ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ "ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΙΧΟ";

 

Ο Ιρανός Bahid Jalilvand είναι ο σκηνοθέτης που το 2017 είχε κάνει το ενδιαφέρον "Περίπτωση Συνείδησης". Το 2022 γυρίζει το επίσης καλό "Πέρα από τον Τοίχο" (Shab, Dahkel, Divar), αποδεικνύοντας έτσι ότι το ιρανικό σινεμά εδώ και δεκαετίες εξακολουθεί να παράγει αξιόλογες ταινίες (σε διάφορες παραλλαγές αυτού που αποκαλούμε "κοινωνικό σινεμά", αλλά η ποικιλία τους είναι μεγάλη).

Μια γυναίκα κυνηγημένη από τους μπάτσους καταφεύγει (τυχαία) στο διαμέρισμα ενός νέου άντρα που τυφλώνεται σταδιακά (στην παρούσα φάση διακρίνει μόνο ακαθόριστες σκιές). Εκείνος αποφασίζει να την κρύψει. Ωστόσο η πολυκατοικία είναι περικυκλωμένη από την αστυνομία...

Η ταινία είναι ένα κλειστοφοβικό θρίλερ με αρκετή ένταση. Παράλληλα - όπως συχνά γίνεται σε φιλμ της χώρας - διαθέτει και άλλα επίπεδα: Αφ' ενός κάνει κριτική στην ασφυκτική, καταπιεστική ατμόσφαιρα που επικρατεί στο Ιράν και την αστυνομική καταστολή. Η συνεχής "πολιορκία" του ήρωα από γείτονες, αστυνομικούς κ.α. σκιαγραφεί την έλλειψη ιδιωτικότητας και ταυτόχρονα δημιουργεί ένα απόλυτα καφκικό κλίμα. Από την άλλη εξερευνά το ψυχολογικό επίπεδο, δίνοντας έτσι ανάγλυφα την απελπισία ενός νέου ανθρώπου που χάνει την όρασή του. Τι παιχνίδια του μυαλού μπορεί να παίξει για να αντιμετωπίσει τη μοναξιά του και το σκοτάδι που έρχεται; 

Η αφήγηση γίνεται με συχνά flash back, που μας δείχνουν τι συνέβη στο κοντινό παρελθόν τόσο στον άνδρα όσο και στην κυνηγημένη γυναίκα. Όσο όμως αυτά συνεχίζονται, τόσο μπερδευόμαστε. Είναι φανερό ότι κάτι δεν πάει καλά, υπάρχουν σκοτεινά σημεία κι ας μας μιλά τόσο για το παρελθόν. Και τελικά έρχεται η αποκάλυψη - μας έχει προειδοποιήσει γι' αυτό - για να δώσει και την απαραίτητη ανατροπή. 

Τελικά φαίνεται ότι στο Ιράν γυρίζονται ταινίες που, μεταξύ άλλων, καταγγέλλουν άμεσα τα εκεί τεκταινόμενα. Πώς ξεπερνούν άραγε τη λογοκρισία;