XENIA ΜΕ ΤΡΥΦΕΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ

Ο Πάνος Κούτρας είναι νομίζω ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονες έλληνες σκηνοθέτες και ο μόνος που κάνει με συνέπεια queer σινεμά. Αλλά βέβαια δεν είναι αυτό το σημαντικό, όσο το ότι οι ταινίες του είναι καλές.
Στο "Xenia" του 2014 (αναφορά στην εγκαταλειμμένη σήμερα αλυσίδα ξενοδοχείων, χαρακτηριστικών δειγμάτων ελληνικού αρχιτεκτονικού μοντερνισμού) παρακολουθεί το οδοιπορικό ενός 16χρονου αλβανού γκέι, που μετά τον θάνατο της μητέρας του παίρνει το αγαπημένο του λαγουδάκι και φτάνει από την Κρήτη στην Αθήνα, βρίσκει τον αδελφό του που ζει εκεί και μαζί ξεκινάνε για τη Θεσσαλονίκη, για να βρουν τον πατέρα τους που τους είχε εγκαταλείψει όταν ήταν μικρά, αλλά και για να πάρει μέρος ο ταλαντούχος μεγάλος σε ένα τηλεοπτικό σόου νέων ταλέντων .
Πρόκειται λοιπόν για μια ταινία δρόμου στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα, με την ασχήμια αλλά και τις εκπλήξεις της, την δύσκολη καθημερινότητα και τις χαρακτηριστικές της εικόνες. Μόνο που εδώ στο οδοιπορικό πρωταγωνιστούν δύο "διαφορετικοί" χαρακτήρες, δίχως ουσιαστικά ταυτότητα, αλβανοί αλλά με ελληνική κουλτούρα ταυτόχρονα. Το μελόδραμα εναλλάσσεται με το χιούμορ, αλλά η τρυφερότητα στη ματιά του Κούτρα, ακόμα και στις σκληρές στιγμές, είναι δεδομένη. Φυσικά το ηθελημένο κιτς, τα camp στοιχεία, τα σκυλάδικα, είναι κι αυτά παρόντα - σε κάποια σημεία νοιώθουμε το αλμοδοβαρικό κλίμα - πλην όμως συνδυάζονται με την ποίηση, τη συγκίνηση, το ονειρικό στοιχείο και, πάνω απ' όλα, με την κατανόηση τής - σε πολλά επίπεδα - διαφορετικότητας. Ο σουρεαλισμός υπάρχει κι αυτός στα όνειρα και τη φαντασία του μικρού, δίνοντάς μας μια σειρά από εικόνες που εισχωρούν στο χώρο του φανταστικού. Ταυτόχρονα ο ρατσισμός, η μισαλλοδοξία και η απώλεια της αρετής της φιλοξενίας (το τελευταίο δείχνεται συμβολικά με το εγκαταλειμμένο Xenia) καταγράφονται ως αναπόσπαστα στοιχεία της ελληνικής κοινωνίας. Και υπάρχουν και οι σινεφίλ αναφορές, κυρίως στην υπέροχη "Νύχτα του Κυνηγού" του Τσαρλς Λότον (προσέξτε τη σκηνή στο ποτάμι).
Ίσως η τελευταία σκηνή του φιλμ να είναι κάπως τραβηγμένη, αλλά συνολικά η ταινία μου άρεσε και επιβεβαίωσε απόλυτα την εκτίμησή μου στον Κούτρα. Δεν είναι ίσως τόσο δυνατή όσο η "Στρέλα", αλλά, επαναλαμβάνω, τη βρήκα και πάλι πολύ καλή.
ΥΓ: Καλτ η εμφάνιση του Άγγελου Παπαδημητρίου και, φυσικά, της παλιάς ιταλίδας σούπερ σταρ Pati Pravo, της οποίας τα τραγούδια πρωταγωνιστούν!