ΟΙ ΑΞΕΧΑΣΤΕΣ ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΦΙΛΙΕΣ ΚΑΙ ΤΟ "ΣΤΑΣΟΥ ΠΛΑΪ ΜΟΥ"

Το 1986 ο Rob Reiner βρίσκεται στην καλύτερη φάση της καριέρας του. Τότε γυρίζει το "Stand by me" (Στάσου Πλάι μου), βασισμένο σε έργο του Stephen King. Ανάμεσα στα παιδιά και τους έφηβους που παίζουν βρίσκονται οι Ρίβερ Φίνιξ και Κίφερ Σάντερλαντ αντίστοιχα.

Στην επαρχιακή Αμερική του 1959 μια παρέα 12χρονων αγοριών μαθαίνει τυχαία ότι ένας 16χρονος ανακάλυψε σε απομακρυσμένη περιοχή το πτώμα ενός αγοριού και δεν έχει πει τίποτα σε κανέναν. Συνεπαρμένα από ένα τέτοιο γεγονός ξεκινούν κρυφά ένα διήμερο ταξίδι με σκοπό να δουν το πτώμα ή, αν θέλετε, να αντικρύσουν για πρώτη τους φορά τον θάνατο. Το ίδιο όμως θέλει να κάνει και η παρέα των 16χρονων κωλόπαιδων - υπάρχουν και οφέλη στη μέση - που έχουν και το πλεονέκτημα να οδηγούν και αυτοκίνητα...

Η ταινία είναι πολύ καλή σε πολλά επίπεδα. Πρώτα απ' όλα μας μεταφέρει με άριστο τρόπο στο κλίμα και στο μυαλό των παιδιών αυτής της ηλικίας. Σε συνδυασμό με το γεγονος αυτό, που είναι πανανθρώπινο, υπάρχει και το δυν της συγκεκριμένης εποχής, ώστε να δημιουργήσει στον θεατή "διπλό" νοσταλγικό αίσθημα. Το βάρος παέφτει στο θέμα της παιδικής φιλίας. Πρόκειται για τις βαθιές φιλίες των παιδικών μας χρόνων, που, ενώ είναι σχεδόν σίγουρο ότι μεγαλώνοντας ο καθένας θα πάρει τον δικό του δρόμο και πιθανόν θα χαθούν για πάντα, μένουν ανεξίτηλες στην καρδιά μας. Ακριβώς επειδή ήταν οι πρώτες και αποτυπώθηκαν. Παράλληλα αναπτύσσονται και άλλα θέματα, όπως αυτό της επιμονής και του αγώνα για να κερδηθεί κάτι μια που, όπως όλα δείχνουν, τίποτα δεν μας δίνεται δίχως να το προσπαθήσουμε. υπάρχου και πολλές άλλες στιγμές και φάσεις που θα θυμηθείτε τα παλιά αυτά χρόνια (της ηλικίας του καθενός εννοώ, δεν εννοώ τα 50ς).

Αλλά αυτά όλα είναι σκέψεις και ιδέες. Σε κινηματογραφικό επίπεδο το φιλμ κρατά αμείωτο το σασπένς, με τις περιπέτειες των παιδιών στη διαδρομή τους και τους "κακούς" που πλησιάζουν. Παράλληλα οι παρένθετες ιστορίες που αφηγούνται γύρω από τη φωτιά, αλλά και το διάχυτο χιούμορ γλυκαίνουν την ατμόσφαιρα, ενώ το πορτρέτο του καθενός από τους μικρούς ήρωες και τα προσωπικά τους προβλήματα σχεδιάζονται αριστοτεχνικά. 

Μια από τις καλύτερες ταινίες που αφορούν την παιδική ηλικία και τις αναμνήσεις, αυτοβιογραφική ταυτοχρονα για τον King, νοσταλγική, συγκινητική, αλλά και αγωνιώδης. Ίσως να μην έχει μιλήσει κανείς ποτέ τόση τρυφερότητα για την αναζήτηση ενός... πτώματος. Ταυτόχρονα αποτελεί και μια από τις καλύτερες μεταφορές έργου του King στην οθόνη (αλήθεια, έχετε προσέξει ότι οι καλύτερες μεταφορές του έχουν γίνει σε μη φανταστικές ταινίες, αξαιρώντας τη "Λάμψη" και το "Κάρι"; Θυμηθείτε εκτός από αυτό εδώ τα "Misery" και "Ρίτα Χέιγουορθ" κλπ.)

