"ΤΟ ΧΡΥΣΑΦΙ ΤΟΥ ΜΑΚΕΝΑ": ΕΝΑ ΠΑΡΑΞΕΝΟ ΓΟΥΕΣΤΕΡΝ

Το "Χρυσάφι του Μακένα" (Mackenna's Gold) είναι ένα γουέστερν που γυρίζει ο J. Lee Thompson το 1969, σε μια εποχή δηλαδή που το είδος έχει ουσιαστικά τελειώσει. Ίσως γι' αυτό στο φιλμ ενσωματώνονται (όχι πολύ φανερά) και στοιχεία της εποχής. Το καστ πάντως είναι εντυπωσιακό: Γκρέγκορι Πεκ, Ομάρ Σαρίφ, Τέλι Σαβάλας, Ιλάι Γουάλας, ¨Αντονι Κουέιλ και άλλοι σε μεγαλύτερους ή μικρότερους ρόλους.

 Μια συμμορία κακοποιών αιχμαλωτίζει ένα σερίφη, τον Μακένα, επειδή ξέρουν ότι ο τελευταίος είναι κάτοχος ενός ινδιάνικου χάρτη που δείχνει τη μυστική τοποθεσία ενός μέρους πλημμυρισμένου στο χρυσάφι, κάτι σαν το μυθικό Ελντοράντο. Ο σερίφης επιμένει ότι όλα αυτά είναι παραμύθια. Εμείς ξέρουμε επίσης ότι ο ίδιος δεν ενδιαφέρεται για το (πιθανό) χρυσάφι, πράγμα για το οποίο πατούν επί πτωμάτων όλοι οι υπόλοιποι (και όχι μόνο η συμμορία, όπως θα δείτε).

Είναι μια όντως παράξενη ταινία. Από τη μία είναι πολύ ενδιαφέρουσα η στάση της τόσο απέναντι στο αιώνιο θέμα της απληστίας όσο και στο θέμα του σεβασμού του ινδιάνικου πολιτισμού - και της κάθε διαφορετικής κουλτούρας εν γένει. Από την άλλη υπάρχει (κυρίως προς το τέλος) μια σχεδόν μεταφυσική αφέλεια - δίχως η άποψη να είναι ακριβώς μεταφυσική, αλλά κάπου στα όρια. Ίσως οι τελευταίες σκηνές να αντανακλούν την κυρίαρχη ψυχεδέλεια και τις διάφορες ανατολικο-πνευματικο-φευγάτες θεωρίες που κυριαρχούσαν στην εποχή (βλέπε χίπις κλπ.). Αλλά, θα επαναλάβω, η σαρκαστική ματιά πάνω στο θέμα της ανθρώπινης απληστίας, είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Βλέπετε, ΟΚ, η συμμορία είναι "οι κακοί" και αυτοί είναι αδίστακτοι και άπληστοι. Η κριτική όμως προχωρά πολύ περισσότερο, σε κάθε λογής "καθώς πρέπει" και υπεράνω υοπψίας άτομα.  

Γενικά πάντως πρόκειται για ένα χορταστικό φιλμ, με χαρακτηριστικό τους διάφορους γνωστούς ηθοποιούς - που συχνά είναι και ενδιαφέροντες ως χαρακτήρες - που εμφανίζονται για λίγο και μετά εξαφανίζονται είτε επειδή σκοτώνονται νωρίς είτε για άλλους λόγους. Ενδιαφέρον, αλλά άνισο.