ΣΚΟΤΕΙΝΟ "ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ"

 

Ο πάντοτε ενδιαφέρων Ιταλός σκηνοθέτης Matteo Garrone γυρίζει το 2015 μια ταινία διαφορετική από ό,τι είχε κάνει ως τότε : "Το Παραμύθι των Παραμυθιών" (Il Racconto dei Racconti) είναι μια παράξενη "συρραφή" τριών ιταλικών παραμυθιών χαλαρά εμπνευσμένων από τα ναπολιτάνικα παραμύθια που κατέγραψε ο Gianbattista Basile στις αρχές του 17ου αιώνα. Μεταξύ των πρωταγωνιστών η Σάλμα Χάγιεκ, ο Βενσάν Κασέλ και ο Τζον Ράιλι. 

Ένας βασιλιάς, μετά από συμβουλή ενός μάγου, θα αντιμετωπίσει με κίνδυνο της ζωής του ένα θαλάσσιο τέρας προκειμένου να μείνει έγκυος η βασίλισσα, την οποία υπεραγαπά. Ένας άλλος άρχοντας θα ερωτευτεί τη φωνή μιας γυναίκας, δίχως να γνωρίζει ότι αυτή ανήκει σε μία από δύο γριές και άσχημες αδελφές. Ένας άλλος βασιλιάς τέλος θα ασχοληθεί εμμονικά (και κρυφά) με την εκτροφή ενός γιγάντιου... ψύλλου, παραμελώντας το μέλλον (τον γάμο δηλαδή) της όμορφης κόρης του.

Μεγάλη παραγωγή, εντυπωσιακές, όμορφες και ατμοσφαιρικές εικόνες και "λοξή" αφήγηση συνθέτουν μια πολύ ενδιαφέρουσα ταινία. "Λοξή" εννοώ ότι δεν έχουμε τη αφήγηση της κάθε ιστορίας τη μία μετά την άλλη. Η αφήγηση εγκαταλείπει σε κάποιο κρίσιμο σημείο την κάθε ιστορία για να επιστρέψει και να συνεχίσει την προηγούμενη, την οποία επίσης είχε αφήσει σε κρίσιμο σημείο, και μετά να συνεχίσει την επόμενη κ.ο.κ. 

Το κύριο χαρακτηριστικό της ωστόσο δεν είναι όσα είπα παραπάνω. Το βασικό στοιχείο είναι ότι τα 3 παραμύθια που βλέπουμε κάθε άλλο παρά σε παιδιά απευθύνονται. Είναι παράδοξα, σκοτεινά, σκληρά, βίαια και συχνά αγγίζουν τα όρια του τρόμου. Μιλούν για ανεξέλεγκτα ερωτικά πάθη, για αδίστακτους ή άβουλους ηγεμόνες, για σκληρές αποφάσεις, για γυναίκες που εκδικούνται βίαια τους τυράννους τους... για τα ανθρώπινα πάθη στο απώγειό τους. Είναι σκληρά όπως πραγματικά ήταν τα παλιά, αυθεντικά παραμύθια, πριν βάλει το χεράκι του - μεταξύ άλλων - ο Ντίσνεϊ. Κοινώς μην διανοηθείτε να τη δείτε με τα παιδιά σας).

Είναι από τις λίγες σχετικά φορές που διαφωνώ με το γενικό πνεύμα της κριτικής που, απ' όσο θυμάμαι, μάλλον είχε θάψει το φιλμ. Προσωπικά το βρήκα πολύ ενδιαφέρον. 

Η ΦΡΙΚΗ ΤΩΝ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΩΝ ΣΤΟ "ΕΙΜΑΙ ΑΚΟΜΑ ΕΔΩ"

Ο Βραζιλιάνος Walter Salles επιστρέφει το 2024 μετά πολλά χρόνια απουσίας με το πολύ δυνατό "Είμαι ακόμα εδώ" (Ainda Estu Aqui), με την εξαιρετική Fernanda Torres στον βασικό ρόλο. 