ΟΙ "ΑΜΑΡΤΩΛΟΙ", ΟΙ ΒΡΙΚΟΛΑΚΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΠΛΟΥΖ

Να λοιπόν που ο μαύρος σκηνοθέτης Ryan Coogler απογειώνεται με την 5η ταινία του, εξακολουθώντας να κάνει ταινίες με μαύρους, αλλά κάθε άλλο παρά αποκλειστικά για μαύρους. Το "Sinners" (Αμαρτωλοί) του 2025, με τον Michael B. Jordan στον βασικό (διπλό) ρόλο, είναι ταυτόχρονα μια ταινία για τον ρατσισμό ενάντια στους μαύρους στις ΗΠΑ, μια ταινία για τα μπλουζ και... μια ταινία τρόμου με βρικόλακες!

Στη δεκαετία του 30 δίδυμοι μαύροι γκάνγκστερς, πλούσιοι από τις μέχρι τότε "επιδόσεις" τους στο Σικάγο, επιστρέφουν στα μέρη τους στο νότο, όπου οι περισσότεροι κάτοικοι είναι μαύροι και πολλοί από τους λευκούς ανήκουν στην Κου Κλουξ Κλαν... Στο δρόμο μαζεύουν εξαίρετους μαύρους μουσικούς αφού στόχος τους είναι να ανοίξουν ένα κλαμπ με ζωντανή μουσική αφιερωμένο στα μπλουζ. Η μεγάλη νύχτα των εγκαινίων φτάνει, το πλήθος συρρέει, όλοι περνούν θαυμάσια, δεν γνωρίζουν όμως ότι η περιοχή, εκτός από τα γουρούνια της Κου Κλουξ Κλαν παράγει και... βρικόλακες.

Παρά τις μέτριες κριτικές που πήρε στη χώρα μας προσωπικά η ταινία μου άρεσε πολύ. Για να το πω αλλιώς την ευχαριστήθηκα από την αρχή ως το τέλος. Απόλαυσα το πρώτο, μη φανταστικό μέρος με την προσπάθεια των δίδυμων να στήσουν το κλαμπ τους, τις ιστορίες των μουσικών και την σταδιακή εμφάνιση του φανταστικού στοιχείου. Ακόμα περισσότερο απόλαυσα την εξαιρετική μουσική, που περιλαμβάνει από υπέροχα μπλουζ της εποχής έως ιρλανδέζικες μπαλάντες. Η μουσική άλλωστε παίζει απόλυτα καθοριστικό ρόλο  στο φιλμ, είναι αναπόσπαστο μέρος της ιστορίας. Τόσο, που κάποιοι χαρακτηρίζουν την ταινία μιούζικαλ. Αν τώρα κάποιες στιγμές το όλο πράγμα παραγίνεται "προπαγανδιστικό" - υπέρ των μαύρων βεβαίως - και κάπως απλοϊκό, προσωπικά του το συγχωρώ μπροστά στην όλη απόλαυση, οπτική και ακουστική, που μου πρόσφερε.

Άλλωστε πόσο συχνά βλέπουμε πολύ καλογυρισμένες... μουσικές αλληγορίες τρόμου, που εμπνέονται από το "From Dusk till Dawn" του Rodriguez, και έχουν σαφή αντιρατσιστική κατεύθυνση;

Ο "ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ" ΚΑΙ ΟΙ ΑΠΡΟΣΔΟΚΗΤΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΟΛΗΨΙΑΣ

Οι Scott Beck και Bryan Woods δουλεύουν μαζί κυρίως ως σεναριογράφοι, αλλά και ως σκηνοθέτες. Στο "Heretic" του 2024, ας πούμε, τα κάνουν και τα δύο. Είναι ένα φιλμ τρόμου με τον Χιου Γκραντ σε όντως απροσδόκητο για τα μέχρι τότε δεδομένα του ρόλο και τις Σόφι Θάτσερ και Κλόε Ίστ. 

Δύο νεαρές μορμόνες (που σημαίνει, αν και με το ζόρι 20 χρονών, θρησκόληπτες και με ιεραποστολικό ζήλο, καταπνίγοντας κάθε λογής φυσιολογικότατα πάθη της νεότητας) πάνε στο σπίτι μεσήλικα κυρίου για τον συνηθισμένο καθημερινό προσηλυτισμό (καθημερινή απόπειρα προσηλυτισμού για την ακρίβεια). Εκείνος τις δέχεται ευγενικότατα, δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον, αποδεικνύεται βαθύς γνώστης κάθε θρησκευτικού ζητήματος, όμως η συνέχεια γίνεται όλο και πιο περίεργη...

Παρακολούθησα την ταινία με ενδιαφέρον, κυρίως στο διαλογικό πρώτο μέρος, όπου το σασπένς και μια κλειστοφοβική αίσθηση "μπαίνουν στη σκηνή" αργά και μεθοδικά. Παράλληλα οι περί θρησκείας συζητήσεις - και η ολοένα αυξανόμενη αμφισβήτησή της - μου κράτησαν αμείωτη την προσοχή. Σιγά - σιγά προχωρούμε προς την κλασική λογική της ταινίας τρόμου. 

