Ο ΡΟΜΠΕΡΤ ΡΕΝΤΦΟΡΝΤ ΚΑΙ Η... ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ

Ο Robert Redford υπήρξε πάντοτε ένας πολιτικοποιημένος καλλιτέχνης, ηθοποιός κυρίως, αλλά και με σκηνοθεσίες στο ενεργητικό του. Ανήκει σ' αυτό που θα αποκαλούσαμε "αριστερά" του Χόλιγουντ (όσο αριστεροί μπορούν να είναι βέβαια κάποιοι αμερικανοί σταρ). Είναι επίσης ένας νοσταλγός των 60'ς και των αγώνων που έγιναν τότε στις ΗΠΑ.
Το 2012 γυρίζει το "The Company you Keep" ("Ο Κανόνας της Σιωπής") και ασχολείται επίσης με ένα πολιτικό θέμα. Θα πω από την αρχή ότι η σκηνοθεσία είναι κλασική ("ακαδημαϊκή" θα την χαρακτήριζαν πολλοί), οπότε η στρωτή αφήγηση, δίχως κινηματογραφικές εκπλήξεις, είναι δεδομένη. Έτσι θα επικεντρώσω το κείμενο στο στόρι, στο θέμα του φιλμ.
Ο Ρέντφορντ επιστρέφει στα χρόνια των 60'ς - αρχών 70΄ς, εποχή που η πολιτικοποίηση στις ΗΠΑ υπήρξε εντονότατη, εξ αιτίας βεβαίως του πολέμου του Βιετνάμ. Το 1969 μάλιστα ιδρύθηκε και η μοναδική ίσως αμερικάνικη τρομοκρατική οργάνωση, οι Weather Underground, οι οποίοι πραγματοποίησαν βομβιστικές επιθέσεις σε τράπεζες και κυβερνητικά κτίρια. Μέλη της, τα οποία πραγματοποίησαν μια αιματηρή ληστεία τράπεζας τότε, παραμένουν ασύλληπτα δεκαετίες μετά. Πάνω από 30 χρόνια αργότερα μία από αυτά τα μέλη αποφασίζει να παραδοθεί στις αρχές. Από εκεί ξεκινά ένα ντόμινο αποκαλύψεων που θα συμπαρασύρει και τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας της ληστείας που εξακολουθούν να κρύβονται. Ένα απ' αυτά, που με άλλο όνομα έχει γίνει επιφανής δικηγόρος, τρέπεται σε φυγή όταν αποκαλύπτεται η ταυτότητά του προσπαθώντας να αποδείξει... τι άραγε;
Η ταινία με κράτησε τόσο με το ήπιο σασπένς που διαθέτει όσο και με το ενδιαφέρον θέμα. Πολλοί μπορούν να διαφωνήσουν με την κατάληξη, αλλά και με την κλασική "αμερικανιά" που κυριαρχεί: "η οικογένεια πάνω απ' ολα". Το σέβομαι, το καταλαβαίνω απόλυτα και διατηρώ κι εγώ προσωπικά επιφυλάξεις. Ωστόσο συνολικά έχω θετική άποψη για το φιλμ, κυρίως για το πλήθος θεμάτων που εγείρει και την αποκάλυψη μιας μάλλον άγνωστης πτυχής της αμερικάνικης ιστορίας:
Πρώτα - πρώτα έχουμε το θέμα της δικαιοσύνης: Μετά 30τόσα χρόνια, όταν οι άνθρωποι έχουν αλλάξει ριζικά και βρίσκονται σε μια τελείως διαφορετική φάση της ζωής και της ιδεολογίας τους, έχει νόημα η καταδίωξή τους από τις αρχές; Φυσικά οι αμερικάνοι έχουν αλλεργία ακόμα και με την παραμικρή υποψία τρομοκρατίας, οπότε κάθε δίωξη είναι γι' αυτούς δικαιολογημένη. Ωστόσο δεν είναι τυχαίο ότι στο φιλμ το FBI αποτελεί την αρνητική δύναμη και ο θεατής ταυτίζεται απόλυτα - και συνειδητά από τη μεριά του Ρέντφορντ - με τους διωκόμενους, Ακόμα και με το μόνο μέλος που παραμένει πιστό στην ιδεολογία της επανάστασης, που παρουσιάζεται αν όχι ακριβώς θετικά, τουλάχιστον κάθε άλλο παρά απόλυτα αρνητικά. Από την άλλη τίθεται το κλασικό θέμα της βίας και της τρομοκρατίας: Η κατάφωρη αδικία (ο πόλεμος του Βιετνάμ στο συγκεκριμένο παράδειγμα) δικαιολογεί βίαιες ενέργειες ή όχι; Αν και ο δημιουργός τείνει σαφώς υπέρ των "ειρηνικών λύσεων" δεν παύει να βλέπει με συμπάθεια όσους υποστήριξαν ακραίες λύσεις στην εποχή τους. Άλλο θέμα είναι το νόημα της επανάστασης σήμερα. Μπορεί κανείς να εξακολουθεί να αγωνίζεται στις μέρες μας με τους όρους των  60ς ή αυτό είναι ουτοπικό και ανεδαφικό; Το μέλος που αγωνίζεται ακόμα πάντως αφήνεται να υποστηρίξει τη θέση του λέγοντας ότι ο κόσμος σήμερα έχει χειροτερέψει πολιτικά σε σχέση με τον τότε, και θέτει και το σχεδόν ανύπαρκτο τότε οικολογικό ζήτημα.
Για όλα αυτά - και για άλλα - θεωρώ την ταινία πολύ ενδιαφέρουσα σαν προβληματική. Άσχετα αν διαφωνούμε με κάποιες ευκολίες, αλλά και με κάποιες από τις ιδεολογικές θέσεις της. Στο κάτω - κάτω ελάχιστοι είναι αυτοί που τολμούν να θέσουν έστω τέτοια θέματα στην απόλυτα συντηρητική δεκαετία της κρίσης.
Και μια ματιά στο καστ: Ρόμπερτ Ρέντφορντ, Σούζαν Σάραντον, Τζούλι Κρίστι, Νικ Νόλντε, Στάνλε"ι Τούτσι, για να ανφέρουμε μερικούς μόνο. Πανδαισία παλιών κυρίως σταρ δηλαδή.