"BLADE RUNNER 2049" ΙΕΡΟΣΥΛΙΑ Ή ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ;

Φυσικά και ανατρίχιαζα με την ιδέα ότι θα γυριζόταν σίκουελ του θρυλικού "Blade Runner", μιας από τις επιδραστικότερες ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου (στο χώρο της επιστημονικής φαντασίας τουλάχιστον πιθανόν η επιδραστικότερη). Λοιπόν, για να μη βρίσκεστε σε αγωνία για την τωρινή μου άποψη (σιγά την αγωνία, θα μου πείτε), το "Blade Runner 2049" του 2017 του Denis Villeneuve, ενός από τους σημαντικότερους σύγχρονους δημιουργούς, μου άρεσε πολύ. Δίχως όμως συγκρίσεις με το πρωταρχικό αριστούργημα.
30 χρόνια μετά τα γεγονότα της αυθεντικής ταινίας, ένας νεαρός Blade Runner, ρέπλικα και ο ίδιος μιας νεότερης γενιάς, φτιαγμένης έτσι ώστε να μη δείχνει οποιουδήποτε είδους ανυπακοή, εντοπίζει και εξοντώνει ρέπλικες προηγούμενων μοντέλων. Κάπου εκεί ανακαλύπτει ένα συγκλονιστικό μυστικό, το οποίο μπορεί να αλλάξει για πάντα τα όσα οι άνθρωποι θεωρούν δεδομένα για τις ρέπλικες. Αρχίζει λοιπόν μια επίπονη έρευνα, που θα τον οδηγήσει στα χνάρια ενός παλιού Blade Runner (του γηραιού πλέον Χάρισον Φορντ βεβαίως), αλλά και σε αμφιβολίες για τη δική του ταυτότητα (ουδέποτε αμφισβητείται ότι ο ίδιος είναι ρέπλικα, κι αυτό το γνωρίζει καλά απ' την αρχή, αλλά...)
Να πω αρχικά ότι ο θεατής δύσκολα θα παρακολουθήσει το φιλμ αν δεν έχει δει την πρώτη ταινία. Να παρατηρήσω επίσης ότι το φιλμ είναι αργό, με διάρκεια 161', πράγμα που ίσως κουράσει κάποιους (όχι εμένα πάντως). Αυτά με τις επιφανειακές επισημάνσεις. Επί της ουσίας τώρα, αυτό που πρώτα θαύμασα είναι η εκπληκτική εικαστική του ατμόσφαιρα, το χρώμα, τα σκηνικά, τα οποία δημιουργούν ένα  πολύ δυνατό δυστοπικό όραμα. Η ατμόσφαιρα είναι μόνιμα μουντή και συννεφιασμένη, ο ήλιος αόρατος, η βροχή σχεδον διαρκής, μεγάλα κομμάτια του παλιού κόσμου κατεστραμένα και εγκαταλειμένα (το Λας Βέγκας π.χ., όπου διαδραματίζεται μέρος του φιλμ, είναι ερειπωμένο και ακατοίκητο). Αυτά λοιπόν με την εκπληκτική για μένα εικόνα. Η σεναριακή δομή τώρα πατά και πάλι στο φιλμ νουάρ (ο μοναχικός ήρωας, το πανταχού παρόν αχανές αστικό τοπίο, η αναζήτηση, οι αποκαλύψεις), ενώ όσο προχωράμε οι ανατροπές πολλαπλασιάζονται.
Φιλοσοφικά τώρα, το ταξίδι του ήρωα είναι ένα ταξίδι αυτογνωσίας. Ωστόσο ο βασικός ρόλος της μνήμης είναι αμφισβητούμενος. Τι είναι αλήθεια απ' αυτά που θυμόμαστε και τι όχι; Γενικότερα, εικονικό και πραγματικό μπερδεύονται σχεδόν αξεδιάλυτα, με αποτέλεσμα η αλήθεια και το ψέμα να μην είναι ποτέ ευδιάκριτα, το μεταξύ τους παιχνίδι να είναι διαρκές. Και φυσικά το καφκικό όνομα του ήρωα, Κ, παραπέμπει ολοφάνερα στη δομή του κόσμου που οραματίζεται η ταινία. Επίσης εδώ πλανάται πολύ περισσότερο το ερώτημα του αυθεντικού φιλμ: Τι δικαιώματα έχει μια ρέπλικα, ένα κατασκευασμένο από τον άνθρωπο ον, με δική του σκέψη και ζωή ωστόσο; Ενώ, όπως στην πρώτη ταινία επίσης, ο σκοτεινός και δυσβάστακτος καπιταλισμός είναι κάτι παραπάνω από κυρίαρχος...
Προσωπικά λοιπόν απόλαυσα την ταινία. Για μένα πρόκειται για ένα από τα ελάχιστα ριμέικ που αξίζουν τον κόπο. Ο Villeneuve επιβεβαιώνει για μια ακόμα φορά τη σημαντικότητά του και, τελικά, νομίζω ότι μόνο αυτός θα μπορούσε να κάνει ένα τόσο προσωπικό, πιστό στη δική του αισθητική και ενδιαφέρον σίκουελ ενός αριστουργήματος. Του βγάζω μάλιστα το καπέλο, αφού η ταινία μίλια απέχει από την ισοπεδωτική λογική των μπλογκμπάστερ του σύγχρονου και απόλυτα δολαριοκεντρικού Χόλιγουντ (γι' αυτό άλλωστε, επειδή τόλμησε να κάνει κάτι τέτοιο, το φιλμ "δεν πήγε" στα ταμεία). Παρ΄ όλα αυτά εξακολουθώ να είμαι εναντίον των σίκουελ, ριμέικ και κάθε είδους άλλων τέτοιων. Αφού μόνο ένα όντως αμελητέο ποσοστό βγαίνει καλο, αφείστε επί τέλους ήσυχα τα πρωτότυπα! Όσο για τη σημαντικότητά του, δεν θα αμφισβητήσω ποτέ το ότι το αυθεντικό φιλμ θα είναι πάντοτε πολύ σημαντικότερο, όσο καλό κι αν είναι κατά τη γνώμη μου αυτό εδώ. Βλέπετε, οι μεγάλες ταινίες έχουν να κάνουν και με την εποχή που βγαίνουν, και με την πρωτοτυπία τους, και με τον σάλο που προκάλεσαν. Το σοκ του τότε θεατή, που έβλεπε το φιλμ με παρθένα ματιά, δεν μπορεί να επαναληφτεί. Ας μην προχωράμε λοιπόν σε συγκρίσεις, δεν αντέχουν. Απλώς θα επιμείνω ότι το παρόν φιλμ είναι εξαιρετικό αν το δει κανείς μεμονωμένα, πράγμα που προσωπικά πιστευα ακατόρθωτο κάτω από το βάρος ενός τέτοιου πρωτότυπου.