Συνολικά το βρήκα αρκετά πρωτότυπο (ως κάποιο σημείο του τουλάχιστον). Αυτό που με ενοχλεί περισσότερο σ' αυτά τα φιλμ - όχι μόνο τρόμου, αλλά και αστυνομικά και γενικά με ανατροπές - είναι αυτό που οι ήρωες προβλέπουν τέλεια κάθε αίτιο και αιτιατό : Αν κάνω αυτό τότε, για ψυχολογικούς λόγους, ο άλλος θα κάνει οπωσδήποτε το άλλο, οπότε εγώ θα κάνω το επόμενο κλπ. κλπ. Είναι προφανές ότι ποτέ τα πράγματα δεν γίνονται τόσο προβλεπόμενα, ιδίως σε τόσο ασυνήθιστες περιπτώσεις / καταστάσεις. Τέλος πάντων.

Δεν το βρήκα κακό, το βρήκα αρκετά ιδιαίτερο, αλλά μέχρι εκεί.

"Η ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΣΑ" ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΚΟΡΕΑ, ΑΛΛΑ ΕΓΩ ΒΑΡΙΕΜΑΙ...

Ο Κορεάτης Hong Sang-soo είναι παραγωγικότατος, αφού από το 1996 έχει γυρίσει 40 ταινίες. Η "Ταξιδιώτισα" (Yeohaengjaui Pilyo για τους Κορεάτες φίλους μας) γυρίστηκε το 2024 και έχει ως πρωταγωνίστρια την πανταχού παρούσα (και πολύ καλή) Ιζαμπέλ Ιπέρ. Ήταν η πρώτη του ταινία που είδα, αλλά δεν μπορώ να πω ότι ενθουσιάστηκα.

Η Γαλλίδα πρωταγωνίστρια έχει ξεμείνει (άγνωστο πώς) στην Κορέα και πίνει ακατάπαυστα ΄να ντόπιο ποτό (αγνοώ αν είναι αλκοολούχο ή μη). Φιλοξενείται στο σπίτι του πολύ  νεότερου φίλου της και, για να βγάλει κάποια λεφτά αφού έχει μείνει ταπί, διδάσκει μαθήματα γαλλικών σε δύο ευκατάστατες κορεάτισες με έναν πολύ δικό της τρόπο. Αυτά. Α, ναι, κάποια στιγμή εμφανίζεται και η μητέρα του φίλους της...

Ίσως η ταινία να μας μιλά για την αποξένωση κάποιου σε μια μεγάλη πόλη. Ίσως θέλει απλώς να φτιάξει το πορτρέτο μιας μοναχικής κατά βάθος γυναίκας, που προσπαθεί να επιβιώσει με όποιον τρόπο μπορεί. Ίσως πάλι να μιλά για την προσπάθεια προσέγγισης ανάμεσα σε διαφορετικούς ανθρώπους και κουλτούρες. Ίσως κάτι άλλο. Ωστόσο, όσο σημαντικό και αν πιθανόν είναι αυτό που θέλει να μεταδώσει ο δημιουργός, η απόλυτα μινιμαλιστική πλοκή και εικόνα, οι επαναλαμβανόμενες σχεδόν τελετουργικά πράξεις της ηρωίδας και οι αργοί ρυθμοί με κούρασαν αρκετά. Μια Ιπέρ μόνη της δεν φτάνει κατά τη γνώμη μου για να φτιαχτεί μια ενδιαφέρουσα ταινία.

ΟΙ ΦΑΝΤΑΧΤΕΡΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ (ΚΑΙ Ο ΑΧΤΑΡΜΑΣ) ΤΟΥ "THE FALL"

Το 2006 ο εν γένει κιτς Ινδός σκηνοθέτης και βιντεοκλιπάς Tarsem (Singh)  - αν και υπογράφει σκέτο Tarsem - που εργάζεται στις ΗΠΑ, γυρίζει το "The Fall", ένα παραμυθώδες φιλμ που κινείται (παραπαίει μάλλον θα έπρεπε να πούμε) μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας. 

Στο Χόλιγουντ των 20ς ένας βαριά τραυματισμένος κασκαντέρ καθηλωμένος στο νοσοκομείο αφηγείται σε ένα κοριτσάκι μια φανταστική ιστορία: Ένα μπερδεμένο παραμύθι με μυστηριώδεις μονομάχους, μάγους, μια αναζήτηση από 6 πολύ διαφορετικούς και αταίριαστους συντρόφους, πεντάμορφες, παλάτια και άλλα πολλά. Κάθε λίγο η αφήγηση διακόπτεται καθώς η πραγματικότητα εισβάλλει άγρια ή / και πεζή.