Βασισμένη σε αληθινά γεγονότα, η ταινία αφηγείται την ξαφνική απαγωγή από το σπίτι του και εξαφάνιση στη συνέχεια ενός πρώην αριστερού βουλευτή και νυν απλώς πολιτικού μηχανικού κατά τη διάρκεια της στυγνής βραζιλιάνικης δικτατορίας. Το περιστατικό συνέβη το 1971. Η ταινία καταγράφει τα γεγονότα και επικεντρώνεται στο "μετά" της οικογένειας.

Η ταινία γίνεται συγκλονιστική, καθώς αρχικά παρακολουθεί την ευτυχισμένη καθημερινότητα της πολυμελούς οικογένειας (το ζευγάρι έχει 4 παιδιά), στη συνέχεια την κτηνώδη εισβολή των γουρουνιών της χούντας, την απαγωγή του συζύγου και τις πρώτες εφιαλτικές μέρες και στη συνέχεια την πολύχρονη αγωνία, αναζήτηση και δράση της όσων απόμειναν - και βεβαίως κυρίως της "επίμονης" και ήρεμα ηρωικής συζύγου. 

Αυτό ακριβώς είναι και η κύρια αρετή του φιλμ: Υπάρχουν πολλές ταινίες που ασχολούνται με τη βία και την τρομοκρατία διαφόρων δικτατοριών. Αυτή εδώ όμως προχωρά και στο "μετά". Εξετάζει και αναλύει τις επιπτώσεις της βάρβαρης πράξης στα εναπομείναντα μέλη της οικογένειας. Με λίγα λόγια επιμένει στο τι συμβαίνει, τι ανεπούλωτα τραύματα μένουν μετά την πράξη καθεαυτή. Έτσι δείχνει σε βάθος το κακό που προκαλούν παρόμοια καθεστώτα. Δεν είναι μόνο οι θάνατοι, τα βασανιστήρια, οι φυλακίσεις, οι εξορίες. Είναι και οι τραγικές επιπτώσεις στις ζωές όσων μένουν πίσω, οι οποίοι πιθανόν δεν παθαίνουν κάτι σε προσωπικό επίπεδο, αλλά το γεγονός συνήθως αλλάζει πλήρως τη ζωή και την καθημερινότητά τους. Προς το χειρότερο φυσικά, προς τον εφιάλτη. Ανακεφαλαιώνοντας: Μια άγρια πράξη των καθαρμάτων δημιουργεί πολύ περισσότερες αρνητικές επιπτώσεις, όπως ακριβώς μια πέτρα που πέφτει στο ήσυχο νερό δημιουργεί ομόκεντρους κύκλους που απλώνονται σε όλη την πρώην ήρεμη επιφάνεια.

Για μένα αποτελεί μια από τις καλύτερες και δυνατότερες ταινίες της χρονιάς. 

ΤΑ ΤΡΟΜΕΡΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ "CHILDREN OF THE DAMNED"

 

Ο Anton Leader (1913-1988) είναι ένας αμερικανός τηλεοπτικός σκηνοθέτης. Στην 20χρονη (και) καριέρα του γύρισε μόλις δύο ταινίες. Η πρώτη είναι το "Children of the Damned" του 1964. Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον ασπρόμαυρο φιλμ επιστημονικής φαντασίας, απ' αυτά τα σκοτεινά που γυρίζονταν την εποχή αυτή. Οι ηθοποιοί (μού) είναι άγνωστοι. Βασίζεται όμως σε βιβλίο του γνωστού συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας John Wynham.

