες όταν είναι αληθινές και όχι κατασκευασμένες για ταινίες κλπ., Κυρίως καυτηριάζει με ανελέητο τρόπο τη βρωμιά των καναλιών που πουλάνε και τη μάνα τους για να αυξηθεί η τηλεθέασή τους (έγραψα τη λέξη κυρίως για καθαρά προσωπικούς λόγους, διότι ένα από τα πράγματα που απεχθάνομαι περισσότερο στη σύγχρονη κοινωνία είναι η τηλεόραση). Και, βεβαίως, θέτει και το πολύ δύσκολο να απαντηθεί ερώτημα: Είναι τόσο βρωμερά τα κανάλια επειδή έτσι θέλει το κοινό ή το κοινό εθίστηκε άθελά του στη μπόχα που τα κανάλια εκπέμπουν;

Να επισημάνω ότι ο ήρωας είναι ουσιαστικά ένας απόλυτα ψυχοπαθής τύπος, με την έννοια ότι είναι ένας άνθρωπος που του λείπει παντελώς το συναίσθημα και η ηθική και, ταυτόχρονα, ένας ακραίος καπιταλιστής (η μπίζνα πάνω απ' όλα). 

Γενικά τη βρήκα πολύ καλή ταινία και τη συστήνω. Ίσως για να συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος της αρρώστιας ορισμένων πτυχών της κοινωνίας μας.

ΜΙΟΥΖΙΚΑΛ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΣΤΟ "THAT'S ENTERTAINMENT, PART 2"

 

Η σειρά 3 ταινιών με τίτλο "That's Entertainment" ξεκίνησε το 1974. Λόγω της επιτυχίας του πρώτου φιλμ το 1976 κυκλοφόρησε το 2ο μέρος, το "That's Entertainment, part 2". Άτυπα θα αναφέρουμε ως σκηνοθέτη τον Gene Kelly, απλώς επειδή σκηνοθέτησε τα (λίγα) νέα νούμερα που έχουν προστεθεί. Θα σας εξηγήσω αμέσως: Η σειρά δεν είναι ακριβώς ταινίες, αλλά μια ανθολογία των καλύτερων, κατά τη γνώμη όσων έκαναν την επιλογή, κομματιών από τα πάμπολλα, κλασικά μιούζικαλ της MGM. Υπάρχουν και ένας ή δύο αφηγητές - παρουσιαστές (ο Gene Kelly και ο Fred Astaire βεβαίως) και λίγα νέα χορευτικά νούμερα από τους δυο τους.

'Ολο το υπόλοιπο δεν είναι παρά μια συρραφή παλιών, όπως είπαμε, "στιγμών". Οι παρουσιαστές μιλάνε λίγο για καθένα από τα πολλά νούμερα που παρουσιάζονται, για τους ηθοποιούς - χορευτές, για τον συνθέτη του κομματιού και για την ταινία απ' όπου προέρχεται, η γκάμα των οποίων είναι μεγάλη: Από ασπρόμαυρα μιούζικαλ των 30ς έως αυτά των 50ς. Οι χρυσές εποχές του μιούζικαλ δηλαδή.

Όπως καταλαβαίνετε δεν τίθεται θέμα κριτικής. Αν είστε φίλος του σχεδόν μη υπάρχοντος σήμερα αυτού είδους θα το απολαύσετε κυριολεκτικά. Αν πάλι σιχαίνεστε τα μιούζικαλ (ή τα greatest hits, όπως λέγαμε κάποτε)... ούτε απ' έξω. Διαλέγετε και παίρνετε. Τα κομμάτια που βλέπουμε πάντως είναι συνήθως απολαυστικά. και φυσικά παρελαύνουν οι σούπερ σταρ του είδους: Gene Kelly και ο Fred Astaire, όπως είπαμε, Τζούντι Γκάρλαντ, Σιντ Τσαρίς, Τζίντζερ Ρότζερς, Μίκυ Ρούνεϊ, Μπινγκ Κρόσμπι, Γκριρ Γκάρσον, Κλαρκ Γκέιμπλ, αδελφοί Μαρξ, Λέσλι Καρόν, Ντόρις Ντέι, Φρανκ Σινάτρα, Λούις Άρμστρονγκ, Έστερ Ουίλιαμς, Γκρέτα Γκάρμπο, Τζόαν Κρόφορντ, Λίνα Χορν κλπ. κλπ. κλπ.