Εντυπωσιακά εφέ και εικόνες με εμμονή στη συμμετρία, πολύπλοκες ιστορίες που μπερδεύονται και... για να μην πολυλογώ, πολύ σύντομα κουράστηκα και μετά βαρέθηκα και μετά περίμενα πώς και πώς να τελειώσει και να φύγω (έχουμε την εμμονή ή το βίτσιο να μην αφήνουμε ποτέ ταινία στη μέση εφόσον την ξεκινήσαμε). Έχω δει και άλλες ταινίες του Tarsem και η γνώμη μου ήταν πάντοτε ίδια : Εντυπωσιασμός σε μπουχτιστικό βαθμό, κακά σενάρια, απαστράπτουσα, "άδεια" εικόνα και σύντομη άφιξη της κούρασης. Λέω να μην ξαναδοκιμάσω. Αν πάντως θεωρείτε ότι καλή ταινία είναι αυτή που διαθέτει εντυπωσιακή και γυαλιστερή εικόνα και ανάλογα εφέ, τότε ίσως σας αρέσει.

Ο ΣΟΥΡΕΑΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΙΔΙΟΡΡΥΘΜΟ ΧΙΟΥΜΟΡ ΠΟΥ ΣΥΝΘΕΤΟΥΝ ΤΗΝ "ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ"

Το 2024 ο Καναδός Matthew Rankin γυρίζει την 2η ταινία του "Οικουμενική Γλώσσα" (Une Langue Universelle), μια απόλυτα σουρεαλιστική κωμωδία / σάτιρα. Η ταινία για μένα είναι η πλέον "κουφή" και παράδοξη της φετινής χρονιάς. 

Η πατρίδα του σκηνοθέτη, το Winnipeg του Καναδά, μοιάζει να έχει υποστεί... ιρανική εισβολή - άγνωστο πώς, πότε και γιατί. Όλοι μιλούν περσικά, όλες οι επιγραφές και οι διαφημίσεις είναι γραμμένες στη γλώσσα αυτή κλπ. κλπ. Επίσης όλα μοιάζουν να έχουν σταματήσει γύρω το 1980. Εμείς παρακολουθούμε τρεις ιστορίες, καθημερινές και ανθρώπινες, αλλά εξ ίσου σουρεαλιστικές, που προς το τέλος ενώνονται με έξυπνο τρόπο.

Ναι, είναι μια από τις πλέον παλαβές ταινίες των τελευταίων χρόνων με σουρεαλιστικές εικόνες και καταστάσεις από την αρχή ως το τέλος : Γαλοπούλες περιφέρονται στο χιόνι, υπάρχει ένα μεγάλο κατάστημα που πουλά αποκλειστικά... χαρτομάντιλα (και μάλιστα ίδιας μάρκας), ένας ξεναγός περιφέρει ένα γκρουπ τουριστών σε αξιοθέατα όπως ένας ξεχασμένος χαρτοφύλακας σε ένα παγκάκι που έχει γίνει σύμβολο της πόλης, οι γειτονιές της λέγονται "γκρίζα συνοικία", "καφέ συνοικία" κ.ο.κ. και άλλα πολλά και ευφάνταστα. Για να καταλάβετε το όλο κλίμα το χιούμορ θυμίζει αυτό του Καουρισμάκι ή του Wes Anderson (περισσότερο του πρώτου κατά τη γνώμη μου). 

Κι όμως, κάτω απ' αυτές τις παντελώς παράλογες καταστάσεις και εικόνες κρύβεται τόσο μια "ύπουλη" τρυφερότητα και ανθρωπιά όσο και μια ανελέητη σάτιρα της πεζής και άνευ ουδενός ενδιαφέροντος καθημερινότητας που περιβάλλει τον λεγόμενο "μέσο άνθρωπο" και όπου δεν συμβαίνει σχεδόν τίποτα. Αλλά και σάτιρα αυτού του είδους παγκοσμιοποίησης που οδηγεί σε αφόρητη ομοιομορφία, και των κοινωνικών αντιφάσεων - όπως ακριβώς το φιλμ συνδυάζει τα απόλυτα κοινότοπα, σχεδόν ακίνητα πλάνα που ποτέ δεν δείχνουν κάτι ενδιαφέρον οπτικά με την τρομερή φαντασία των όσων διαδραματίζονται. Προσωπικά διασκέδασα και το βρήκα πολύ ενδιαφέρον, τονίζοντας ότι δεν θα ξεκαρδιστείτε στα γέλια. Το πανταχού παρόν χιούμορ είναι παράδοξο, ιδιόρρυθμο, παλαβό. Η ταινία συστήνεται ανεπιφύλακτα σε όσους ψάχνουν για κάτι διαφορετικό στο σινεμά, πολύ μακριά από οτιδήποτε συνηθισμένο.