Οι επιστήμονες εντοπίζουν στο Λονδίνο ένα σιωπηλό και μοναχικό παιδί εξωπραγματικής ευφυίας (και αγνώστου πατρός). Σύντομα θα ανακαλύψουν σε ολόκληρο τον κόσμο άλλα 5 παιδιά ίδιων απίστευτων δυνατοτήτων, που προέρχονται από κάθε γωνιά και φυλή του πλανήτη. Όταν τα παιδιά θα συναντηθούν και θα ενώσουν τις δυνάμεις τους... θα είναι απειλή ή ευλογία για την ανθρωπότητα; 

Καλή ταινία αν βεβαίως παραβλέψετε τις εμφανείς αφέλειες και την όλη "παλιομοδίτικη" αισθητική της εποχής (και το budget ενός μάλλον b-movie, αλλά αυτό προσωπικά δεν με ενοχλεί καθόλου). Διαθέτει αρκετό σασπένς (τα παιδιά κλείνονται σε μια ερειπωμένη εκκλησία και πολιορκούνται από στρατό και επιστήμονες) και καυτηριάζει τα κακά του ανθρώπινου πολιτισμού (φυσικά η πρώτη σκέψη των "πολιτισμένων" ανθρώπων είναι πώς θα τα αναλάβουν οι καραβανάδες για να τα χρησιμοποιήσουν για στρατιωτικούς σκοπούς). Η στάση του φιλμ απέναντι στα τρομερά παιδιά (στο διαφορετικό δηλαδή) είναι επαμφοτερίζουσα. Είναι ψυχρά, τρομαχτικά για τους γύρω τους, αλλά δεν παύουν να αγωνίζονται για την ελευθερία τους. Και σίγουρα ο κοινωνικοπολιτικός ανθρώπινος περίγυρος είναι, στην πλειοψηφία του τουλάχιστον, χειρότερος.

Αν δεν είστε κολλημένοι με την σύγχρονη απαστράπτουσα και εφετζίδικη χολιγουντιανή επιστημονική φαντασία με τους τόννους ψηφιακών εφέ, μάλλον θα το βρείτε ενδιαφέρον. Με τις αφέλειες της εποχής, επαναλαμβάνω.

ΠΑΡΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΜΗΧΑΝΕΣ, ΕΝΩ "ΑΓΑΠΟΥΣΕ ΤΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ"

 

 

"Αγαπούσε τα Λουλούδια περισσότερο" (2025) είναι ο παράξενος τίτλος της 2ης μεγάλου μήκους ταινίας του Γιάννη Βεσλεμέ μετά τη "Νορβηγία". Δική του είναι και η μουσική, αφού είναι ενεργός και στα μουσικά πράγματα με αρκετούς δίσκους στο ενεργητικό του ως Φελιζόλ. Να πω από την αρχή: Το φιλμ είναι μάλλον το πλέον παραισθητικό που γυρίστηκε ποτέ στην Ελλάδα και (ίσως και γι' αυτό ακριβώς) απευθύνεται μάλλον σε λίγους (θέλω να πω ότι εξ αρχής είναι φτιαγμένο για να μην κόψει εισιτήρια).

Τρία αδέλφια κλείνονται στο απομονωμένο παλιό σπίτι τους και προσπαθούν να φτιάξουν μια χρονομηχανή που θα φέρει πίσω τη νεκρή μητέρα τους, ενώ καταναλώνουν κάθε λογής ουσίες (χάπια κλπ. κλπ.). Η είσοδος στο σπίτι μιας νεαρής κοπέλας, υποψήφιας φίλης του ενός από τους τρεις, θα ανατρέψει τις ισορροπίες. Σύντομα κάθε έλεγχος θα χαθεί.