"IN THE EARTH" Ή Η ΤΡΟΜΑΚΤΙΚΗ ΦΥΣΗ

 

Το 2021 ο βρετανός Ben Wheatly γυρίζει το "In the Earth", μια μάλλον περίεργη ταινία τρόμου γυρισμένη "στη φύση". 

Μια καταστροφική επιδημία έχει απλωθεί στην ανθρωπότητα. Μια επιστήμονας μπαίνει βαθιά σε ένα δάσος , όπου κατασκηνώνει (εκεί έχει μεταφερθεί και το εργαστήριό της), προσπαθώντας να βρει θεραπεία για τη μάστιγα. Ωστόσο στο δάσος αυτό (δεν επιλέχτηκε άλλωστε τυχαία από την επιστήμονα), περίεργα πράγματα συμβαίνουν.

Μάλλον χαμηλότονη ταινία τρόμου, που κινείται ανάμεσα στο πραγματικό και την παραίσθηση, με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας. Παντρεύει τα παράξενα φαινόμενα και την "αλλαγή" κάποιων ανθρώπων που βρίσκονται σε μια συγκεκριμένη περιοχή με το παγανιστικό στοιχείο και τον τρόμο που, ουσιαστικά, μας προκαλεί η ανεξέλεγκτη φύση - η οποία, όπως μας πληροφορεί η αφίσα του φιλμ, "είναι μια δύναμη κακού".

Δεν έχει σχέση με συνηθισμένες σύγχρονες χολιγουντιανές (υπερ ή μη)παραγωγές τρόμου και γι' αυτό θα ξενίσει τους περισσότερους (θα τους ενοχλήσουν επίσης οι αργοί ρυθμοί και κάποια σκοτεινά σημεία). Ωστόσο το βρήκα σχετικά ενδιαφέρον (όχι κάτι παραπάνω όμως) και δεν το προσπέρασα εντελώς αδιάφορα.

"AZOR" : ΑΡΓΗ ΚΑΤΑΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΒΥΣΟ

 

Στα μέσα της άγριας και αιμοσταγούς αργεντίνικης χούντας ένας ελβετός τραπεζίτης φτάνει στη χώρα με τη γυναίκα του για να αντικαταστήσει τον προκάτοχό του στο εκεί παράρτημα της τράπεζας, ο οποίος έχει εξαφανιστεί μια νύχτα. Φτάνοντας θα διαπιστώσει ότι κυκλοφορούν για τον εξαφανισμένο διάφορες αρνητικές φήμες, που ποτέ δεν γίνονται σαφείς. Ημιτελείς ίντριγκες, κλειστά δωμάτια με μυστικές συσκέψεις, πολιτικές παρεμβάσεις και άλλα πολλά συνθέτουν μια δυσοίωνη ατμόσφαιρα, ενώ ο αντικαταστάτης οδηγείται αργά και σταθερά σε ένα είδος αβύσσου (σχέσεων και χαμένων ιδεολογιών).

Αυτά συμβαίνουν στην πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Andreas Fontana "Azor" του 2021 στα ελλνικά: "Αζόρ: Ο Κωδικός του Τραπεζίτη"). Ο δημιουργός δημιουργεί ένα πολύπλοκο, βαρύ, καφκικό κλίμα όπου οι διασυνδέσεις, οι συνωμοσίες, οι βρώμικες συμφωνίες, δεν αποκαλύπτονται ποτέ ξεκάθαρα και ολοκληρωμένα. Υπάρχουν ψίθυροι, φήμες, διακριτικές συστάσεις, και, όπου και όταν χρειάζεται, καθαρή βία. Όλα συντείνουν στο να υπογραμμίσουν τις σχέσεις κεφαλαίου και εξουσίας ή, πιο γενικά, την κυριαρχία οικονομικών συμφερόντων πάνω σε οποιαδήποτε ιδεολογία ή "καλή πρόθεση". Το κεφάλαιο δεν ενδιαφέρεται με ποιον θα συνεργαστεί, όσο βρώμικος κι αν είναι, δεν έχει ιδεολογία. Θέλει μόνο το κέρδος.

Φεστιβαλικό φιλμ, αργοί ρυθμοί, ένα είδος αργής κατάβασης του ήρωα στην κόλαση, κάτι σαν την "Καρδιά του Σκοταδιού" δηλαδή κυρίως όμως σε κλειστούς χώρους. Ενδιαφέρον, αλλά μέχρι εκεί. Δεν θα το σύστηνα σε θεατές μη εθισμένους σε φεστιβαλικές ταινίες.