Τρίτη, Φεβρουαρίου 27, 2018

"ΑΦΑΝΕΙΣ ΗΡΩΙΔΕΣ": ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ, NASA ΚΑΙ... ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΕΣ

Υπάρχουν ταινίες απόλυτα σωστές ως προς την πολιτική τους κατεύθυνση (σύμφωνα με τη δική μου γνώμη βεβαίως), με την οπτική των οποίων συμφωνώ απόλυτα, πλην όμως έχω κάποιες κινηματογραφικής φύσης αντιρρήσεις. Τέτοια ταινία είναι οι "Αφανείς Ηρωίδες" (Hidden Figures) που γύρισε το 2016 ο Theodore Melfi.
Πρόκειται για αληθινή ιστορία (πόσο αληθινή στις λεπτομέρειες δεν μπορώ να το ξέρω, Χόλιγουντ είναι αυτό και εξωραϊζει τα πράγματα, αλλά πάντως αληθινή σε γενικές γραμμές). Όταν λοιπόν οι ΗΠΑ πάσχιζαν στις αρχές της δεκαετίας του 60 να κατακτήσουν το διάστημα, βρίσκονταν σε σκληρό ανταγωνισμό με τους ρώσους, οι οποίοι προηγήθηκαν, αφού πρώτοι έστειλαν έμβιο ον (το σκυλί Λάικα) στο διάστημα και στη συνέχεια, επίσης πρώτοι, άνθρωπο σε τροχιά γύρω από τη γη (τον θρυλικό Γκαγκάριν). Η ΝΑΣΑ δουλεύει πυρετωδώς για να εκτοξεύσει κι αυτή δικό της επανδρωμένο δορυφόρο, τα μαθηματικής φύσης όμως προβλήματα είναι πάμπολλα. Ακόμα κι εκεί λοιπόν όπου εργάζονται τα μεγαλύτερα μυαλά της χώρας, ο ρατσισμός καλά κρατεί. Σε μια εποχή όπου το απαρτχάιντ είναι ουσιαστικά θεσμοθετημένο (ξεχωριστά μπαρ και εστιατόρια, ξεχωριστές τουαλέτες και θέσεις στα λεωφορεία κλπ.), υπάρχει ένα τμήμα της ΝΑΣΑ σχετικά απομονωμένο όπου δουλεύουν μόνο μαύρες γυναίκες. Εξ ίσου "κεφάλια" με όλους τους άλλους αλλά, φευ, μαύρες! Οι οποίες πρακτικά απαγορεύεται να έρχονται σε επαφή με τους υπόλοιπους επιστήμονες, ακόμα και να έχουν πρόσβαση σε απόρητες πληροφορίες που έχουν όλοι οι υπόλοιποι. Το φιλμ αφηγείται την "ηρωική" ιστορία τριών μαύρων γυναικών, στενών φίλων μεταξύ τους, η μία εκ των οποίων όχι μόνο καταφέρνει να πάρει τη θέση που της αξιζει στην υπηρεσία, αλλά και ουσιαστικά, με την μαθηματική της ιδιοφυία, συμβάλλει όσο ελάχιστοι άλλοι στην επιτυχία του στόχου (για την ιστορία οι αμερικάνοι κατάφεραν κι αυτοί να στείλουν επανδρωμένο δορυφόρο με πρώτο αστροναύτη τον Τζον Γκλεν).
Η ταινία καταγράφει ανάγλυφα έναν κάτι περισσότερο από εξοργιστικό διπλό ρατσισμό: Τα θύματά του δεν είναι μόνο μαύρες, αλλά και γυναίκες. Σαν τις μύγες μεσ' το γάλα σε μια απόλυτα λευκή και ανδροκρατούμενη ΝΑΣΑ. Είναι απίστευτα όσα θα δείτε, σε μια εποχή τόσο κοντινή, στην νοποία όμως ακόμα και οι καφετιέρες των μαύρων έπρεπε να είναι ξεχωριστές μήπως και "μολυνθεί" κανένας λευκός... Φανταστείτε τώρα όλο αυτό το ρατσιστικό κλίμα ανακατεμένο με τη ψυχροπολεμική παράνοια και τον υστερικό αντικομουνισμό... Δεν θα σας πω περισσότερα, θα τα δείτε μόνοι σας και, νομίζω, αν τουλάχιστον δεν είστε χρυσαυγίτες, ότι θα εξοργιστείτε κι εσείς.
Και ποιες είναι οι αντιρρήσεις που έλεγα στην αρχή; Στο ότι όλα αυτά, απόλυτα ευπρόσδεκτα για να μας μάθουν ή να μας θυμίσουν πόσο κοντά (και χρονικά) βρίσκεται το τέρας του ρατσισμού, δίνονται ως "αγιογραφία". Και οι τρεις μάυρες φίλες είναι υπέροχοι άνθρωποι, όλοι (εκτός του επί κεφαλής) οι άντρες εργαζόμενοι έχουν το ρατσισμό ριζωμένο μέσα τους, η θηλυκή ιδιοφυία είναι εντελώς ιδιοφυία και μπορεί να επιλύει κάθε πρόβλημα κλπ. κλπ. Γενικά η αντιμετώπιση μου φάνηκε μονοδιάστατη. Στην προσπάθειά της να υποστηρίξει τους απόλυτα σωστούς στόχους της η ταινία γίνεται απλοϊκή και απόλυτα χωρισμένη σε καλούς - κακούς.
Παρ' όλα αυτά τη συνιστώ, για να δείτε μία ακόμα, άγνωστη στους περισσότερους, σκοτεινή πτυχή της Αμερικής. Και να διαπιστωσετε πόσο ο ρατσισμός πάει χέρι - χέρι με την απλή ηλιθιότητα...

Ετικέτες ,

3 Comments:

Blogger argiris-cinefil said...

Όντως απολύτως σωστή ιδεολογικά αλλά κινηματογραφικά πάσχει από την απλοϊκότητα και σχηματικότητά της. Παρόλα αυτά μου άρεσε.
Το θέμα είναι ότι αυτό το τέρας του ρατσισμού δεν είναι μόνο ότι βρίσκεται τόσο κοντά χρονικά αλλά το ότι συνέβαινε (και εξακολουθεί φυσικά να συμβαίνει με διαφορετικό τρόπο βέβαια καθώς έχουν αλλάξει οι εποχές) στην υπερδύναμη του πλανήτη και όχι σε μια τριτοκοσμική χώρα.

Φεβρουαρίου 28, 2018 1:47 μ.μ.  
Blogger argiris-cinefil said...

Ξέχασα βαθμολογία! :)
3/5: Καλή

Φεβρουαρίου 28, 2018 1:48 μ.μ.  
Blogger vandimir said...

Ακριβώς έτσι. Και, τότε παλιά, όχι μόνο στην υπερδύναμη, αλλά και στο πιο προχωρημένο υποτίθεται σημείο της, εκεί που συγκεντρώνονται τα καλύτερα μυαλά. Ε, τότε τι να περιμένεις από τους άλλους...

Φεβρουαρίου 28, 2018 4:38 μ.μ.  

Δημοσίευση σχολίου

<< Home

eXTReMe Tracker