Ουσίες, επιστημονική και όχι μόνο φαντασία, ψυχεδελική εικόνα και παράδοξα εφέ συνθέτουν μια από τις πλέον ιδιόμορφες ταινίες του ελληνικού σινεμά. Η σινεφιλία του δημιουργού και οι αναφορές του είναι εμφανείς: Στον Νικολαϊδη και τη "Γλυκειά Συμμορία" κυρίως, αλλά και στο σινεμά επιστημονικής φαντασίας και τρόμου, στο κινηματογραφικό σύμπαν του Jeane-Pierre Jeunet - ακόμα και ο μόνιμος ηθοποιός του Dominique Pinon εμφανίζεται σε βασικό ρόλο στην ταινία του Βεσλεμέ, στον Cronenberg κλπ. Η εικόνα είναι πειραγμένη, τα εφέ εντυπωσιακά και η απομόνωση (και άγνοια) των ηρώων από κάθε τι καθημερινό και από οτιδήποτε συμβαίνει στον έξω κόσμο χαρακτηριστική. Όσο για την ιστορία και το σενάριο... εδώ τα πράγματα δυσκολεύουν. Δύσκολα κανείς βγάζει συμπέρασμα για το τι ακριβώς συμβαίνει και γιατί. Τόσο, ώστε θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι τίποτα από τις χρονομηχανές, τις νεκραναστάσεις, τις μεταμορφώσεις κλπ. δεν συμβαίνει, απλά παρακολουθούμε ένα (κακό ως επί το πλείστον) trip των σχεδόν διαρκώς μαστουρωμένων ηρώων.

Οπτικά ενδιαφέρον, σεναριακά μάλλον αλλού γι' αλλού, η ταινία παραμένει ενδιαφέρουσα για τη μοναδικότητά της στα ελληνικά πράγματα και ο Βεσλεμές ένας από τους λίγους Έλληνες σκηνοθέτες με πολύ συγκεκριμένο και προσωπικό όραμα. Δοκιμάστε το με δική σας ευθύνη και ίσως κάποιοι με την κατάλληλη αισθητική να το απολαύσουν. 

 

 

"THE BRUTALIST": ΕΠΟΣ ΜΕ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ, ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΑ ΟΝΕΙΡΑ ΚΑΙ Ο,ΤΙ ΑΛΛΟ ΦΑΝΤΑΣΤΕΙΤΕ...

Ο πρώην ηθοποιός και από το 2024 σκηνοθέτης Brady Corbet γυρίζει το μεγαλεπήβολο "The Brutalist", ένα... αρχιτεκτονικό έπος 3,5 ωρών, με τον πολύ καλό Άντριαν Μπρόντι στον βασικό ρόλο, αλλά και τους Γκάι Πιρς και Φελίσιτι Τζόουνς. 

Ένας ουγγροεβραίος πρώην διάσημος μοντερνιστής αρχιτέκτονας βγαίνει από στρατόπεδο συγκέντρωσης και φτάνει στις ΗΠΑ. Ωστόσο πίσω έχει αφήσει τη γυναίκα του και την ανιψιά του, που κι αυτές ήταν σε στρατόπεδο, αλλά δεν έχουν τα κατάλληλα χαρτιά (ή μέσα) για την Αμερική. Πάντως ο ήρωας θα γνωριστεί επεισοδιακά με έναν εκατομμυριούχο και θα ξεκινήσει μια δύσκολη σχέση μεταξύ του. Ο ήρωας θα αναλάβει ένα μεγαλεπήβολο κτίριο, έργο ζωής για τον εργοδότη του και για τον ίδιο... και όλα θα γίνουν μια διαρκής εναλλαγή νηνεμίας και καταιγίδων.

Ο ήρωας είναι φανταστικό πρόσωπο, πλην όμως η ιστορία του αντλεί ιδέες από πολλές παρόμοιες αληθινές περιπτώσεις σημαντικότατων Ευρωπαίων καλλιτεχνών και μη, που κατέφυγαν εκεί για να γλιτώσουν από τους ευρωπαϊκούς πολέμους και, στην ουσία, έδωσαν την μεγάλη ώθηση στην αμερικάνικη κουλτούρα. Η ταινία λοιπόν θέλει να είναι ένα ιστορικό έπος, μια μελέτη των αντιφάσεων του χαρακτήρα μεγάλων καλλιτεχνών και γενικότερα μια μελέτη για το φαινόμενο της καλλιτεχνικής δημιουργίας, μια κριτική στο αμερικάνικο όνειρο και το "κόστος" του, μια αλληγορία της σχέσης κεφαλαίου - κοινού ανθρώπου (άσχετα αν είναι καλλιτέχνης ή μη), μια καταδίκη των στυγνών πλουτοκρατών και άλλα ακόμα που ίσως σκεφτείτε εσείς.   

