Ο ΣΟΥΡΕΑΛΙΣΤΙΚΟΣ "ΑΦΡΟΣ ΤΩΝ ΗΜΕΡΩΝ"

Ο Μπορίς Βιάν, συγγραφέας, μουσικός και μερικά άλλα, γράφει τον "Αφρό των Ημερών" το 1947 και δημιουργεί ένα απόλυτα σουρεαλιστικό Παρίσι και έναν παράλληλο κόσμο γεμάτο εκπλήξεις, θαυμαστές ιδέες και απίστευτα συμβάντα, που κάπου μοιάζει με τον κόσμο που ξέρουμε και ταυτόχρονα βρίσκεται πολύ μακριά απ' αυτόν. Θυμάμαι πόσο είχα μεγευτεί όταν το είχα διαβάσει, πολλά χρόνια πριν. Μόλις τώρα έμαθα ότι το βιβλίο αυτό, που σε πρώτη ματιά φαίνεται αδύνατο να μεταφερθεί στο σινεμά, έχει ήδη γυριστεί δύο φορές! Το αγνοούσα, σύμφωνα όμως με αυτόν που το έγραψε (διότι εγώ προφανώς δεν έχω προσωπική άποψη) και οι δύο ήταν αποτυχημένες. Το 2013 ο γάλλος Michel Gondry τολμά να το επιχειρήσει και πάλι και με το παιχνιδιάρικο, ρομαντικό και σουρεαλιστικό στιλ που έχει, μοιάζει ο κατάλληλος άνθρωπος για το εγχείρημα.
Η ιστορία είναι απλή: Στο εναλλακτικό, μαγικό Παρίσι της ταινίας ένας νεαρός, που ζει με τον υπηρέτη / δικηγόρο και μάγειρά του και είναι εφευρέτης του... πιανοκοκτέιλ, ενός πιάνου που ανάλογα με τη μουσική που παίζεις σ' αυτό συνθέτει κοκτέιλ, ερωτεύεται μια κοπέλα. Ο έρωτάς τους είναι αμοιβαίος, υπέροχος και σύντομα οδηγεί σε γάμο. Όλα μοιάζουν τέλεια, μέχρι που η κοπέλα προσβάλλεται από μια παράξενη ασθένεια: Ένα λουλούδι μεγαλώνει στον πνεύμονά της και όλα γύρω, τα άψυχα αντικείμενα, το ίδιο το σπίτι, αρχίζουν να σκοτεινιάζουν και να μεταλλάσσονται προς το χειρότερο...
Το φιλμ (και το βιβλίο), εκτός από τον προφανή σουρεαλισμό του, είναι πλημμυρισμένο από ρομαντισμό και ταυτόχρονα σατιρίζει καυστικά το Παρίσι της εποχής, κάνοντας πλάκα με τον Σαρτρ, τη τζαζ που κυριαρχεί στο φιλμ (ο ίδιος ο Βιαν ήταν και τζαζ μουσικός) και άλλα. Και αποτελεί ένα οπτικό παραλλήρημα, καθώς ο Gondry εικονογραφεί συχνά με έξυπνο και αναπάντεχο τρόπο το παράδοξο σύμπαν του Βιαν, με τους χορούς που κάνουν τα πόδια να μακραίνουν, τα σπίτια που από τετράγωνα γίνονται στρογγυλά, το όχημα που κινείται πάνω σε ένα σύννεφο κλπ.
Εντάξει λοιπόν με την ευφάνταστη οπτική επιφάνεια. Παρά τα αρκετά εντυπωσιακά της στοιχεία όμως, δεν τη βρήκα καλή ταινία. Κάποια στιγμή ο καταιγισμός εικόνων με κούρασε, το σενάριο άρχισε να χάνει το ενδιαφέρον του και στο τέλος είχα μάλλον πλήξει - πράγμα παράδοξο με τόσες αναπάντεχες εικόνες - καθώς εύρισκα το όλο πράγμα ανούσιο. Συνολικά λοιπόν δεν μετάνοιωσα που την είδα, η ταινία αποτελεί ούτως ή άλλως ένα οπτικό παράδοξο, αλλά δεν την θεωρώ καλή. Νομίζω ότι κάπου ο Gondry το έχασε (πράγμα που νομίζω ότι του συμβαίνει συχνά, παρά την καλπάζουσα οπτική φαντασία του). Τελικά πείθομαι ότι αυτός εδώ ο "Αφρός" είναι όντως αδύνατο να μεταφερθεί στην οθόνη...