"Η ΑΜΑΞΑ - ΦΑΝΤΑΣΜΑ῾῾ ΚΑΙ Ο ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΕΝΑΝ ΑΙΩΝΑ

 

Ο Victor Sjostrom (1879-1960, προφέρεται Σγιέστρομ) θεωρείται ο πατέρας του σουηδικού κινηματογράφου. Εκτός από σκηνοθέτης ήταν και ηθοποιός. Είναι μάλιστα ο ηλικιωμένος καθηγητής που πρωταγωνιστεί στις καταπληκτικές ῾Ἀγριες Φράουλες῾῾ του Μπέργκμαν το 1957. Πίσω στο 1921 όμως, γυρίζει μια από τις κλασικές ταινές του βωβού σινεμά, την ῾῞Άμαξα  Φάντασμα¨, με τον ίδιο ως πρωταγωνιστή.

Την τελευταία μέρα του χρόνου, μια ετοιμοθάνατη κοπέλα ζητά από τη μητέρα της να της φέρει έναν συγκεκριμένο άντρα, ο οποίος θα είναι ο τελευταίος που θα δει πριν πεθάνει. Εμείς βλέπουμε σε διαρκή φλας μπακ τη ζωή του άντρα αυτού και ποιά είναι η σχέση του με ττην κοπέλα. Σύντομα θα διαπιστώσουμε ότι πρόειται για έναν άκαρδο εγκληματία, ένα αληθινό κάθαρμα. Συγχρόνως διάφορα μεταφυσικά συμβαίνουν: Η άμαξα - φάντασμα του τίτλου είναι ουσιαστικά ο θάνατος. Ως εικόνα, όπως ακριβως τον έχουμε συνηθίσει στη σχετική εικονογραφία: Με κουκούλα και δρεπάνι. Δεν είναι όμως ένας και μόνο. Κάθε αλαγή του έτους κάποιος άνθρωπος αναγκάζεται να γίνει ο θάνατος για ένα χρόνο...

Η ιστορία είναι καθαρά χριστιανική. Αμαρτία, μετάνοια, χάρη και σωτηρία, αγγελικές, αγνές ψυχές και σατανικές ψυχές... Και αντιαλκοολικό κήρυγμα βεβαίως. Επίσης ο μελοδραματισμός είναι εντονότατος. Η έννοια του Κακού πάντως, ενσαρκωμένη σε έναν άνθρωπο, είναι ενδιαφέρουσα και γίνεται περισσότερο, αφού η ταινία μας δείχνει πώς και γιατί ο άνθρωπος αυτός έγινε έτσι. Κυρίως όμως υπάρχει η υποβλητική σκηνοθεσία και οι τεχνολογικές καινοτομίες για την εποχή. Η άμαξα με τον μοιραίο οδηγό της εμφανίζεται πάντοτε σε διπλοτυπία, περνά μέσα από τις εικόνες, μέσα από την ύλη, υποβάλλοντας έτσι την έννοια του μεταφυσικού, του φαντάσματος. Τα φλας μπακ δίνονται έξυπνα και η ιστορία παρακολουθείται άνετα παρά το μπρος- πίσω στο χρόνο. Οι εικόνες της κουρελιασμένης άμαξας με το ταλαιπωρημένο άλογο να διασχίζει γυμνά, μουντά τοπία είναι αξέχαστες και υποβλητικές. 

Μην ψάξετε για ῾῾μηνύματα῾῾, εκτός βεβαίως αν είστε πιστοί χριστιανοί. Για τους σινεφίλ όμως, για οσους θέλουν να μαθουν για τις ρίζες του κινηματογράφου και τις ταινίες (όλων των εποχών) που τον σημάδεψαν, η θέασή της κρίνεται απαραίτητη.