Προσωπικά δεν μου άρεσε. Με κούρασε κάπως, το βρήκα άνευ λόγου σκοτεινό και μουντό, μελό σε κάποια σημεία και γενικά τόσο μεγαλεπήβολο που γίνεται... δυσκολοχώνευτο. Επίσης μου φάνηκε ξεκάρφωτο και άγαρμπο το συμβολικό τέλος, που έρχεται από το πουθενά και υποτίθεται ότι μας δείχνει αλληγορικά το αληθινό πρόσωπο των αδίστακτων πλούσιων.Το βρήκα εκτός του όλου κλίματος τέλος πάντων. Ο Μπρόντι είναι πολύ καλός, αλλά για μένα αυτό δεν κάνει μια μεγάλη ταινία, όπως θα ήθελε ο δημιουργός της.

FLOW : ANIMATION, ΖΩΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ

Το "Flow : Η Γάτα που δεν Φοβόταν το Νερό" είναι για μένα μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς. Είναι animation (με ιδιαίτερη ψηφιακή τεχνική) και γυρίστηκε το 2024 από τον Λετονό Gints Zibalodis.

Βρισκόμαστε σε έναν μετακαταστροφικό κόσμο. Άνθρωποι δεν υπάρχουν πλέον. Υπάρχουν μόνο τα ερείπια και τα μισοχαλασμένα αντικείμενα που άφησαν πίσω τους. Όταν μια ξαφνική πλημμύρα κάνει τα πάντα να καλυφθούν από νερό, μια γάτα και μερικά άλλα εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους ζώα βρίσκουν σωτηρία σε μια βάρκα και περιπλανιούνται σε έναν κατεστραμμένο κόσμο. 

Η ταινία δεν έχει καθόλου διαλόγους. Μόνο οι κάθε λογής ήχοι και οι φωνές των ζώων, οι οποίες είναι όπως στην πραγματικότητα. Η πρωταγωνίστρια γάτα δεν είναι καν αστεία. Προσπαθεί να επιβιώσει, όπως όλα εκεί. Όσα θέλει να μας πει η ταινία περνάνε υπόγεια", δίχως διδακτισμούς. Αν θέλουν να επιβιώσουν τα ετερόκλητα ζώα πρέπει να συνεργαστούν και να βοηθήσουν το ένα το άλλο. Στο μεταξύ ζουν διάφορες περιπέτειες, διατρέχουν διάφορους κινδύνους, διασχίζουν υποβλητικά τοπία και βυθισμένες στο νερό πόλεις... Είναι πολύ ενδιαφέρον το πώς το ρεαλιστικό στοιχείο (οι αληθινές φωνές των ζώων, οι αντιδράσεις τους κλπ.) συνυπάρχει με το χιούμορ, το φανταστικό και την ποίηση (δείτε τη σκηνή ενός θανάτου, που αποκτά υπερβατική διάσταση). Και φυσικά υπάρχει το πανταχού παρόν οικολογικό στοιχείο, σα να μας προειδοποιεί για κάτι που έρχεται...

Είχα πολλά χρόνια να ευχαριστηθώ τόσο ένα animation και να νοιώσω ότι πρόκειται για μια διαφορετική πρόταση στον χώρο αυτόν. Απολαύστε το!

ΥΓ: Όταν τελείωσε σκέφτηκα αυθόρμητα : Ευτυχώς πυ δεν ήταν αμερικάνικο...

ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΗς ΙΝΔΙΑΣ ΚΑΙ... ¨ΟΛΑ ΟΣΑ ΦΑΝΤΑΖΟΝΤΑΙ ΩΣ ΦΩΣ"

Το φιλμ "Όλα όσα Φανταζόμαστε ως Φως" του 2024 είναι ινδικό και έχει γυριστεί από την Payal Kapadia (δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία της). Μιλά κυρίως για τη θέση της γυναίκας στην αχανή αυτή χώρα.

Δύο νοσοκόμες συγκατοικούν στη Βομβάη. Η μία περιμένει υπομονετικά τον σύζυγό της που έχει μεταναστεύσει στη Γερμανία και έχει πάψει να επικοινωνεί με οποιονδήποτε τρόπο. Η άλλη, πιο νέα, ψάχνει απεγνωσμένα ένα μέρος για να κάνει έρωτα με τον φίλο της (που είναι μουσουλμάνος). Τα πράγματα θα αλλάξουν όταν η πρώτη λάβει ένα αναπάντεχο δώρο και όταν οι δυο τους θα ακολουθήσουν μια μεσήλικα συνάδελφό τους που μένει άνεργη και επιστρέφει στο χαμένο στο πουθενά χωριό της.  

Ενδιαφέρουσες όψεις της όχι και τόσο ευχάριστης θέσης της γυναίκας στην ινδική κοινωνία και μάλιστα από πολλές οπτικές : εξετάζονται διαφορετικές ηλικίες, διαφορετικές ιδιοσυγκρασίες, η σχέση μεγαλούπολης και (σχεδόν παρθένας) επαρχίας κλπ. Ο έρωτας, η οικονομική κατάσταση, η αυστηρή παράδοση κόντρα στη νεωτερικότητα, οι προκαταλήψεις, ο (ενστικτώδης και όχι οργανωμένος) αγώνας για μια καλύτερη κοινωνική θέση της γυναίκας, όλα έχουν το μερίδιο τους στην ταινία.

Μου άρεσε αρκετά, παρά το ότι σίγουρα κάποιοι θα τη βρουν αργή. Ιδιαίτερα οι εθισμένοι στην fast forward, λογιστική και κερδοσκοπική αισθητική του παραπαίοντος σύγχρονου Χόλιγουντ.

""QUEER" : ΕΡΩΤΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΙΣΘΗΣΕΙΣ

 

Το 2024 ο σημαντικός Ιταλός Luca Guadagnino τολμά να φέρει στην οθόνη ένα από τα "δύσκολα" βιβλία του William Burroughs, το "Queer" (το είχε κάνει παλιά και ο Cronenberg με το "Γυμνό Γεύμα"). Και μάλιστα ο βασικός ρόλος του γκέι ήρωα δίνεται στον Ντάνιελ Κρεγκ (ναι, στον "Τζέιμς Μποντ"), πετυχαίνοντας έτσι μια πλήρη ανατροπή των ρόλων που ερμήνευε ως τώρα ο ηθοποιός αυτός - ο οποίος, σημειωτέον, είναι πολύ καλός εδώ.

Στην Πόλη του Μεξικού του 1950 ο γκέι ηδονοθήρας Αμερικανός ήρωας περιφέρεται αργά σε παρακμιακά μπαρ και κακόφημες γειτονιές χαμένος ανάμεσα στην αναζήτηση εφήμερων αγοριών και στις παραισθήσεις από τις ουσίες που καταναλώνει. Ώσπου θα συναντήσει έναν νεαρό που θα ερωτευτεί βαθιά και πέρα από το εφήμερο. Μαζί θα κάνουν ένα ταξίδι στην αδιάβατη σχεδόν ζούγκλα αναζητώντας ένα παραισθησιογόνο ψυχοτροπικό φυτό, που μόνο οι φυλές εκεί γνωρίζουν και χρησιμοποιούν.

