"MATRIX" : ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΣΗΜΕΙΟΛΟΓΙΑ

Το 1999 το "Matrix" των αδελφών Wachowski (Lana και Lilly σήμερα) τάραξε όντως τα κινηματογραφικά νερά, αυτά της επιστημονικής φαντασίας τουλάχιστον, και σχεδόν έγινε μύθος. Προσωπικά δεν υπήρξα ποτέ μεγάλος φαν της ταινίας, ωστόσο νομίζω ότι το τόσο εντυπωσιακό του όλου πράγματος δικαιολογεί απόλυτα τη φήμη του.
Ο ήρωας ζει σε μια κοινωνία όπως τη ξέρουμε. Προγραμματιστής, δουλεύει σε μεγάλη εταιρία και τις νύχτες... κάνει διάφορα με τον υπολογιστή του. Ωστόσο βασανίζεται από παράξενα και φριχτά όνειρα (;). Κάποια στιγμή θα έρθει σε επαφή με τον διάσημο "υπ' αριθμόν ένα κίνδυνο" Μορφέα και την παρέα του, κι αυτός θα του αποκαλύψει το εφιαλτικό πρόσωπο του αληθινού κόσμου, το οποίο είναι εντελώς διαφορετικό από την οικεία καθημερινότητά του. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά θα του δηλώσει από την αρχή ότι τον θεωρεί τον αναμενόμενο "Μεσία", που θα σώσει την ανθρωπότητα από την βάρβαρη κυριαρχία των μηχανών.
Ξαναλέω ότι το φιλμ παραμένει εντυπωσιακό. Συχνή καταιγιστική δράση, σασπένς, διάσημα slow motion και σχεδόν χορευτικές φιγούρες στις μάχες, εντυπωσιακά σκηνικά... Η όλη ιστορία του βεβαίως αποτελεί ένα πραγματικό συνονθύλευμα επιρροών: Από τον "Εξολοθρευτή" ως την κυβερνοπανκ λογοτεχνία (με εξέχουσα αναφορά τον Ουίλιαμ Γκίμπσον) και από τη συνωμοσιολογία ως την Αγία Γραφή και τα φιλμ πολεμικών τεχνών, ενώ η εικόνα δανείζεται από τη χορογραφημένη βία του Πέκινπα έως την αντίστοιχη του Τζον Γου και των ανατολικών ταινιών καράτε. Πολλά δάνεια, έτσι;
Όσον αφορά το ιδεολογικό μέρος... εδώ θα τα χαλάσουμε κάπως. Νομίζω οτι το ουσιαστικό μήνυμα είναι καθαρά θρησκευτικής υφής: Ο κόσμος περιμένει ένα μεσία για να λυτρωθεί από τον εφιάλτη, και μάλιστα έναν μεσία του οποίου η ύπαρξη έχει ειπωθεί σε προφητείες. Υπάρχει όντως μία προφήτης, ένας "Ιωάννης Βαπτιστής" (ο Μορφέας), ο οποίος είναι αυτός που "αναγνωρίζει" τον μεσία, τον διδάσκει και τον πείθει ότι "αυτός είναι ο εκλεκτός", ενώ, για να μην έχουμε την παραμικρή αμφιβολία για την θρησκευτική υφή του όλου πράγματος, η μυστική πόλη των "ελευθερων ανθρώπων", αυτών που γνωρίζουν την αλήθεια, λέγεται Σιών. Όσο για το τέλος [spoiler, spoiler] προσωπικά με ξενέρωσε πολύ, αφού πρόκειται για μια κανονικότατη ανάσταση, η οποία μάλιστα συμβαίνει εξ αιτίας της "θαυματουργής δύναμης της αγάπης" [τέλος spoiler].
Γκρινιάζω, αλλά αν δεν το έχετε δει και είστε φαν της ΕΦ να το κάνετε οπωσδήποτε. Νομίζω ότι, παρά τις έντονες επιροές του, κι αυτό με τη σειρά του επηρέασε μεταγενέστερες ταινίες δράσης / φαντασίας και, τέλος πάντων, παραμένει ένα είδος κλασικού. Μόνο αυτό το πρώτο μέρος, το αρχικό δηλαδή, γιατί τα επόμενα δύο... αφείστε καλύτερα. Όσο για τους Wachowski, νομίζω ότι ποτέ δεν κατάφεραν να κάνουν κάτι αξιόλογο έκτοτε.