Τρίτη, Φεβρουαρίου 10, 2015

"ΧΟΡΤΑΡΙ ΘΑ ΦΥΤΡΩΣΕΙ ΠΑΝΩ ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ ΣΑΣ" ΚΑΤΑ ΤΟΝ ANSELM KIEFER

Ο γερμανός Anselm Kiefer είναι ένας από τους γνωστότερους εν ζωή εικαστικούς καλλιτέχνες (έχει γεννηθεί το 1945). Κάπου στη δεκαετία του 90 (στις αρχές της νομίζω) ο Kiefer (ο οποίος ζει στη Γαλλία), αγοράζει στα σύνορα Γαλλίας Γερμανίας ένα τεράστιο εγκαταλειμμένο εργοστάσιο (και την γύρω περιοχή) και το μετατρέπει όχι απλώς σε προσωπικό του εργαστήριο: Αρχίζει να δημιουργεί έναν λαβυρινθώδη κόσμο, γκρεμίζοντας τοίχους, ανοίγοντας στοές, φτιάχνοντας δαιδαλώδη υπόγεια και τούνελ, αλλά και μικρά κτίσματα έξω από τον κυρίως χώρο, τα οποία στεγάζουν ένα πελώριο έργο - πίνακα το καθένα, και τεράστιους πύργους - γλυπτικές κατασκευές και άλλα και άλλα πολλά.. Η διαδικασία αυτή συνεχιζόταν τουλάχιστον μέχρι το 2014. Σ' όλους αυτούς τους χώρους υπάρχουν διάσπαρτες εγκαταστάσεις του, αλλά και τεράστια επιτοίχια έργα του (δύσκολα τα αποκαλείς "πίνακες", αφού χαρακτηριστικό τους είναι το ανάγλυφο στοιχείο και τα πολλά κολλημένα πάνω τους αντικείμενα).
Το 2010 η αγγλίδα Sophie Fiennes, αφού έχει επισκεφτεί επανειλημμένα σε διάρκεια 3-4 χρόνων την περιοχή και τον καλλιτέχνη, ολοκληρώνει το ντοκιμαντέρ "Over your Cities Grass will Grow". Ίσως να μη σας ενδιαφέρουν τα εικαστικά. Ωστόσο η ταινία δείχνει με συγκλονιστικό τρόπο νομίζω το πώς δουλεύει ο σίγουρα εκκεντρικός και "φευγάτος" δημιουργός (με βοηθούς φυσικά, γιατί τα μνημειακών διαστάσεων έργα του είναι αδύνατο να φτιαχτούν από έναν και μόνο άνθρωπο). Η σχέση με τα έργα του είναι ουσιαστικά σωματική. Χρησιμοποιεί συχνά υλικά από τη φύση (χώμα, πέτρες, κλαδιά κλπ.), αλλά και "βασανίζει" τις επιφάνειές των πινάκων (τεράστιων πάντοτε, το είπαμε) με τσιμέντο, οξύ, λιωμένα μέταλλα και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε, επιτυγχάνοντας μοναδικά αποτελέσματα. Κάπου στο μέσον υπάρχει και μια συνέντευξη του Κίφερ, που μιλά για τις απόψεις του, στις οποίες μπερδεύονται και μυστικιστικά στοιχεία (αναφορές στην καμπάλα και τον εβραίο μυστικιστή Luria κλπ.), αλλά και το γενικότερο ενδιαφέρον του για το πώς θα είναι ο κόσμος μετά την εξαφάνιση του ανθρώπινου είδους (είτε από ξαφνική καταστροφή είτε από οτιδήποτε άλλο), τι θα απομείνει από τα έργα μας. Συνολικά ο Κίφερ θυμίζει σύγχρονο αλχημιστή.
Η ταινία, ατμοσφαιρική, χρησιμοποιώντας υποβλητικές μουσικές (του Ligetti κυρίως), μας μεταφέρει στον μυστηριώδη και συχνά ανατριχιαστικό κόσμο του καλλιτέχνη, σε απόκοσμους χώρους που θυμίζουν τη "Ζώνη" στο "Στάλκερ" του Ταρκόφσκι, σε εντυπωσιακά έργα που "βάζουν τον θεατή μέσα τους". Ναι, πρόκειται για το όραμα ενός εκκεντρικού και καθόλου συνηθισμένου ανθρώπου. Ίσως και γι' αυτό ακριβώς το φιλμ μου άφησε μια πολύ δυνατή αίσθηση. Νομίζω ότι αξίζει την προσοχή ακόμα κι όσων δεν έχουν ιδέα από τη σύγχρονη εικαστική σκηνή.
ΥΓ: Ναι, για όλα αυτά χρειάζονται εκατομμύρια. Είναι σαφές ότι ο Κίφερ, ως ένας από τους διασημότερους παγκόσμιους καλλιτέχνες, τα έχει. Προφανώς - σχολιάστε το όπως θέλετε - η φήμη και η οικονομική δύναμη αποτελούν προϋποθέσεις για την υλοποίηση ενός τέτοιου κολοσσιαίου  οράματος.

Ετικέτες ,

eXTReMe Tracker