Το βρήκα ενδιαφέρον. Η ατμοσφαιρικότητα, η "παλιά" εικόνα, η ζέστη, ο ιδρώτας, η παρακμή,  δημιουργούν ένα υπνωτικό κράμα που με παρέσυρε. Προειδοποιώ ότι η ιστορία είναι αρκετά ασαφής, ουσιαστικά στερείται "συμβάντων". Καταδεικνύει με πειστικό τρόπο όλη αυτή την νωχελική, ηδονοθηρική περιπλάνηση, την αργή καταβύθιση σε ένα χαμένο, άχρηστο, πλην όμως εθιστικό "τίποτα". Στο δεύτερο μέρος το κλίμα αλλάζει, σα να βλέπουμε μια άλλη ταινία. Η πυκνή ζούγκλα, οι παράξενοι άνθρωποι, η αναζήτηση της αγιαουάσκα, του ψυχοτρόπου μείγματος με το οποίο δεν "την ακούς" απλά, αλλά είναι κάτι πολύ παραπάνω, όλα αυτά συντελούν στη δημιουργία μιας άλλης, εντελώς διαφορετικής ατμόσφαιρας.

Όπως σας είπα κατάφερε να με βυθίσει στο κλίμα της, αλλά πιστεύω ότι οι περισσότεροι θα κουραστούν. Συστήνεται μάλλον σε λίγους. Θα πω τέλος ότι ο Guadagnino έχει εξελιχτεί (εδώ και καιρό) σε έναν από αυτούς τους δημιουργούς που κάθε ταινία τους είναι διαφορετική τόσο αισθητικά όσο και θεματικά, ακόμα όμως και αν δεν αρέσει δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί ότι είναι πάντα ενδιαφέρουσα.  

ΟΝΤΩΣ "A COMPLETE UKNOWN"...

 

Θα πω από την πρώτη στιγμή ότι το «A Complete Uknown” (2024) του James Mangold (ο οποίος αυτή τη φορά με εξέπληξε ευχάριστα) είναι μια ταινία που μου άρεσε πολύ. Το περίεργο είναι ότι θα πω επίσης ότι παρ’ όλα αυτά δεν την συστήνω σε όλους. Θα σας εξηγήσω τα τι και τα πώς.

Το φιλμ αφηγείται τα απόλυτα κρίσιμα χρόνια μεταξύ 1961-65 στη ζωή του Bob Dylan. Από τότε που φτάνει μόνος και άγνωστος στη Νέα Υόρκη έως την περίφημη – και για άλλους περιβόητη – εμφάνισή του το 1965 στο φολκ φεστιβάλ του Newport, που σχεδόν αλλάζει για πάντα τη μουσική – το ροκ, την φολκ, όλα (αν και τα είχε αλλάξει ήδη η μέχρι τότε δουλειά του νεαρότατου τραγουδοποιού). Θα τονίσω ότι ο Τιμοτέ Σαλαμέ είναι εξαιρετικός (όχι μόνο μοιάζει με τον Dylan, όχι μόνο τραγουδά τα τραγούδια του, αλλά παίζει και πολύ πειστικά), όπως και οι Ελ Φάνινγκ, Έντουαρντ Νόρτον (ως Pet Seeger) και Monica Barbaro (ως Joan Baez).

Ίσως καταλάβατε τι εννοούσα στην αρχή. Για να απολαύσει κανείς την ταινία πρέπει πρώτα απ’ όλα να αγαπά τη μουσική του Dylan. Να είναι ίσως fun, θα έλεγα, γιατί είναι πραγματικά πλημμυρισμένη από τραγούδια, καθώς βλέπουμε όχι μόνο εμφανίσεις του σε συναυλίες, αλλά και να τα παίζει σε κάθε πιθανή περίσταση. Οπότε, όσο καλό και να είναι το φιλμ, αν δεν σου αρέσει αυτό που ακούς σχεδόν συνεχώς… Έπειτα είναι και το ιστορικό κομμάτι. Σχεδόν όλα τα πρόσωπα που βλέπουμε στην οθόνη, έστω και σε σύντομα περάσματα, υποδύονται κάποιο υπαρκτό άτομο της εποχής αυτής. Αν κάποιος δεν ξέρει τον Woody Guthrie, τον Pete Seeger, τον Johny Cash (20τόσα χρόνια πριν τραγουδήσει Depeche Mode και τον μάθουν όλοι), τους Peter, Paul and Mary κλπ., το τι γινόταν με τη φολκ μουσική τέλη 50 – αρχές 60 στην Αμερική (που διαφέρει από την τραμπική Αμερική όσο ο πόλος με τη Σαχάρα), το φεστιβάλ του Newport κλπ., είναι φυσικά πιθανόν να του αρέσει η ταινία, αλλά θα έχει χάσει μεγάλο μέρος της πληροφορίας, του κλίματος της εποχής αυτής.

Ανεξάρτητα όλων αυτών πάντως, η ταινία με παρέσυρε τόσο με την υπέροχη μουσική από την οποία ξεχειλίζει (όχι μόνο του Dylan, αλλά και όλης αυτής της σκηνής) όσο και με την ανάπλαση της εποχής, τους ηθοποιούς, όλα. Για μένα είναι από τα καλύτερα φιλμ της χρονιάς, αν και ουσιαστικά απευθύνεται μόνο σε όσους ενδιαφέρονται για το συγκεκριμένο θέμα. Όσο για την προσωπικότητα του ίδιου του μεγάλου δημιουργού; Ε, δείχνεται όπως ακριβώς φημολογείται ότι είναι : Απόμακρος, κλειστός (εξ ου και «complete unknown») στρυφνός πολλές φορές, απρόβλεπτος, ίσως όχι και τόσο καλός ως φίλος… 

"ΜΙΚΡΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΣΑΝ ΚΙ ΑΥΤΑ". ΠΟΣΟ "ΜΙΚΡΑ" ΟΜΩΣ;

Το ιρλανδέζικο φιλμ του Tim Mielants "Μικρά πράγματα σαν κι αυτά" του 2024 είναι ένα βραδυφλεγές δράμα που διαδραματίζεται το 1985. Ο Κίλιαν Μέρφι, εξαιρετικός ηθοποιός πάντα, το "παίρνει στην πλάτη του", έχοντας δίπλα του την Έμιλι Γουάτσον.

Ένας μεσαίας τάξης οικογενειάρχης, με σύζυγο και 4 κόρες, που μεταφέρει με το φορτηγό του κάρβουνα σε όποιον τα παραγγείλει, ανακαλύπτει ότι κάτι δεν πάει καλά σε ένα "αξιοσέβαστο" χώρο. Από εκεί και πέρα όλα είναι θέμα ηθικής : Θα αποκαλύψει όσα έμαθε ή θα ακολουθήσει το (οικονομικό και όχι μόνο) συμφέρον του;

Βαριά ταινία, σκοτεινή κυριολεκτικά και μεταφορικά, μάλλον αργή, βραδυφλεγής, που καταγράφει τη μιζέρια της μόνιμα συννεφιασμένης πόλης, την μουντάδα, τη θλίψη θα λέγαμε, της κοινότοπης καθημερινότητας (σπίτι - δουλειά). Όλα αυτά όμως γίνονται αποδεκτά δίχως το παραμικρό παράπονο ή γογγυσμό. Του στιλ "αυτή είναι η ζωή και την αποδεχόμαστε". Όταν όμως αποδειχτεί ότι όλη αυτή η ρουτίνα κρύβει κάτω από την επιφάνειά της φριχτά μυστικά;

Παρά την αργή εξέλιξη και την μουντή, άχαρη εικόνα, προσωπικά μου άρεσε, με έβαλε σ' αυτό το "δύσκολο" κλίμα. Είμαι σίγουρος ότι αρκετοί θα πλήξουν, ωστόσο, εκτός του ότι θεωρώ ότι κάπως έτσι έπρεπε να γίνει μια τέτοια ταινία, πάντα χαίρομαι όταν βλέπω κάτι αντιεκκλησιαστικό...